Λάρισα: Ο εμβληματικός Πύργος Χαροκόπου κινδυνεύει με εξαφάνιση

Από το 1902 στην περιοχή της Γιάννουλης δεσπόζει ένα κτίριο που όμοιό του δεν υπάρχει στη Λάρισα σήμερα. Ο λόγος για τον Πύργο Χαροκόπου που αποτελεί καμάρι για την πόλη αλλά τα τελευταία 15 χρόνια έχει μπει σε τροχιά “αποσύνθεσης”, αναφέρει το larissanet.gr σε αφιέρωμά του.

Σήμερα ο πύργος, σύμφωνα με αυτούς που γνωρίζουν την κατάστασή του, είναι σε οριακό σημείο και αν δεν δραστηριοποιηθούν οι αρμόδιοι φορείς σε συνεργασία με τους ιδιοκτήτες, σε λίγο δεν θα απομένει τίποτα περισσότερο παρά συντρίμμια, και μόνο η άδεια έκταση πάνω στην οποία πριν από 120 χρόνια έφτιαξε τη βάση του ο Παναγής Χαροκόπος ερχόμενος από τη Ρουμανία.

Το πρώτο τούβλο στη Γιάννουλη

Ο Παναγής Χαροκόπος ήρθε από τη Ρουμανία στη Θεσσαλία το 1899 και αγόρασε 14.500 στρέμματα γης στην περιοχή της Γιάννουλης από τον μπέη Ουσαμπαντίν και την αδελφή του.

Για να ελέγχει την τεράστια κτηματική του περιουσία στην περιοχή, ο Χαροκόπος προχώρησε το 1902 στην ανέγερση του πύργου με τη βοήθεια του διάσημου τότε αρχιτέκτονα Αναστάσιου Μεταξά.

Καθώς ήταν άγαμος, η τεράστια περιουσία που απέκτησε ο Χαροκόπος, περιήλθε μετά τον θάνατό του το 1911 στον μικρότερο αδελφό του Σπύρο και τα τρία τέκνα του. Τον πύργο κληρονόμησε ο γιός του τελευταίου, Παναγής Χαροκόπος ο νεότερος, ο οποίος ήταν άτεκνος και το 1964 υιοθέτησε τον Γεώργιο Χαροκόπο, γιο του πρώτου ξαδέλφου του, ο οποίος ήταν και ο τελευταίος κληρονόμος. Το 1986 με υπουργό πολιτισμού την Μελίνα Μερκούρη, ο πύργος χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο.

Μπαίνοντας πλέον στη νέα χιλιετία ο πύργος πέρασε στην ιδιοκτησία Λαρισαίων, ιδιωτών επιχειρηματιών και από το 2012 αρχίζει να καταγράφεται η φθορά του.

Σύμφωνα με ενημέρωση του Τμήματος Προστασίας Νεωτέρων Μνημείων, προς το σύλλογο “Φίλοι πύργου Χαροκόπου”, τον Μάρτιο του 2021, φθορές και βλάβες στο κτίριο και τον χώρο πέριξ αυτού αρχίζουν να καταγράφονται από το 2012.

Οι ιδιοκτήτες, σύμφωνα πάντα με την Υπηρεσία, “προέβησαν σε κάποιες επιδιορθώσεις χωρίς όμως αυτές να έχουν ολοκληρωθεί ποτέ πλήρως. Μάλιστα το 2016 υποβλήθηκε από τους ιδιοκτήτες στην Υπηρεσία προκαταρκτική πρόταση για την αποκατάσταση του κτιρίου με σκοπό τη μετατροπή του σε ξενοδοχειακό κατάλυμα πολυτελείας. Ωστόσο μέχρι σήμερα (9/3/21) δεν έχει κατατεθεί στην Υπηρεσία τελική μελέτη αποκατάστασης του πύργου και των επικουρικών κτισμάτων.”

Ο Σύλλογος “Φίλοι πύργου Χαροκόπου” στον οποίο απευθύνθηκε το Τμήμα Προστασίας Νεωτέρων Μνημείων ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 2020 από μια ομάδα Λαρισαίων με σκοπό την ευαισθητοποίηση φορέων για τη διάσωσή του. Στις αρχές του 2022 είχε ξεκινήσει και διαδικτυακά η συλλογή υπογραφών με στόχο να αποσταλεί ψήφισμα στο υπουργείο Πολιτισμού.

Ο Πύργος στη Βουλή και ο ξαφνικός πλειστηριασμός

Το θέμα είχε φέρει αρχικά στην κεντρική πολιτική σκηνή η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Λάρισας, Ευαγγελία Λιακούλη. Στις 25 Μαΐου του 2020 η κα Λιακούλη καταθέτει ερώτηση στη Βουλή σχετικά με τις ενέργειες που πρόκειται να γίνουν για να διασωθεί ο πύργος.

