5+1 Συμβουλές για να θωρακίσουμε ενεργειακά το σπίτι μας

Γράφει ο Δημήτρης Πεφάνης

Με τον τρόπο αυτό, μπορούν να μειώσουν σημαντικά το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα, αλλά και ταυτόχρονα να εξοικονομήσουν ακόμα και πάνω από το 50% του κόστους της εξοικονόμησης ενέργειας.

Οι πρακτικές αυτές συμπεριλαμβάνονται στις συμβουλές που δίνει το ευρωπαϊκό Ερευνητικό Πρόγραμμα STEP-IN, το οποίο και σκοπεύει να αναπτύξει μια καινοτόμα μεθοδολογία για την ανάλυση και αντιμετώπιση του προβλήματος των υψηλών ενεργειακών δαπανών ευάλωτων και μη νοικοκυριών. Στο εν λόγω πρόγραμμα συμμετέχουν το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, ο Δήμος Μετσόβου και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ).

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αλλαγές και αναβαθμίσεις αυτές χαρακτηρίζονται ως μεσαίου και υψηλού κόστους, καθώς απαιτούν επένδυση αρκετών εκατοντάδων ή και κάποιων χιλιάδων ευρώ. Εντούτοις, η απόσβεση, μέσω της μείωσης του κόστους ενέργειας, γίνεται σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα, ενώ ταυτόχρονα, μέσω προγραμμάτων όπως το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» το τελικό κόστος μειώνεται ακόμη περισσότερο, κάνοντας τις παρακάτω κινήσεις ακόμη πιο συμφέρουσες.

Εξωτερική θερμομομόνωση/θερμοπρόσοψη

Σε τοιχοποιίες που δεν έχουν επένδυση πέτρας, η εξωτερική θερμομόνωση είναι η βέλτιστη λύση για τον περιορισμό των θερμικών απωλειών, αφού ταυτόχρονα αξιοποιεί και τη θερμοχωρητικότητα, δηλαδή την ικανότητα αποθήκευσης θερμότητας των τοίχων. Πρόκειται για μια επιλογή μεγαλύτερου κόστους από την εσωτερική θερμομόνωση. Χρειάζεται προσεκτική επιλογή συνεργείου, εξειδικευμένου στο αντικείμενο, το οποίο θα χρησιμοποιήσει πιστοποιημένα υλικά, καθώς η εξωτερική θερμομόνωση είναι εκτεθειμένη στις συνθήκες του περιβάλλοντος και πρέπει να προστατεύεται με συγκεκριμένα κονιάματα, κόλλες και πλέγματα.

Με την τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης μπορούμε να επιτύχουμε εξοικονόμηση ενέργειας έως και 60%. Το μέσο κόστος μιας τέτοιας επέμβασης κυμαίνεται από 35 ευρώ έως 55 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.

Εσωτερική θερμομόνωση τοιχοποιίας, δοκών-υποστυλωμάτων

Η τοποθέτηση εσωτερικής μόνωσης σε υφιστάμενα κτίρια αποτελεί μία μέθοδο περιορισμού των θερμικών ενεργειακών απωλειών ενός κτιρίου από το κέλυφός του. Είναι μία χαμηλότερου κόστους λύση σε σχέση με την εξωτερική θερμοπρόσοψη και δεν επηρεάζει την εξωτερική εμφάνιση του σπιτιού μας. Κατά την τοποθέτησή της, όμως, απαιτείται η δέσμευση ωφέλιμου χώρου. Επίσης, κατά την περίοδο θέρμανσης είναι σημαντικός ο κίνδυνος της συμπύκνωσης των υδρατμών, οπότε η τοποθέτηση της μόνωσης εσωτερικά θα πρέπει να συνδυάζεται με κατάλληλα μέτρα προστασίας (π.χ. φράγμα υδρατμών). Όλα τα θερμομονωτικά υλικά είναι κατάλληλα προς χρήση και οι παράγοντες που καθορίζουν την επιλογή τους είναι ο βαθμός προσβολής τους από την υγρασία, η ευκολία τοποθέτησης, το κόστος, ο διαθέσιμος χώρος κτλ.

Με την τοποθέτηση εσωτερικής θερμομόνωσης μπορούμε να επιτύχουμε εξοικονόμηση ενέργειας έως και 40%. Το μέσο κόστος μιας τέτοιας επέμβασης κυμαίνεται από 25 € έως 35 € ανά τετραγωνικό μέτρο.

