Λορέντζο Νεράντζης: Ο οικονομολόγος που «περπάτησε» στα 12 καταφύγια του Ολύμπου
Ξεκινώντας από το καταφύγιο «Μπουντόλα», που βρίσκεται πάνω από το Λιτόχωρο, πέρασε από τα 12 γνωστότερα καταφύγια του Ολύμπου, σε μία ενιαία πορεία που διήρκησε δέκα ημέρες μια διαδρομή, συνολικού μήκους 86,5 χλμ. και κατέληξε στο καταφύγιο Ζολώτα.
Μιλάει στο Newsbomb.gr για το Ολύμπιο εγχείρημα του, για τις δυσκολίες, για τους γκρεμούς τους απότομους, για το παζλ των καταφυγίων που «ένωσε» αλλά και τον επόμενο στόχο του το οποίο είναι «προσκύνημα» στο Βουνό των Θεών. Διαβάστε την συνέντευξη του και αναρριχηθείτε μαζί του στα καταφύγια του Ολύμπου.
Πως είναι δυνατόν ένας οικονομολόγος βρέθηκε στην ελληνική ομάδα διάσωσης;
«Την ΕΟΔ την πρωτογνώρισα σαν φοιτητής το 2005 όταν συμμετείχα ως κάμεραμαν σε μια άσκηση σεισμού στην Αδριανούπολη. Το 2006 παρακολούθησα το σχολείο βασικών γνώσεων της ομάδας και εντάχθηκα σαν εθελοντής μετά από εξετάσεις. Ασχολούμαι ενεργά σε δύο Τμήματα, το ένα με τις τηλεπικοινωνίες και το άλλο με την ορεινή διάσωση. Έχω πάρει μέρος σε πολλές ασκήσεις και επιχειρήσεις διάσωσης σε διάφορα πεδία στην Ελλάδα. Πριν από 5 χρόνια πήρα την άδεια του ραδιοερασιτέχνη κι έτσι ασχολούμαι πιο εντατικά με τον ασύρματο και τους ραδιοσταθμούς, ενώ είμαι εκπαιδευτής στο Τμήμα Έρευνας, Τεχνολογίας και Τηλεπικοινωνιών».
Ένωσες δώδεκα καταφύγια του Ολύμπου σε ένα ορειβατικό ταξίδι, μέσα από γνωστές πεζοπορικές διαδρομές, πως προέκυψε η σκέψη για το εγχείρημα αυτό;
«Η αλήθεια είναι ότι η ιδέα ξεκίνησε σαν ένα σόλο ταξίδι εσωτερικής αναζήτησης. Μετά τον εγκλεισμό της πρώτης καραντίνας είχα πραγματικά την ανάγκη να ζήσω μια δυνατή εμπειρία μόνος μου και να έρθω σε επαφή με τα βουνά και την φύση. Σαν μια γενική ιδέα, όμως, ήταν κάτι που δούλευα για αρκετά χρόνια στο μυαλό μου. Όταν ήμουν Εράσμους στην Ισπανία γνώρισα αρκετούς περπατητές που έκαναν το φημισμένο Camino de Santiago και μου εξηγούσαν πόσο όμορφη πνευματική εμπειρία είναι να περπατάς για εβδομάδες, για να φτάσεις σε ένα προορισμό. Στις Άνδεις, επίσης, γνώρισα περιπατητές που έκαναν τα αρχαία μονοπάτια των Ίνκας από την Κολομβία μέχρι το Βολιβία, ενώ στην Αφρική πέτυχα ένα παλικάρι που έκανε τον γύρο του κόσμου με το ποδήλατο.
Όταν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή στη Θεσσαλονίκη, έχουμε το πιο μυθικό βουνό του κόσμου σε μαγευτική θέα. Το ξέρεις πόσοι άνθρωποι εκτός Ευρώπης πιστεύουν ότι ο Όλυμπος είναι δημιούργημα της φαντασίας των αρχαίων Ελλήνων, παρόμοιο με την Βαλχάλα των Βίκινγκς; Έχουμε ένα βουνό που συνδυάζει μύθο, ιστορία, φύση, πανέμορφα τοπία και βατά μονοπάτια. Γιατί να μην δημιουργήσουμε και εμείς ένα δικό μας Camino de Olympus;».
