Τα μεγάλα οδικά έργα του 2022 που αλλάζουν την Ελλάδα
Το 2022 αναμφίβολα αποτελεί χρονιά σταθμό για τη χώρα μας, καθώς ο οδικός χάρτης της Ελλάδας αναβαθμίζεται πλήρως. Ας δούμε τα βασικά μεγάλα έργα που μπαίνουν σε τροχιά υλοποίησης άμεσα.
Η κυβέρνηση προχωρά με γοργούς ρυθμούς όλες τις διαδικασίες που απαιτούνται προκειμένου να ξεκινήσουν άμεσα μεγάλα projects που έμεναν για χρόνια στα συρτάρια. Οι νέοι αυτοκινητόδρομοι αναμένεται να δώσουν ανάσα στο κυκλοφοριακό χάος και να αναβαθμίσουν συνολικά τις μεταφορές και την οικονομία στην Ελλάδα. Είναι αλήθεια ότι η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών, και ο Κώστας Καραμανλής και ο Γιώργος Καραγιάννης κατάφεραν με υπεράνθρωπες προσπάθειες να ξεπεράσουν όλες τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και τις νομικές διαδικασίες προσφυγών που κρατούσαν πίσω όλα αυτά τα μεγάλα έργα. Παράλληλα, τόσο ο υπουργός όσο και ο υφυπουργός, καθημερινά οργώνουν την Ελλάδα και επιθεωρούν την πρόοδο των έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Ταυτόχρονα αξίζει να σημειώσουμε ότι η Κομισιόν έδωσε το «πράσινο» φως στο τομεακό πρόγραμμα του νέου ΕΣΠΑ «Μεταφορές 2021-27» θέτοντας τις βάσεις για την εκκίνηση μιας νέας εποχής για τα έργα υποδομών σε όλη την χώρα. Εγκρίθηκε λοιπόν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το τομεακό πρόγραμμα του νέου ΕΣΠΑ «Μεταφορές 2021-27» με προϋπολογισμό 2,2 δισ. ευρώ, αρμοδιότητας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Προγραμμάτων ΕΤΠΑ & ΤΣ, του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Το Πρόγραμμα χρηματοδοτείται με Κοινοτική Συμμετοχή ύψους 1,854 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,289 δισ. ευρώ από το ΤΣ και 565 εκ. ευρώ από το ΕΤΠΑ. Η αναλογούσα Εθνική Συμμετοχή είναι 370 εκατ. ευρώ. Η συνολική ΣΔΔ (Συγχρηματοδοτούμενη Δημόσια Δαπάνη) του Προγράμματος ανέρχεται σε 2,224 δισ. ευρώ.
H κατανομή των πόρων αναλυτικά:
- 760 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη βιώσιμων αστικών μεταφορών
- 688 εκατ. ευρώ για την ολοκλήρωση και αναβάθμιση του οδικού δικτύου και τη βελτίωση οδικής ασφάλειας
- 485 εκατ. ευρώ για την ολοκλήρωση / ανάπτυξη κεντρικού και προαστιακού σιδηροδρομικού δικτύου,
- 181 εκατ. ευρώ για τη βελτίωση της προσβασιμότητας και συνδεσιμότητας νησιών
- 89 εκατ. ευρώ για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και αεροναυτιλίας.
Το πρόγραμμα «Μεταφορές 2021-2027» με προϋπολογισμό 2,224 δισ. ευρώ, είναι το πέμπτο κατά σειρά τομεακό πρόγραμμα του νέου ΕΣΠΑ που παίρνει το πράσινο φως, μέσα σε λίγες εβδομάδες από την ΕΕ. Μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος αναμένεται η υλοποίηση μεγάλων παρεμβάσεων, όπως η νέα Γραμμή 4 του Μετρό Αθήνας, η κατασκευή του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης στο τμήμα Χανιά – Χερσόνησος, η ανανέωση στόλων των λεωφορείων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και σε σημαντικούς Δήμους της Περιφέρειας με ηλεκτροκίνητα οχήματα, η αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου, η αναβάθμιση των υποδομών σε επιλεγμένα λιμάνια, που θα αλλάξουν ριζικά την εικόνα της χώρας μας.
Πάμε να δούμε αναλυτικά ποια είναι τα μεγάλα οδικά έργα που αλλάζουν την εικόνα της χώρας:
Επεκτάσεις Αττικής Οδού και Προαστιακού
Μετά τη δημοπράτηση της επέκτασης της Λεωφόρου Κύμης και εν συνεχεία του διαγωνισμού για την παραχώρηση της Αττικής Οδού που τρέχει το ΤΑΙΠΕΔ, αναμένεται να ξεκαθαριστεί το τι μέλλει γενέσθαι με τις υπόλοιπες τρεις επεκτάσεις του οδικού άξονα: προς Λαύριο, προς Ραφήνα και της δυτικής περιφερειακής Υμηττού μέχρι τη λεωφόρο Βουλιαγμένης.
Η βασικότερη εξ αυτών είναι η επέκταση της δυτικής περιφερειακής Υμηττού προς το Ελληνικό, που θα περιλαμβάνει υπόγεια σήραγγα στην Ηλιούπολη και νέες γέφυρες επί της Λεωφόρου Βουλιαγμένης.
Στόχος του Υπουργείου για τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης είναι να "απελευθερωθεί" από τα φανάρια και να μετατραπεί σε αυτοκινητόδρομο που θα τροφοδοτεί οδικές αρτηρίες όπως η αστική σήραγγα, οι οποίες θα δρουν ως "συνδετικοί κρίκοι" μεταξύ των 3 δακτυλίων της πρωτεύουσας
Σύμφωνα με τους μέχρι τώρα σχεδιασμούς, το έργο προβλέπει την κατασκευή μίας σήραγγας μήκους λίγο παραπάνω από 3χλμ, με 3 λωρίδες ανά ρεύμα κυκλοφορίας, χωρίς εξόδους, που θα ξεκινά να βυθίζεται στο ύψος της Καισαριανής και θα καταλήγει σε σύνδεση με τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης στο ύψος των συνόρων Αγίου Δημητρίου και Ηλιούπολης, λίγο νοτιότερα από τον σταθμό Μετρό του Αγίου Δημητρίου. Η διαδρομή θα απαιτεί λίγα λεπτά όταν σήμερα, σε ώρες αιχμής, απαιτούνται πάνω από 30 λεπτά. Είναι ένα πολύ σημαντικό έργο που σε συνδυασμό με την ανάπλαση στο Ελληνικό θα αλλάξει τον χάρτη των μετακινήσεων του λεκανοπεδίου.
Όσον αφορά τις άλλες δύο επεκτάσεις της Αττικής Οδού, αυτή προς Ραφήνα προβλέπει την παράκαμψη της Λεωφόρου Μαραθώνος και τα φανάρια των τοπικών οδών και η άλλη προς Λαύριο προβλέπει διαπλάτυνση της υφιστάμενης οδού από Μαρκόπουλο προς το λιμάνι.
Τέλος, αναπτυξιακή δυναμική θα δημιουργήσουν τα έργα της σιδηροδρομικής διασύνδεσης, μέσω Προαστιακού, των λιμένων Λαυρίου και Ραφήνας που προωθεί η ΕΡΓΟΣΕ.
Τα δύο αυτά έργα που θα συνδέουν τα λιμάνια της Ανατολικής Αττικής με το εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο, μέσω νέων προαστιακών γραμμών, είναι συνολικού προϋπολογισμού 700 εκατ. ευρώ.
Η επέκταση του δικτύου του προαστιακού σιδηροδρόμου μέχρι το Λαύριο και τη Ραφήνα είναι κρίσιμη, όχι μόνο για την ολοκλήρωση των βασικών υποδομών μαζικής μεταφοράς και ειδικότερα του δικτύου μέσων σταθερής τροχιάς στην Αττική, αλλά και για την επίτευξη των βασικών στόχων του πολεοδομικού, χωροταξικού, συγκοινωνιακού και περιβαλλοντικού σχεδιασμού των περιοχών από όπου διέρχονται οι γραμμές.
Έργα μετρό
Ένα από τα μεγαλύτερα έργα που θα αποσυμφορήσει πολλές περιοχές του κέντρου, είναι η γραμμή 4 του μετρό της Αθήνας. Το πρώτο τμήμα Γραμμής 4 του Μετρό "Άλσος Βεΐκου – Γουδή”, έχει σχεδιαστεί με σκοπό να εξυπηρετήσει πολλές πυκνοκατοικημένες περιοχές του κέντρου της Αθήνας. Η νέα γραμμή, που θα έχει 15 σταθμούς, θα εξυπηρετεί μεγάλο αριθμό υποδομών: Δικαστήρια, Νοσοκομεία, Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, Οργανισμούς, Υπουργεία, Μουσεία. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, το φθινόπωρο που θα έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του φρέατος δίπλα στο 401 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο, θα έχουν φτάσει και τα νέα υπερσύγχρονα ΤΒΜ (μετροπόντικες), που κατασκευάζονται εν τω μεταξύ στη Γερμανία. Ο ένας μετροπόντικας θα ξεκινήσει από το φρέαρ της Κατεχάκη, ο δεύτερος από το φρέαρ της Βεΐκου και θα "συναντηθούν” στον Ευαγγελισμό. Με τη Γραμμή 4 οι πολίτες θα πηγαίνουν από το Γουδή στην Κυψέλη σε 13 λεπτά κι από το Άλσος Βεΐκου στα Εξάρχεια σε 7 λεπτά.
ΒΟΑΚ: Η μεγάλη ανάσα για την Κρήτη
Μετά το ξεμπλοκάρισμα των διαδικασιών, που ανακοίνωσε πρόσφατα το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το 2022 ξεκινούν και τα έργα στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης, συνολικού μήκος 160 χιλιομέτρων και 150 χιλιομέτρων κάθετου οδικού δικτύου.
Το έργο περιλαμβάνει:
· 2+2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με ΛΕΑ και κεντρική νησίδα
· 26 σήραγγες μονού κλάδου συνολικού μήκους ~ 34 χλμ.
· 10,80 χλμ. νέες γέφυρες, 23 εκ των οποίων υπερβαίνουν τα 100 μέτρα μήκος
· 20 νέοι ανισόπεδοι κόμβοι
· Aναβάθμιση των υπαρχόντων ανισόπεδων κόμβων στις Παρακάμψεις Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου.
Υποθαλάσσια σήραγγα Σαλαμίνας - Κόμβος Σκαραμαγκά
Μετά από πολλές καθυστερήσεις φαίνεται πως ξεμπλοκάρει ένα πολύ σημαντικό έργο που βρίσκεται σε αδράνεια για πάνω από μια 5ετία. Η έγκριση της περιβαλλοντικής μελέτης θα ανάψει το πράσινο φως προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία αναδόχου για την τελική κατασκευή της υποθαλάσσιας σήραγγας που θα συνδέει το Πέραμα με τη Σαλαμίνα, σε χρόνο που θα δε θα υπερβαίνει τα 5 λεπτά! Με βάση τις εκτιμήσεις, και αν όλα προχωρήσουν χωρίς προβλήματα, δεν αποκλείεται η ολοκλήρωση του έργου των 500 εκατομμυρίων ευρώ να γίνει εντός της επόμενης 5ετίας. Η σήραγγα θα ξεκινά από την περιοχή του Περάματος κοντά στην περιοχή του κολυμβητηρίου, όπου θα δημιουργηθεί και ο σχετικός κόμβος, και θα καταλήγει στη Σαλαμίνα ανάμεσα από το νησάκι του Αγίου Γεωργίου και την είσοδο του Ναυστάθμου (δεξιά από τα φέρυ)
Το βασικό έργο αφορά στην κατασκευή υποθαλάσσιας σήραγγας που θα βρίσκεται στο βυθό, με 2 λωρίδες κυκλοφορίας σε κάθε κατεύθυνση και με μήκος περίπου 400 μέτρα (συνολικό μήκος περίπου 1 με 1,1 χλμ. μαζί με τις εκατέρωθεν προσβάσεις) από ανισόπεδο κόμβο στο Πέραμα, μέχρι ανισόπεδο κόμβο στα Παλούκια της Σαλαμίνας. Για τις ανάγκες του έργου θα κατασκευαστούν οδικά τμήματα παράκαμψης των πόλεων Περάματος και Σαλαμίνας. Βάσει του σχεδιασμού, ένας νέος οδικός άξονας θα ξεκινά πλησίον της υπάρχουσας Λεωφόρου Σχιστού-Σκαραμαγκά στην περιοχή του ναυτικού οχυρού Σκαραμαγκά, και θα εκτείνεται μέχρι την περιοχή του Κολυμβητηρίου Περάματος, έναντι του Πορθμείου, όπου θα δημιουργηθεί και κόμβος για τη σύνδεσή του με το παρακείμενο οδικό δίκτυο. Από το σημείο εκείνο, ο οδικός άξονας θα βυθίζεται προοδευτικά στη θάλασσα με την κατασκευή υποθαλάσσιας οδικής σήραγγας, η οποία θα εδράζεται στον βυθό.
Την ίδια ώρα, άλλο ένα σημαντικό έργο, εξίσου σημαντικό για τη Δυτική Αττική, αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα. Πρόκειται για το νέο κόμβο Σκαραμαγκά που βρίσκεται σε αδράνεια επί σειρά ετών. Η εκκίνηση των διαδικασιών είναι ιδιαίτερα σημαντικές καθώς το κυκλοφοριακό χάος στη Λεωφόρο Σχιστού και στη Λεωφόρο Αθηνών επιδεινώνεται καθημερινά.
Με την ολοκλήρωσή του θα υπάρξει απευθείας σύνδεση της Εθνικής Οδού με τη Λ. Σχιστού, της Περιφερειακής Αιγάλεω με τη Λ. Σχιστού και την Αττική Οδό, με ταυτόχρονη κατάργηση των φωτεινών σηματοδοτών στα διυλιστήρια. Φυσικά, σε λειτουργία θα τεθούν και οι ημιτελείς σήραγγες που βρίσκονται πριν τη Λίμνη Κουμουνδούρου, πριν τον Σκαραμαγκά.
Ε65 και Ολυμπία Οδός (Πάτρα - Πύργος)
Δύο σημαντικά έργα που αναμένεται να αλλάξουν τον κυκλοφοριακό χάρτη της χώρας, διευκολύνοντας τόσο την πρόσβαση όσο και τις μεταφορές είναι η ολοκλήρωση του Αυτοκινητόδρομου Κεντρικής Ελλάδος (Ε65) αλλά και το οδικό τμήμα Πάτρα - Πύργος της Ολυμπίας Οδού.
Ήδη, οι εργασίες τόσο στο νότιο όσο και το βόρειο τμήμα του αυτοκινητόδρομου Κεντρικής Ελλάδας, προχωρούν ταχύτατα, ενώ μόλις ολοκληρωθεί το έργο θα αποτελέσει μέρος της ευρύτερης διασύνδεσης της Ελλάδας με την Ευρώπη, προσδίδοντας σημαντικά αναπτυξιακά οφέλη στη χώρα μας.
Από την άλλη πλευρά, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το πρώτο εξάμηνο του 2025 προχωρά η κατασκευή του οδικού άξονα Πάτρα - Πύργος, ένα έργο που εντάχθηκε στη σύμβαση της παραχώρησης της Ολυμπίας Οδού.
Με την ένταξη του Πάτρα - Πύργος στο Έργο Παραχώρησης, η Ολυμπία Οδός γίνεται πλέον ο τρίτος μεγαλύτερος αυτοκινητόδρομος στη χώρα, με συνολικό μήκος 277 χιλιόμετρα. Τα νέα 75 χιλιόμετρα σύγχρονου αυτοκινητόδρομου θα συνδέουν την Περιμετρική Πάτρας με τη βόρεια είσοδο της πόλης του Πύργου.
Σήμερα, η Πατρών - Πύργου είναι ένας παλαιός οδικός άξονας με ιδιαίτερα δυσμενή στατιστικά αναφορικά με την οδική ασφάλεια. Με τον νέο αυτοκινητόδρομο Πάτρα - Πύργος εκατομμύρια οχηματοχιλιόμετρα θα πραγματοποιούνται πλέον υπό συνθήκες ασφάλειας, άνεσης και εξοικονόμησης χρόνου.
Flyover στη Θεσσαλονίκη
Με βάση δηλώσεις του αρμόδιου υφυπουργού Γιώργου Καραγιάννη, τα έργα για τον Flyover – Ανατολική εσωτερική περιφερειακή θα ξεκινήσουν μέσα στο 2022 (παράλληλα θα ξεκινήσει και το έργο Καλαμάτα – Ριζόμυλος - Πύλος - Μεθώνη που θα αναβαθμίσει συνολικά την Πελοπόννησο). Ουσιαστικά πρόκειται για μια συνολική αναβάθμιση του ανατολικού τμήματος της Περιφερειακής οδού της πόλης, όπου θα κατασκευαστεί ένα flyover δρόμος (δρόμος πάνω σε δρόμο). Με βάση τα αρχικά σχέδια θα ξεκινά από το ύψος του νοσοκομείου Παπαγεωργίου και θα καταλήγει στον ανισόπεδο κόμβο 10, στα Κωνσταντινουπολίτικα.
Όπως τονίζει και το υπουργείο Υποδομών, πρόκειται για τη μεγαλύτερη εναέρια οδό στην Ελλάδα, με συνολικό μήκος έργου 13 χιλιομέτρων, που περιλαμβάνει την κατασκευή μιας Υπερυψωμένης Ταχείας Λεωφόρου, μήκους περίπου 9,5 χιλιομέτρων, τέσσερα εκ των οποίων σε συνεχή γέφυρα, καθώς και 9 ανισόπεδους κόμβους και 3 νέες σήραγγες
Θεσσαλονίκη - Έδεσσα σε λιγότερο από 1 ώρα
Όπως ανακοινώθηκε από τη γενική γραμματεία του αρμόδιου υπουργείου, η Δ/νση Συγκοινωνιακών Υποδομών με Σύμβαση Παραχώρησης (Δ16) θα προβεί στην ανάθεση Σύμβασης Παροχής Υπηρεσιών Χρηματοοικονομικού Συμβούλου με τη διαδικασία της παραγρ. 2 του άρθρου 128 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει, για την υποβοήθησή της στην κατάρτιση και υποβολή φακέλου για την ένταξη του Έργου: Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση της Αναβάθμιση του οδικού άξονα ΕΟ2 (Μαυροβούνι – Έδεσσα, Παράκαμψη Γιαννιτσών, Παράκαμψη Χαλκηδόνας) και Λειτουργία - Συντήρηση του τμήματος γέφυρας Αξιού ποταμού – Έδεσσας στις διατάξεις του ν. 3389/2005, με σκοπό την υλοποίησή του ως έργο Σύμπραξης Δημοσίου Iδιωτικού Τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ.), καθώς επίσης και για την υποστήριξή της για το σύνολο της διαδικασίας ανάθεσης της Σύμβασης Σύμπραξης του Έργου.
Πρακτικά πρόκειται για έναν εντελώς νέο και σύγχρονο αυτοκινητόδρομο μήκους 80 χιλιομέτρων, με τον οποίο η απόσταση Θεσσαλονίκη - Έδεσσα θα μειωθεί για τα ΙΧ οχήματα κατά 30 λεπτά, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις. Στις συνολικές εργασίες περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι παρακάμψεις της Χαλκηδόνας και των Γιαννιτσών και η σύνδεση του Μαυροβουνίου με την Έδεσσα. Όπως και ο οδικός άξονας Δράμας- Αμφίπολης, έτσι και εκείνος που θα συνδέει τη Θεσσαλονίκη με την Έδεσσα, θα είναι κάθετοι της Εγνατίας και δε θα έχουν διόδια.
Σιδηροδρομικά έργα Β. Ελλάδας
Σε εμπορικό, οικονομικό και πολιτισμικό σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης αναμένεται να μετατρέψουν τη Βόρεια Ελλάδα, τα μεγάλα σιδηροδρομικά έργα που βρίσκονται στα σκαριά.
Το πρώτο είναι η Σιδηροδρομική Εγνατία. Πρόκειται για το τεράστιο έργο προϋπολογισμού 1,69 δισ. ευρώ που αφορά την κατασκευή της νέας σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκη - Νέα Καρβάλη - Τοξότες Ξάνθης μήκους 206 χλμ.
Αποτελεί το μεγαλύτερο δημόσιο έργο όλων των εποχών στην Ελλάδα, με το κόστος του να υπερβαίνει ακόμα και αυτό της γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας (1,2 δισ. ευρώ).
Το δεύτερο είναι η Σιδηροδρομική γραμμή Αλεξανδρούπολη - Ορμένιο.
Έχει προϋπολογισμό 1,07 δισ. ευρώ και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την κατασκευή περί τα 186 χλμ. κύριας σιδηροδρομικής γραμμής και βελτίωση – προσαρμογή των 15 σιδηροδρομικών σταθμών και στάσεων στο τμήμα "Αλεξανδρούπολη - Διδυμότειχο" και 19 σιδηροδρομικών σταθμών και στάσεων στο τμήμα "Διδυμότειχο - ελληνοβουλγαρικά σύνορα".
Τέλος, ένα ακόμη μεγάλο έργο είναι η σιδηροδρομική σύνδεση του 6ου προβλήτα του λιμένα Θεσσαλονίκης, ο οποίος θα συνδυαστεί με την κατασκευή του δυτικού προαστιακού σιδηροδρόμου της πόλης, αναβαθμίζοντας τις μεταφορές στη Βόρεια Ελλάδα.