Βασίλης Παπαζάχος: Το Σάββατο στη Θεσσαλονίκη η κηδεία του σεισμολόγου

Η πανεπιστημιακή κοινότητα, η πόλη της Θεσσαλονίκης, η Ελλάδα ολόκληρη, «αι γενεαί πάσαι» των σεισμολόγων, αποτίουν αύριο το μεσημέρι το ύστατο χαίρε στον καθηγητή Βασίλη Παπαζάχο, που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία ενενήντα δυο χρόνων.

Στις 13:30, στον ιερό ναό της του Θεού Σοφίας θα τελεσθεί η εξόδιος ακολουθία και την Κυριακή η σορός του θα μεταφερθεί στην γενέτειρά του, το Σμόκοβο Καρδίτσας, όπου θα ενταφιασθεί σε στενό οικογενειακό κύκλο.

Ο Βασίλης Παπαζαχος, ένας λαμπρός επιστήμονας και υπέροχος άνθρωπος, αφήνει πίσω του ισχυρή παρακαταθήκη: ανέδειξε στο μέγα «εργαστήριο» της φύσης, τα ανά την επικράτεια σεισμικά ρήγματα, δηλαδή, που είχε μετατρέψει περίπου σε «σπίτι» του, μια γενιά νέων σεισμολόγων, που φέρουν το δικό του επιστημονικό DNA και συνεχίζουν το έργο που μαζί έχτισαν δεκαετίες επί του σεισμικού πεδίου.

Κληροδοτεί, ακόμα, στην επιστήμη της Γεωφυσικής τουλάχιστον εννιά βιβλία, περισσότερες από διακόσιες δημοσιεύσεις στα πιο έγκυρα ξένα επιστημονικά περιοδικά, αναρίθμητες συμμετοχές και παρεμβάσεις του σε διεθνή συνέδρια, τεράστια συμβολή στην διαμόρφωση της σύγχρονης αντισεισμικής πολιτικής της χώρας και γενικότερα ένα σπουδαίο έργο.

Παίρνει μαζί του, στο μακρύ αέναο ταξίδι για εκεί όπου «οι δίκαιοι αναπαύονται», τον απεριόριστο σεβασμό και την αγάπη των Ελλήνων όλων, που ουκ ολίγες φορές «κρεμάστηκαν από τα χείλη» του.

Ποιος άραγε δεν αναρωτήθηκε σ έναν- από τους πάμπολλους στην Ελλάδα- μεγάλο σεισμό «τι λέει ο Παπαζάχος;».

Και εκείνος, πρόθυμος να απαντήσει στα πάντα- για εμάς τους δημοσιογράφους ήταν ο άνθρωπός μας, αφού τον βρίσκαμε όποτε θέλαμε και ουδέποτε μας αρνήθηκε μια δήλωση- φρόντιζε αν όχι να είναι καθησυχαστικός, πρωτίστως να μην σπείρει στην κοινωνία τον πανικό.

Κινδύνευε να γίνει μονότονος με την μόνιμη επωδό του ότι η επιστήμη δεν είναι σε θέση ακόμα να προβλέψει έναν σεισμό με τέτοια ακρίβεια (ημερομηνία, ώρα, τοποθεσία), ώστε να εγκαταλείψει ο κόσμος τα σπίτια.

Δεν ήταν το άδειασμα των πόλεων εν αναμονή ενός πιθανούς σεισμού, στο «τραπέζι» των επιλογών που συνιστούσε στην πολιτεία ο καθηγητής Παπαζάχος.

«Η ζημιά από τον πανικό μπορεί να αποδειχθεί μεγαλύτερη από αυτή ενός σεισμού. Να συνειδητοποιήσουμε ότι ακόμα δεν ήμαστε σε θέση να προβλέψουμε τον σει8σμο με απ0ολυτη ακρίβεια. Ξέρουμε όμως ποιες είναι οι πιο επικίνδυνες περιοχές και εκεί πρέπει να ενισχύσουμε τις κατασκευές, να ελέγξουμε τα παλιά δημόσια κτίρια, να φτιάξουμε γερά σπίτια και να εκπαιδεύσουμε τον πληθυσμό ώστε να ξέρει τα πρέπει να κάνει ς την ώρα του σεισμού», έλεγε κάθε φορά που που του έθεταν το ερώτημα «τι να κάνουμε για να προστατευτούμε από τον σεισμό;».

Αρνητική ήταν η συμβουλή του στον πρωθυπουργό (τότε) Κωνσταντίνο Καραμανλή όταν του ζήτησε την γνώμη του στον μεγάλο σεισμό της Θεσσαλονίκης (6,5 Ρίχτερ, 48 νεκροί) της 22ας Ιουνίου 1978 για το εάν πρέπει να δώσει εντολής εκκένωσης της πόλης ενόψει φημολογούμενου μεγαλύτερου και πιθανότατα πιο καταστρεπτικού σεισμού.

Ουδέποτε ο ίδιος εγκατέλειψε το διαμέρισμά του στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, πίσω από την Ροτόντα, όταν ο Εγκέλαδος επισκεπτόταν την πόλη-δεν τον φοβόταν.

Το κάνει (αναγκαστικά) τώρα, που ο μέγας και ανίκητος εχθρός της ζωής, ο θάνατος, τον άρπαξε για να τον οδηγήσει στο τελευταίο «ρήγμα», της πατρώας γης, όπου θα αναπαυθεί για πάντα.

«Ο Βασίλειος Παπαζάχος υπηρέτησε με ήθος, συνέπεια και αφοσίωση την επιστήμη του και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο», αναφέρεται στην ανακοίνωση των πρυτανικών Αρχών και επισημαίνεται ότι «το όνομά του έχει συνδεθεί στενά με τη Θεσσαλονίκη και τους κατοίκους της με τον μεγάλο σεισμό του 1978» και προστίθεται:«ως επιστήμονας και πανεπιστημιακός δάσκαλος, αφήνει ως παρακαταθήκη τόσο το υψηλοτάτου επιπέδου επιστημονικό του έργο όσο και τους μαθητές και συνεχιστές του».