Πόσο δύσκολη θα χαρακτήριζες την διαδρομή;
«Αν εξαιρέσεις 1-2 κομμάτια που απαιτούν μία σχετικά καλή φυσική κατάσταση, όλη η υπόλοιπη διαδρομή γίνεται σε γνωστά, καλά σηματοδοτημένα και βατά μονοπάτια. Επίτηδες προσπάθησα να κρατήσω την πορεία χωρίς απαιτητικές διαδρομές για δύο λόγους. Πρώτον, δεν θα χαρακτήριζα τον εαυτό μου έμπειρο ορειβάτη και άρα ήθελα να πάω από μέρη που θα ένιωθα άνετα και χωρίς φόβο ότι δεν θα τα βγάλω. Και, δεύτερον, γιατί ήθελα αυτή η διαδρομή να είναι δυνατή, να μπορεί να γίνει από όλους, χωρίς να απαιτείται τρελός εξοπλισμός, εμπειρία ή φυσική κατάσταση. Στόχος μου ήταν η διαδρομή αυτή να μπορεί να επαναληφθεί από οποιονδήποτε με μια μέση ορειβατική εμπειρία που θα ήθελε να δει όλες τις πλευρές του Ολύμπου».
Ποιες ήταν οι πιο δύσκολες στιγμές; Υπήρξαν στιγμές που κινδύνεψε η ζωή σου;
«Η Κόψη Μπαρμπαλά ήταν σίγουρα το δυσκολότερο κομμάτι όλης της πορείας. Η διαδρομή ξεκινάει μέσα σε ένα πυκνό δάσος με μεγάλη ανηφορική κλίση που σε πηγαίνει από τα 1000 στα 1850 μέτρα υψομετρική σε μόλις 3 χλμ. Επειδή η ανηφόρα ξεκάνει αμέσως μετά τα Κρεβάτια και έχει ελάχιστα σημεία που ισιώνει λίγο για να πάρεις μια ανάσα, είναι ένα αρκετά ζόρικο ξεκίνημα. Η θέα όμως από την κορυφή Μπαρμπαλά είναι φανταστική. Στην συνεχεία, για περίπου 2 χιλιόμετρα, η πορεία γίνεται πιο βατή άλλα έχει μερικά σημεία που το μονοπάτι χάνεται μέσα στα δέντρα.
Λίγο μετά ξεκάνει η κόψη που ειλικρινά ήταν μια από τις πιο δυνατές εμπειρίες τις ζωής μου. Δεν ήταν μόνο το απότομο ανηφορικό μονοπάτι που σε ανεβάζει 1000 μέτρα σε λιγότερα από 2 χιλιόμετρα. Ούτε ότι το έκανα μόνος με ένα τεράστιο γκρεμό λίγα μέτρα μακριά. Για μένα το πιο δύσκολο στοιχείο της διαδρομής ήταν το σαθρό έδαφος που έκανε κάθε βήμα να μετρά σχεδόν για μισό. Ήταν η κακή σηματοδότηση που με έβγαλε έκτος πορείας 2 φορές σκαρφαλώνοντας τα βράχια. Ήταν αυτή η αίσθηση ότι άμα πέσω θα συρθώ χωρίς σταματημό σε μια μεγάλη απότομη κατηφόρα. Και με ένα σακίδιο 20 κιλά στη πλάτη υπήρχαν στιγμές που πίστευα ότι δεν θα τα καταφέρω.
Τότε συνήθως έκανα ένα διάλειμμα 5 λεπτών προσπαθώντας να βρω μια βολική πέτρα να ξαποστάσω, έπινα λίγο νερό, δάγκωνα μια μπουκιά από την μπάρα, έχανα λίγο τις σκέψεις μου στην απίστευτη φυσική ομορφιά που απλωνόταν μπροστά μου και σηκωνόμουν. Και εκεί εντυπωσιαζόμουν και ο ίδιος με την ενεργεία που ένιωθα να αναπληρώνεται για να συνεχίσω».
Ποια ήταν η ομορφότερη στιγμή της 14ημερης προσπάθειά σου
«Την στιγμή που διέκρινα το εκκλησάκι της Παναγίας Κορυφιανής και το καταφύγιο του Αποστολίδη. Ήταν ακριβώς στο τέλος της πορείας πάνω στην Κόψη Μπαρμπαλά που με κάποιο τρόπο συμβόλιζε την επιθυμία μου να κάνω την υπέρβαση και να ξεπεράσω τους μεγαλύτερους φόβους μου στο βουνό. Ήταν μια στιγμή ευφορίας, όταν συνειδητοποίησα ότι όλο το άγχος για την απαιτητική διαδρομή βρίσκονταν ακριβώς πίσω μου, ενώ μπροστά μου με περίμενε μια μέρα ξεκούρασης στα καταφύγια του Οροπεδίου».
