Μωβ μέδουσες: Σε ποιες περιοχές της Ελλάδας υπάρχει έξαρση - Πώς μπορούμε να προστατευτούμε

Διακοπές «παρέα» με μέδουσες στις ελληνικές θάλασσες προβλέπουν φέτος οι ειδικοί. Η πληθυσμιακή έξαρση της μωβ μέδουσας – ή Pelagia noctiluca όπως είναι η επιστημονική της ονομασία – στο Αιγαίο έχει ξεκινήσει από τον Οκτώβριο του 2020 και αν επικρατήσει το ίδιο μοτίβο θα πρέπει να τις αντιμετωπίσουμε για ακόμη 1,5 με 2 χρόνια. Οι μωβ μέδουσες θεωρούνται ένα από τα πιο επικίνδυνα είδη μεδουσών στη Μεσόγειο.

Όπως προκύπτει από τις καταγραφές του τελευταίου δεκαήμερου στην πλατφόρμα του iNaturalist, το μεγαλύτερο μέρος της πληθυσμιακής έξαρσης είναι στον Αργοσαρωνικό, με επέκταση στον Αργολικό και Κυκλάδες, στο Ιόνιο, στην Νότια Πελοπόννησο, στα Βόρειο-δυτικά της Κρήτης και στο 1ο πόδι της Χαλκιδικής.

Με μικρότερες εμφανίσεις και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, με καθαρά να φαίνονται τα νησιά – αν και δεν έχουν ακουστεί ακόμα τίποτα του Βόρειου Αιγαίο (Λήμνος, Λέσβος, Χίος, Ικαρία και Σάμος), όπως και ο Κορινθιακός (αν και πολίτες αναφέρουν ότι έχουν δει μέδουσες – δεν έχει επιβεβαιωθεί), σύμφωνα με το JellyReport του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Βιοποικιλότητας. Σημειώνεται πως το JellyReport βασίζεται μόνο στις καταγραφές που μπαίνουν στην πλατφόρμα του iNaturalist και όχι στα κοινωνικά δίκτυα.

Μπορείτε εδώ να βλέπετε όλες τις καταγραφές για όλα τα είδη μεδουσών

Σχετικά με την πρόβλεψη των ανέμων για την εβδομάδα 27/6-03/7, με τους βοριάδες που αναμένονται ίσως να δούμε μια σημαντική επέκταση των μωβ μεδουσών και σε άλλα νησιά των νότιων Κυκλάδων και περιοχών που ήταν πιο ήρεμα την προηγούμενη περίοδο.

Πάντα όμως εξαρτάται και από το που θα τις μετακινήσουν τα θαλάσσια ρεύματα της εκάστοτε περιοχής.

Μωβ Μέδουσες: Μεμονωμένες εμφανίσεις και για την Olindias muelleri

Όλο τον χρόνο έχουμε εμφανίσεις της μέδουσας Olindias muelleri, μιας μικροσκοπικής μέδουσας η οποία δεν ξεπερνά τα 6 εκατοστά και η οποία μπορεί να δημιουργήσει μικρά και λίγα προβλήματα σε λουόμενους την περίοδο του Ιουλίου και Αυγούστου, σε πολύ λίγα μέρη στην Ελλάδα, αναφέρει επίσης το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας.

Τρέφεται με πλαγκτόν και το τσίμπημα της είναι αρκετά τσουχτερό, αλλά περνάει γενικά εύκολα. Στην συγκεκριμένη περίπτωση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ξύδι, αλλά όχι αμμωνία. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μαγειρική σόδα και θαλασσινό νερό για τα πλοκάμια της και κορτιζονούχα κρέμα για το κάψιμο έπειτα.

Όπως μπορείτε να δείτε και στη φωτογραφία παρακάτω έχει πολλά μικρά πλοκάμια, είναι διάφανη μέδουσα και την αναγνωρίζουμε από το καφέ Χ που δημιουργούν οι 4 κυρτές γονάδες της και ένα περιμετρικό καφέ κύκλο γύρω από την καμπάνα της εσωτερικά. Μερικές φορές το Χ και τον κύκλο τα βλέπουμε σε πιο πορτοκαλό-κόκκινο χρώμα και άλλες φορές σαν καφέ χρώμα.

Δεν είναι καινούριο είδος, ούτε χρειάζεται πανικός. Είναι ένα από τα πολλά είδη μεδουσών που έχουμε στις Ελληνικές θάλασσες και κολυμπάμε μαζί τους.

Κάθε καλοκαίρι μπορεί να κολυμπάμε με 2 έως 4 είδη μεδουσών ταυτόχρονα, χωρίς πολλές φορές να το γνωρίζουμε.

Μωβ Μέδουσες: Ο ρόλος της νευροτοξίνης - Τι κάνουμε αν μας τσιμπήσουν

Το τσίμπημα τους είναι επώδυνο λόγω της νευροτοξίνης που έχουν, επομένως οι λουόμενοι θα πρέπει να είναι πολύ καλά ενημερωμένοι για το τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση τσιμπήματος.

Το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας έχει προτείνει ένα ΚΙΤ Πρώτων βοηθειών για την παραλία.

Όπως σημειώνει, καλό είναι να έχουμε τα παρακάτω μαζί μας στην παραλία για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε το τσίμπημα της μέδουσας:

• Μια πλαστική κάρτα (π.χ. παλιά πιστωτική).
• Ένα τσιμπιδάκι.
• Ένα κυπελλάκι (π.χ. ουροσυλέκτης).
• Λίγο μαγειρική σόδα (αναλογία 1:1 με θαλασσινό νερό).
• Αντιισταμινικό χάπι.
• Κάποια κορτιζονούχα κρέμα όπως π.χ. fucicort

Τα βήματα φροντίδας

• Πλένουμε προσεκτικά με θαλασσινό νερό, χωρίς να τρίβουμε την περιοχή του τσιμπήματος.
• Αν είναι διαθέσιμο, εφαρμόζουμε ένα μίγμα θαλασσινού νερού και μαγειρικής σόδας (σε αναλογία 1:1) για δύο λεπτά, ώστε να σταματήσει οποιαδήποτε επιπλέον έκκριση δηλητηρίου από πιθανά υπολείμματα κυττάρων πλοκαμιών που έχουν μείνει στο δέρμα.
• Χρησιμοποιούμε μια πλαστική τραπεζική κάρτα ή κάτι παρόμοιο (και όχι τα χέρια μας) για να αφαιρέσουμε το μείγμα της μαγειρικής σόδας καθώς και οποιαδήποτε τυχόν υπολείμματα από το δέρμα μας
• Εφαρμόζουμε πάγο πάνω στο τσίμπημα για 5-15 λεπτά. Ο πάγος ή ακόμη και κάποιο παγωμένο αναψυκτικό, θα πρέπει να είναι μέσα σε σακούλα ή κάποιο άλλο περίβλημα, όπως ένα ύφασμα ή μπλουζάκι.
• Ελέγξτε αν υποχώρησε ο πόνος, κι αν είναι ανάγκη ξαναβάλτε πάγο για άλλα 5-15 λεπτά.
• Αν ο πόνος επιμένει, συμβουλευτείτε έναν γιατρό ή φαρμακοποιό για να σας συνταγογραφήσει παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδεις κρέμες (όπως π.χ. 3-4% λιδοκαΐνη και υδροκορτιζόνη).
• MHN τυλίγετε το σημείο τσιμπήματος σφιχτά με επιδέσμους, ΜΗΝ χρησιμοποιείτε ξύδι, ΟΥΤΕ γλυκό νερό, ΟΥΤΕ οινόπνευμα, ΟΥΤΕ αμμωνία.