Θερμομόνωση Οροφής – Στέγης

Η θερμομόνωση της οροφής και της στέγης αποτελεί μια από τις πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας μιας κατοικίας. Λόγω καθημερινής καταπόνησης από τις καιρικές συνθήκες, η στέγη αποτελεί το πιο ευπαθές δομικό στοιχείο σε ένα κτίριο. Σημαντικό πλεονέκτημα της εσωτερικής θερμομόνωσης υφιστάμενης κεκλιμένης οροφής είναι ότι δεν απαιτείται η λύση και επανατοποθέτηση των κεραμιδιών, αλλά και ότι το έργο δεν εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες.

Με τη θερμομόνωση της στέγης μπορούμε να επιτύχουμε εξοικονόμηση ενέργειας έως και 30%. Το μέσο κόστος μιας τέτοιας επέμβασης κυμαίνεται από 30 € έως 40 € ανά τετραγωνικό μέτρο.

Θερμομόνωση Πιλοτής

Η μόνωση της πιλοτής συντελεί ευεργετικά στην κατοικία, γιατί εγκλωβίζει τη θερμική ενέργεια μέσα στο διαμέρισμα και δεν εξέρχεται στο περιβάλλον. Η πιλοτή δεν καταπονείται άμεσα από τις καιρικές συνθήκες, λόγω του ότι είναι προστατευμένη, εντούτοις η έλλειψη μόνωσής της επιφέρει αρκετά μεγάλες ενεργειακές απώλειες, με αποτέλεσμα να μειώνεται η θερμική άνεση των ενοίκων.

Με τη θερμομόνωση της πιλοτής μπορούμε να επιτύχουμε εξοικονόμηση ενέργειας έως και 30%. Το μέσο κόστος μιας τέτοιας επέμβασης κυμαίνεται από 30 € έως 40 € ανά τετραγωνικό μέτρο.

Αντικατάσταση Κουφωμάτων και Υαλοπινάκων

Τα κουφώματα παίζουν σημαντικό ρόλο στην ενεργειακή κατανάλωση για θέρμανση και ψύξη των χώρων γιατί από αυτά μεταφέρεται μεγάλη ποσότητα ενέργειας. Η μεταφορά αυτή μπορεί να ελαχιστοποιηθεί με τη χρήση κατάλληλα κατασκευασμένων, ενεργειακά αποδοτικών, παραθύρων. Τα παράθυρα αυτά θα πρέπει να έχουν υαλοπίνακες και κουφώματα με καλές θερμομονωτικές ιδιότητες και επιπλέον, θα πρέπει να είναι αεροστεγανά, ώστε να εμποδίζουν τη διαφυγή θερμότητας από χαραμάδες, οι οποίες μπορεί να επιφέρουν σημαντικές απώλειες θερμότητας, όπως παρατηρείται σε κτίρια κακής κατασκευής ή παλαιά.

Τα κουφώματα με μεταλλικό πλαίσιο θα πρέπει να έχουν οπωσδήποτε θερμοδιακοπή, δηλαδή θερμομονωτική προσθήκη πολυμερούς υλικού μεταξύ εξωτερικής και εσωτερικής πλευράς του πλαισίου του κουφώματος.

Ενίοτε λέγεται ότι η θερμοδιακοπή προσφέρει μικρή μόνο βελτίωση της θερμομονωτικής ικανότητας του κουφώματος. Όμως, αυτό δεν είναι αληθές. Για να επιτυγχάνεται ο βέλτιστος συντελεστής θερμοπερατότητας, πρέπει το πλαίσιο να φέρει θερμοδιακοπή, δεν αρκεί μόνο να έχουν επιλεχθεί καλής ποιότητας υαλοπίνακες.

Με την αντικατάσταση των κουφωμάτων και των υαλοπινάκων μπορούμε να επιτύχουμε εξοικονόμηση ενέργειας έως και 25%. Το μέσο κόστος μιας τέτοιας επέμβασης εκτιμάται σε:

• 250 ευρώ έως 300 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο για κουφώματα με πλαίσιο αλουμινίου και διπλούς υαλοπίνακες
• 200 ευρώ έως 250 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο για κουφώματα με συνθετικό πλαίσιο και διπλούς υαλοπίνακες
• 300 ευρώ έως 350 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο για κουφώματα με ξύλινο πλαίσιο και διπλούς υαλοπίνακες

Στις ανωτέρω τιμές δεν συμπεριλαμβάνονται τα παντζούρια που, κατά μέσο όρο, κοστίζουν 50 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.

