«Πατάει γκάζι» η πράσινη μετάβαση λόγω πολέμου και πανδημίας
Με γοργούς ρυθμούς και σημαντική επιτάχυνση σε σχέση με το παρελθόν «τρέχουν» πλέον τα σχέδια για την πράσινη μετάβαση σε ολόκληρη σχεδόν την Ευρώπη.
Γράφει ο Δημήτρης Πεφάνης
Από τη μία ο πόλεμος στην Ουκρανία και η πίεση για απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα και από την άλλη οι συνέπειες και η αλλαγή ενεργειακού μοντέλου που έφερε η πανδημία αλλάζουν τα δεδομένα υπέρ της πράσινης μετάβασης.
Όπως αναφέρουν τα think tanks Ember και Centre for Research and Clean Air, από τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ, οι 17 ενίσχυσαν τα σχέδιά τους για την αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από το 2020 μέχρι σήμερα. Το γεγονός αυτό τις θέτει σε πορεία μείωσης της χρήσης ορυκτών καυσίμων αυτή την δεκαετία ενώ η ενεργειακή κρίση και η κρίση της COVID-19 έδωσαν ώθηση μάλλον, παρά εκτροχίασαν την μετάβασή τους στην πράσινη ενέργεια, δήλωσαν οι ερευνητές.
Παράλληλα, η ίδια έρευνα αναφέρει πως τα αυξανόμενα κόστη ενέργειας και τα σοκ στην προμήθειά της που πυροδότησε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ώθησαν κάποιες χώρες στην καύση περισσότερου άνθρακα και σε αγορές μη ρωσικού φυσικού αερίου, εγείροντας φόβους ότι αυτό θα υπονομεύσει τις προσπάθειες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Εντούτοις, η ανάλυση των πολιτικών των χωρών της ΕΕ για το κλίμα δείχνει ότι μακροπρόθεσμα θα συμβεί το αντίθετο.
Στόχος, σε ποσοτικό επίπεδο, είναι να φτάσουμε στην παραγωγή του 63% του ηλεκτρικού ρεύματος της ΕΕ από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ως το 2030. Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσοστό αυτό έχει αυξηθεί σε σχέση με το 55% που υπολογιζόταν βάσει των πολιτικών τους το 2019, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Αντίστοιχα, μια τέτοια εξέλιξη συνεπάγεται μείωση στην στηριζόμενη στα ορυκτά καύσιμα παραγωγή ενέργειας στην ΕΕ σε 595 τεραβατώρες (TWh) το 2030 από 1.069 τεραβατώρες το 2021.
«Η Ευρώπη δεν επιστρέφει στον άνθρακα ή στο φυσικό αέριο για να εξασφαλίσει ασφάλεια, στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίθετο. Οι χώρες επιταχύνουν (την πορεία προς) τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας» ανέφερε χαρακτηριστικά ο ανώτερος αναλυτής της Ember Παβέλ Τσίζακ.
Ως προς τις πολιτικές των επιμέρους χωρών, η Γερμανία και η Ολλανδία αύξησαν και οι δύο τους στόχους τους για τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας φέτος, καθώς επίσης χώρες, μεταξύ των οποίων η Αυστρία, η Ελλάδα και η Ιρλανδία, αύξησαν τους δικούς τους από το 2020. Η Βουλγαρία, η Κροατία, η Σλοβενία κι άλλες όρισαν ημερομηνίες εξόδου από τη χρήση άνθρακα και η Γαλλία προσέφερε επιδοτήσεις για τη θέρμανση κατοικιών από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Επιπλέον, το ευρωπαϊκό πρόγραμμα RePowerEU συντελεί καθώς προβλέπει την αύξηση των επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την εξοικονόμηση ενέργειας για την απεξάρτηση των χωρών από τα ρωσικά καύσιμα.