Ένα μήνα μετά ήρθε η απάντηση της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη η οποία μεταξύ άλλων τόνιζε ότι “από την στιγμή που το εν λόγω κτιριακό συγκρότημα είναι ιδιόκτητο οι εργασίες συντήρησης, στερέωσης και προστασίας του ετοιμόρροπου μνημείου αποτελούν υποχρέωση του κυρίου ή νομέα αυτού, ο οποίος οφείλει να τις πραγματοποιήσει άμεσα και με δική του δαπάνη, υπό την εποπτεία και τις υποδείξεις της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού”. Ακολούθησαν και άλλες παρεμβάσεις της κας Λιακούλη χωρίς όμως αποτέλεσμα.

Στο τέλμα στο οποίο φαίνεται να είχε περιέλθει ο πύργος, έσκασε σαν κεραυνός εν αιθρία το φετινό καλοκαίρι, η είδηση πως ο πύργος βγαίνει σε πλειστηριασμό. Προς τα τέλη Αυγούστου η κα Λιακούλη κάνει γνωστό πως ο πύργος θα βγει σε πλειστηριασμό στις 26 Σεπτεμβρίου με τίμημα 561.000 ευρώ.

Η είδηση αυτή θορύβησε αρκετά όλους τους τοπικούς φορείς της πόλης ώστε σε σύσκεψη που έγινε στο δημαρχείο Λάρισας στις 27 Αυγούστου, αποφασίστηκε να δημιουργηθεί ένα κοινό μέτωπο ώστε να αποφευχθεί αρχικά ο πλειστηριασμός του πύργου και στη συνέχεια να λυθεί το θέμα μέσω του υπουργείου Πολιτισμού.

“Ο Δήμος Λαρισαίων ενδιαφέρεται να αποκτήσει τον διατηρητέο πύργο Χαροκόπου, ο οποίος πρόκειται να βγει στον πλειστηριασμό. Πρόκειται για μια σημαντική δομή, η οποία μπορεί να συμπληρώσει τις πολιτιστικές δομές του δήμου Λαρισαίων.

Προς την κατεύθυνση αυτή αποφασίστηκε από τη σύσκεψη να συγκροτηθεί μια επιτροπή, στην οποία θα συμμετέχει ο Δήμος, η Περιφέρεια, οι βουλευτές του νομού και το ΤΕΕ, με στόχο να υπάρξει παρέμβαση στο υπουργείο Πολιτισμού και στην Τράπεζα Πειραιώς ώστε σε πρώτη φάση να ανασταλεί ο πλειστηριασμός”, τόνισε τότε στη σύσκεψη ο δήμαρχος Απόστολος Καλογιάννης.

Πράγματι, ο πλειστηριασμός που ήταν προγραμματισμένος για τις 26 του προηγούμενου μήνα, ανεστάλη όμως ακόμη δεν φαίνεται “φως στο τούνελ” σχετικά με το μέλλον του Πύργου.

Πρόσφατα, στο Σαββατιάτικο περίπατο στον Πύργο Χαροκόπου, που διοργάνωσε η Κίνηση Πολιτών «Λάρισα η Πόλη μου», συμμετείχε η κα Λιακούλη, η οποία μετά το πέρας της ξενάγησης δήλωσε: “Συνεχίζεται η εγκληματική αδιαφορία της Κυβέρνησης για το ανεκτίμητο διαμάντι της Λάρισας, τον Πύργο Χαροκόπου. Μπορεί ο προγραμματισμένος πλειστηριασμός της 28ης Σεπτεμβρίου να αναβλήθηκε στο παρά πέντε, αλλά έκτοτε, ουδέν! Εισήλθαμε ήδη στον Οκτώβρη και το Υπουργείο Πολιτισμού δεν φαίνεται να δείχνει ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο θέμα.

Ο χρόνος πλέον μετρά αντίστροφα και κάθε ημέρα που περνά αφήνει ανεπούλωτες “πληγές” στο “κορμί” του Πύργου”.

Οι τρεις λύσεις

Τέλος αξίζει να σημειώσουμε πως υπάρχει ισχυρό ενδιαφέρον από τον Δήμο Λαρισαίων για την εξαγορά του Μνημείου, ενώ ο Δήμαρχος κ. Απόστολος Καλογιάννης βρίσκεται σε επαφές με την υπουργό Πολιτισμού κα Λίνα Μενδώνη. Να σημειώσουμε πως οι λύσεις που διαφαίνονται για τον Πύργο είναι τρεις:

α. Εξαγορά και αξιοποίηση από τον Δήμο Λαρισαίων.

β. Απόκτηση και αξιοποίηση από το Υπουργείο Πολιτισμού.

γ. Εξαγορά από το fund που κατέχει το ακίνητο από την Τράπεζα Πειραιώς, αξιοποίηση και απόδοση στην κοινωνία της Λάρισας.

Μέσα σε αυτή την κατάσταση που διαμορφώνεται, ο Πύργος περιμένει ουσιαστικές δράσεις για την αποκατάσταση της παλιάς του αίγλης, όσο ακόμα αυτός στέκεται όρθιος.

Πηγή: larissanet.gr