Με ποιον είχες ανάγκη να επικοινωνήσεις περισσότερο
«Εκτός από μηνύματα ότι ‘είμαι καλά και συνεχίζω’ σε οικογένεια και φίλους, δεν μπορώ να πω ότι είχα την ανάγκη να επικοινωνήσω με κάποιον συγκεκριμένα. Η καθημερινή επαφή με τους συνάδελφους της ΕΟΔ μέσω ασύρματου μου αρκούσε. Ειλικρινά, ακόμα και 3 κουβέντες για 20’’, είναι βάλσαμο στις σόλο πορείες. Ήταν αλήθεια πολύ σημαντικό για την ψυχολογία μου να ξέρω ότι κάποιος είναι στον ασύρματο εκείνη την στιγμή και μπορεί να ακούσει την κλήση μου σε περίπτωση ανάγκης. Επίσης μου έδινε σιγουριά το γεγονός ότι ο ασύρματος μέσω APRS μετέδιδε το στίγμα της θέσης μου κάθε 10 λεπτά. Έτσι αν χανόμουν κάποιος μπορούσε να δει την θέση μου και να με κατευθύνει.
Επίσης βίωσα σε πλήρη διάσταση, όχι μόνο την σημασία αλλά και το εύρος τηλεπικοινωνιακής κάλυψης που έχει το δίκτυο ραδιοσταθμών που έχουμε στήσει σαν ΕΟΔ στον Όλυμπο. Σχεδόν σε όλα τα σημεία της διαδρομής είχα παραπάνω από έναν σταθμό να με καλύπτει».
Ποιος ήταν ο πιο δύσκολος παράγοντας για ένα τέτοιο εγχείρημα
«Ο κυριότερος προβληματισμός μου περιστρέφονταν γύρω από το δίπολο προμήθειες-βάρος. Από την μία, ήθελα να είμαι όσο πιο ελαφρύς γίνεται. Αλλά από την άλλη, πόσο φαγητό και νερό να έπαιρνα μαζί μου όταν δεν ήξερα πόσες μέρες θα χρειαστεί να περάσω σε ένα καταφύγιο ανάγκης; Υπάρχουν πολύ αστάθμητοι παράγοντες σε μια τέτοια πορεία και το τελευταίο πράγμα που θέλεις είναι να αποκλειστείς σε ένα απομακρυσμένο καταφύγιο χωρίς προμήθειες».
Ποια σκέψη σε κινητοποιούσε να συνεχίσεις
«Να φτάσω στο επόμενο καταφύγιο. Μπορεί ο γενικός στόχος να ήταν να ενώσω τα 12 καταφύγια του Ολύμπου αλλά ουσιαστικά, όσο ήμουν στην διαδρομή, το μυαλό μου ήταν συγκεντρωμένο σε έναν και μόνο σκοπό: να φτάσω στον επόμενο προορισμό. Αυτή η σκέψη ήταν η κινητήριος δύναμη ακόμα και στα πιο δύσκολα σημεία.
Επίσης υπήρχε η σκέψη ή καλύτερα, η συνειδητοποίηση, ότι δεν μπορείς να πας πίσω. Τις περισσότερες φορές, κοντά στο τέλος της διαδρομής, όταν η κούραση είναι ο μεγαλύτερος αντίπαλος, το κοντινότερο καταφύγιο είναι ήδη μπροστά σου. Δεν είχα άλλη επιλογή, έπρεπε απλά να βρω δύναμη να κάνω το επόμενο βήμα που θα με φέρει πιο κοντά στον προορισμό μου.
Για αυτό και όταν είδα το τελευταίο καταφύγιο του Ζολώτα ανάμεσα στα δέντρα ένιωσα τέτοια χαρά. Γιατί εκείνη την ώρα συνειδητοποίησα ότι δεν ήταν απλά ένα επόμενο καταφύγιο, ήταν το τελευταίο καταφύγιο, εκείνο που σηματοδοτούσε την εκπλήρωση του μεγάλου στόχου! Μόνο φτάνοντας εκεί, ένωσα νοητικά τα κομμάτια της διαδρομής σαν πάζλ στο μυαλό μου και αναλήφθηκα για πρώτη φορά τι είχα καταφέρει».