Αναβάθμιση Συστήματος Θέρμανσης

Το πιο διαδεδομένο σύστημα κεντρικής θέρμανσης στη χώρα μας είναι με θερμό νερό χαμηλών θερμοκρασιών.

Στις εγκαταστάσεις αυτές χρησιμοποιείται ένα σύστημα καυστήρα-λέβητα, το οποίο θερμαίνει το νερό με την καύση καυσίμου. Ο λέβητας είναι συνήθως από χυτοσίδηρο ή χαλύβδινος, ο καυστήρας χρησιμοποιεί υγρά, στερεά ή αέρια καύσιμα, ενώ το όλο σύστημα λειτουργεί σε ένα εύρος πίεσης αναλόγως με την σχεδίασή του.

• Με απλά μέτρα όπως ο έλεγχος των παραμέτρων λειτουργίας (ρύθμιση παραμέτρων καύσης, ρύθμιση θερμοκρασίας λέβητα) και η καλή θερμομόνωση του λέβητα και του δικτύου σωληνώσεων μπορούμε να πετύχουμε εξοικονόμηση καυσίμου 4-6%.
• Με τη χρήση αυτόματου ελέγχου με χρονοδιακόπτη και αντιστάθμιση εξωτερικής θερμοκρασίας μέσω 3-οδης βαλβίδας ανάμιξης και αισθητηρίων μπορούμε να πετύχουμε εξοικονόμηση καυσίμου 6-10%.
• Με την αντικατάσταση του παλαιού μας καυστήρα με έναν νέας τεχνολογίας διπλού καυσίμου (πετρελαίουαερίου) με πολλές βαθμίδες έγχυσης, μπορούμε να πετύχουμε εξοικονόμηση καυσίμου 5-7%.
• Τέλος, μπορούμε να επιτύχουμε εξοικονόμηση καυσίμου έως και 15% με την αντικατάσταση του παλαιού μας λέβητα με έναν υψηλής απόδοσης >90%.

Ένα επίσης διαδεδομένο σύστημα θέρμανσης για κατοικίες, το οποίο και αποφέρει μεγάλη ενεργειακή αναβάθμιση αλλά και σύντομη απόσβεση στον χρήστη είναι η αντλία θερμότητας, η οποία μπορεί να αποφέρει έως και 50% ενεργειακή βελτίωση στην κατοικία.

Εν γένει, αναφορικά με το σύστημα θέρμανσης, μπορούμε να επιτύχουμε εξοικονόμηση ενέργειας από 15% (μέσω της αντικατάστασης του παλαιού μας λέβητα) έως και 50% (μέσω της εγκατάστασης αντλίας θερμότητας).

Το μέσο κόστος των συγκεκριμένων μέτρων κυμαίνεται από 3.000 ευρώ στην περίπτωση εγκατάστασης νέου λέβητα έως 8.000 ευρώ στην περίπτωση εγκατάστασης αντλίας θερμότητας.

Σε όλες τις περιπτώσεις, το σύστημα απαιτεί συντήρηση για την καλή λειτουργία του. Οι βασικές εργασίες συντήρησης πρέπει να γίνονται από αδειούχο συντηρητή και περιλαμβάνουν τον καθαρισμό του φλογοθαλάμου, τον καθαρισμό των σωλήνων (τούμπα), τον καθαρισμό και τη ρύθμιση των μπεκ του καυστήρα, τον καθαρισμό της καπνοδόχου, τον έλεγχο των αντλιών καυσίμου και του κυκλώματος τροφοδοσίας για πιθανές διαρροές και τον έλεγχο του κυκλώματος τροφοδοσίας νερού. Ο συντηρητής εκδίδει και το πιστοποιητικό συντήρησης βάσει νομοθεσίας, με μετρήσεις του βαθμού απόδοσης της εγκατάστασης, της θερμοκρασίας των καυσαερίων και της περιεκτικότητάς τους σε διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και αιθάλη.

Ένα τυπικό κόστος συντήρησης δεν υπερβαίνει τα 100 ευρώ το έτος και οδηγεί σε εξοικονόμηση καυσίμου έως 10%. Επίσης σημαντικό είναι πως με τη σωστή συντήρηση του καυστήρα επιμηκύνεται η διάρκεια ζωής του.

Δείτε εδώ το αφιέρωμα του Newsbomb.gr στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα