Το 92% των Ελληνίδων δημοσιογράφων θύματα βίας από συναδέλφους

Το 92% των γυναικών που εργάζονται στα μέσα ενημέρωσης έχουν πέσει θύματα παρενόχλησης ή βίας από συναδέλφους τους, σύμφωνα με νέα συγκλονιστική έρευνα του Balkan Investigative Reporting Network (BIRN).

Από το σύνολο των ερωτηθέντων το 94,5% ήταν γυναίκες, ενώ σύμφωνα με την έρευνα το 8% των γυναικών που απάντησαν είπαν ότι έχουν υπάρξει μάρτυρες σε περιστατικά που έλαβαν χώρα μεταξύ 1993 και 2021.

Το νεότερο θύμα ήταν 17 ετών και το μεγαλύτερο 62 ετών. Περίπου το 43% των περιστατικών ήταν σεξουαλικής φύσης, ενώ το 35% λεκτική παρενόχληση. Περίπου το 81% των περιστατικών συνέβη στο χώρο εργασίας και σε λίγο περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις ο δράστης ήταν επόπτης του θύματος. Περίπου το 22% των δραστών ήταν συνομήλικοι των θυμάτων τους.

Η μαρτυρία της 33χρονης Ζωής (δε πρόκειται για το αληθινό όνομα της γυναίκας) είναι μόνο μία από αυτές που παραθέτει η έρευνα. «Ο 55χρονος διευθυντής ειδήσεων με παγίδευε σε μια γωνιά και μου έβαζε χέρι. Κάποιες φορές είχε ξεσπάσματα θυμού και μας απέλυε… Αργότερα, η αρχισυντάκτριά μου, μια αυστηρή γυναίκα, με αποκαλούσε ηλίθια. Μου το είπε τόσο πολλές φορές, που στο τέλος την πίστεψα», λέει χαρακτηριστικά.

Η Ζωή αναφέρεται επίσης σε έναν «γνωστό δημοσιογράφο», ο οποίος είχε προσπαθήσει να τη φιλήσει όταν βγήκαν έξω για ένα ποτό και μετά απείλησε ότι θα πει σε όλους ότι είχαν βγει ραντεβού, «έτσι ενέδωσα και κοιμήθηκα μαζί του. Χρόνια μετά, ανακάλυψα ότι είχε κάνει το ίδιο και σε δύο άλλες γυναίκες».

Η Δήμητρα, 44 ετών, η οποία μίλησε επίσης υπό τον όρο να μην χρησιμοποιηθεί το πραγματικό της όνομα, είπε ότι αντιμετώπισε ανάλογες καταστάσεις ως φοιτήτρια δημοσιογραφίας, όταν έκανε σχέση με καθηγητή της, ο οποίος ήταν εξέχων δημοσιογράφος και διευθυντής του μέσου ενημέρωσης όπου επρόκειτο να ασκήσει πρακτική.

Όπως ανέφερε, όταν προσπάθησε να τον χωρίσει εκείνος την απείλησε. «Με απείλησε, λέγοντας ότι θα με έδιωχνε από την πρακτική κι ότι θα έλεγε στους γονείς μου για εμάς. Συνέχισα να είμαι μαζί του από φόβο. Ήμουν σε τόσο κακή κατάσταση, που περνούσα το δρόμο και ευχόμουν να με χτυπήσει αμάξι. Με άφησε να φύγω όταν είχα μια νευρική κατάρρευση».

Οι ιστορίες αυτές είναι μόνο δύο ανάμεσα στις δεκάδες που δόθηκαν στο BIRN από γυναίκες δημοσιογράφους στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την έρευνα παρατηρείται μια κουλτούρα σιωπής, στιγματισμού και φόβου που τις εμποδίζει να προχωρήσουν σε καταγγελίες, ενώ πολλά μέσα ενημέρωσης δεν διαθέτουν σαφείς κανόνες σχετικά με τον τρόπο αναφοράς και αντιμετώπισης αυτής της κακοποίησης.

Το 2022, οι τρεις πρώτες καταγγελίες #metoo που αφορούσαν κακοποίηση στον αθλητισμό και τον πολιτισμό έγιναν στην Ελλάδα, αφότου η χρυσή Ολυμπιονίκης Σοφία Μπεκατώρου κατηγόρησε έναν στέλεχος της Ελληνικής Ιστιοπλοϊκής Ομοσπονδίας για βιασμό.

Τι δείχνουν οι αριθμοί

Όπως σημειώθηκε και παραπάνω στη δημοσκόπηση συμμετείχαν ως επί το πλείστον γυναίκες. Οι 9 στις 10 περιέγραψαν τον εαυτό τους ως «θύμα». Μόλις το 29,7% των θυμάτων, ωστόσο, κατήγγειλε το περιστατικό. Οι υπόλοιπες αποφάσισαν να μην το κάνουν, κυρίως από φόβο ότι δεν θα βρουν υποστήριξη, ότι θα χάσουν τη δουλειά τους και θα στιγματιστούν, αλλά και από άγνοια για το τι ακριβώς θα συνέβαινε μετά.

Περίπου το 65% δήλωσε ότι δεν γνωρίζει τις σχετικές διαδικασίες μετά από τέτοια περιστατικά. Ακόμα και στις περιπτώσεις των περιστατικών που καταγγέλθηκαν, κανένας από τους θύτες δεν τιμωρήθηκε. Το 54% των γυναικών παρέμεινε στην ίδια δουλειά, ενώ το 49,5% αποχώρησε.

Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, επίσης, το 86% ανέφερε ότι οι εργοδότες τους δεν παρέχουν ενημέρωση και εκπαίδευση στην αντιμετώπιση της παρενόχλησης και της κακοποίησης. Μόλις το 19% έχει παρακολουθήσει σχετικά σεμινάρια κατά της έμφυλης βίας, αλλά με δική του πρωτοβουλία.

«Αυτά τα αποτελέσματα δεν εκπλήσσουν κάποιον που έχει εργαστεί στη βιομηχανία των media», σχολίασε η Ελεάνα Πανδιά, υποψήφια διδάκτορας και ερευνήτρια στην Ψυχολογία των Μέσων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. «Δεν έχει σημασία πόσο μεγάλο ή μικρό είναι ένα μέσο. […] Είναι θέμα κανόνων, ορίων και συμπεριφοράς προς τους άλλους. Αυτά είναι, δυστυχώς, πολύ καινούρια ακόμα στην ελληνική επαγγελματική ηθική. Κάποια στιγμή πρέπει να μιλήσουμε για την εργασιακή ανισότητα. Αυτό που κάνει τη διαφορά είναι το ποιος έχει την εξουσία».

Διαβάστε ακόμα:

Έρευνα: Τι θεωρούν σεξουαλική παρενόχληση οι άνδρες στο χώρο εργασίας

Γιώργος Κιμούλης: H πρώτη συνέντευξη μετά τις καταγγελίες

Βόλος: «Έχει σηκώσει τσεκούρι» - Μητέρα καταγγέλλει τον σύζυγό της