Τι αίσθηση σου έμεινε από τα καταφύγια
«Νομίζω ότι είναι πολύ θετικό που τα τελευταία χρόνια έχουν ανοίξει και άλλα οργανωμένα καταφύγια στον Όλυμπο που προσφέρουν ανέσεις στους επισκέπτες. Άλλα με προβληματίζει ότι τα περισσότερα είναι στην βόρεια και ανατολική πλευρά του Όλυμπου. Τα καταφύγια ανάγκης στην δυτική πλευρά (Λάκα Χρηστάκη, Σαλατούρα, Αγ Αντώνης, Μιγκοτζιδης, ΚΕΟΑΧ) καλύπτουν τις ανάγκες για περιήγηση στην περιοχή. Αλλά είναι ειλικρινά απίστευτο πως μια μεγάλη έκταση όπως η νότια πλευρά του Όλυμπου, να έχει μόλις δυο καταφύγια: ένα ανάγκης, το Λιβαδάκι (και αυτό με 2 κρεβάτια) και το Άνω Πηγάδι. Παρά την υψηλή επισκεψιμότητα που παρατηρείται στον Όλυμπο τα τελευταία χρόνια, ένα μεγάλο μέρος του βουνού είναι εν πολλοίς άγνωστο στους περισσότερους ορειβάτες.
Επίσης πολύ καλή δουλειά έχει γίνει με την σηματοδότηση των μονοπατιών. Αν εξαιρέσεις την Κόψη Μπαρμαλα και το Κίτρος, όλες οι υπόλοιπες διαδρομές έχουν ευκρινή σημάδια. Πολλά είναι από τους μαραθώνιους που γίνονται κατά καιρούς, όπως το Olympus Mythical Trail ή από ορειβατικούς συλλόγους της περιοχής. Χρειάζεται όμως να μπουν και ταμπέλες για τα καταφύγια, αφού υπήρχαν σημεία στην διαδρομή που λόγω της ελλιπής σήμανσης, έχανα πολύτιμο χρόνο μέχρι να βρω την σωστή πορεία».
Σου άλλαξε καθόλου τον τρόπο σκέψης αυτή η προσπάθεια;
«Νομίζω το σημαντικότερο μάθημα που πήρα είναι ότι πολλές φορές έχεις μεγαλύτερη δύναμη από αυτήν που πιστεύεις ότι έχεις. Όσο και δύσκολη να φαίνεται μια κατάσταση, το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να μείνεις συγκεντρωμένος στον στόχο σου, να πιστεύεις στον εαυτό σου ότι μπορείς να τα καταφέρεις. Να πιάσεις έναν, έστω και αργό, αλλά σταθερό ρυθμό, και με επίμονη και υπομονή θα φτάσεις στον προορισμό. Είναι όπως έλεγε και ο Τολστόι στο ‘Πόλεμος και Ειρήνη’ «Έχω μαζί μου δυο σπουδαίους πολεμιστές: τον χρόνο και την υπομονή.
Δεύτερο μάθημα είναι ότι όσο απροσπέλαστη και χαοτική να φαίνεται από μακριά μια διαδρομή, πλησιάζοντας την, βρίσκεις τα πατήματα για να την περάσεις. Έτσι πιστεύω και πολλά προβλήματα στην ζωή, όσο τεράστια και δυσεπίλυτα και να φαίνονται, υπάρχει τρόπος να ξεπεραστούν αν τα χωρίσεις και τα εξετάσεις από κοντά».
Οι επόμενοι στόχοι σου ποιοι είναι;
«Καταρχήν ετοιμάζουμε μια ορειβατική πρόσκληση με τίτλο Ποιος/α μπορεί να επισκεφθεί τα 12 σημαντικότερα καταφύγια του Ολύμπου; Έχοντας σαν πρότυπο το Camino de Santiago, στόχος μας με την Enjoy Travel and Tourism και την ROUTE είναι να στήσουμε ένα δικό μας «προσκύνημα» στο Βουνό των Θεών. Έτσι τους επομένους μήνες θα κυκλοφορήσουμε ένα ειδικό διαβατήριο με πολλές πληροφορίες για τις πεζοπορικές διαδρομές, τα καταφύγια και τον Όλυμπο. Mέσα από αυτό, ένας/μια πεζοπόρος θα παίρνει μέρος στην πρόσκληση να μαζέψει τις 12 σφραγίδες από κάθε καταφύγιο. Κάθε σφραγίδα του καταφυγίου είναι διαφορετική και ανάλογα με τον χρόνο ολοκλήρωσης, θα δίνονται μετάλλια, πιστοποιητικά και σπέσιαλ δώρα.
Ταυτόχρονα, όλο αυτό το διάστημα ανεβάζω φωτογραφικό υλικό της πορείας στο Facebook & Instagram του Olympus 12 Refuge Trail. Σε λίγο διάστημα θα είναι έτοιμη και η ιστοσελίδα του εγχειρήματος www.refugetrail.com. Τέλος, αρχές Ιουνίου θα ολοκληρώσουμε την επαναληπτική διαδρομή στα καταφύγια ανάγκης μαζί με τον Πάνο Δεληγιαννίδη για να καταγράψουμε σε βίντεο και φωτογραφίες τις εντυπωσιακές εικόνες του οδοιπορικού».