Πτώση F-4 Phantom: Ειδικοί αναλύουν στο Newsbomb.gr τα πιθανά σενάρια της τραγωδίας
Η Ελλάδα θρηνεί δυο νεαρούς πιλότους. Δύο νέα παιδιά που «έπεσαν» την ώρα του καθήκοντος. Ο Σμηναγός Ευστάθιος Τσιτλακίδης και ο Υποσμηναγός Μάριος - Μιχαήλ Τουρούτσικας.
Η ατμόσφαιρα βαριά με πολλά ερωτήματα να εκκρεμούν για τις αιτίες της πτώσης του μοιραίου του αεροσκάφους F-4E Phantom II. Στο Newsbomb.gr οι ειδικοί δίνουν τις εξηγήσεις τους βασιζόμενοι στα έως τώρα ευρήματα.
O Εκδότης του Περιοδικού Πτήση και Διάστημα και αεροναυπηγός Φαίδων Καραϊωσηφίδης τονίζει πως όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά, από την πλευρά του ο Δημήτρης Παντελάτος, Υποπτέραρχος (Ι) ε.α. εκπαιδευτής στα F-4E Phantom II, αναφέρεται στα ελλιπή οπτικά σημεία που είχαν οι δύο πιλότοι στο πεδίο της άσκησης ενώ ο πτέραρχος ε.α Ιωάννης Αναστασάκης μιλά για τις απαιτήσεις που είχε αυτή η άσκηση.
Φαίδων Καραϊωσηφίδης
Όλα τα σενάρια ανοιχτά
Ο αεροναυπηγός Φαίδων Καραϊωσηφίδης δίνει την δική του οπτική μιλώντας στο Newsbomb.gr αφήνοντας ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες συνέβη το τραγικό δυστύχημα.
«Το F-4E Phantom II έχει να κάνει περιστατικό από το 2004. Είναι ένα αεροπλάνο που για να πετάξει περνά από πολλούς ελέγχους. Δεν απογειώνονται έτσι αυτά, ελέγχονται εντατικά. Αυτό δεν αποκλείει τίποτα όμως, γιατί μιλάμε για μηχανήματα. Μια ιπτάμενη μηχανή», λέει χαρακτηριστικά και συνεχίζει, «Οι πιθανές αιτίες τις πτώσης μπορεί να είναι μηχανική βλάβη, ένα απρόβλεπτο γεγονός (π.χ. να εισχωρήσει στον κινητήρα κάποιο πουλί) και βέβαια το ανθρώπινο λάθος».
Γιατί δεν εκτινάχθηκαν τα καθίσματα;
Σε ερώτηση του Newsbomb.gr αν οι πιλότοι πρόλαβαν να εκτιναχθούν, ο κ. Φαίδων Καραϊωσηφίδης τόνισε πως το ύψος που πετούσε το μαχητικό ήταν πολύ χαμηλό και πως η κλίση του μαχητικού εκείνη την στιγμή ίσως να μην ήταν η κατάλληλη για διαφυγή.
«Η εκτίναξη και η χρήση των καθισμάτων (των αεροσκαφών) αυτών δεν διασφαλίζει και τη διαφυγή, το μικρό ύψος, η στάση του αεροπλάνου στην εκτίναξη, η σχετική θέση με το έδαφος έχουν ως αποτέλεσμα την αποτυχία αυτής της διαδικασίας», τόνισε.
«Περίμενα να δω στο νερό χρωματιστά αλεξίπτωτα. Κάθε αλεξίπτωτο έχει διαφορετικό χρώμα. Άλλο χρώμα έχει του κυβερνήτη, άλλο του συγκυβερνήτη. Από την άλλη η εκτίναξη σε τέτοια ύψη (30 μέτρων) θεωρητικά στέλνει τα καθίσματα σε ύψος ασφαλές για να ανοίξουν τα αλεξίπτωτα, αλλά δυστυχώς έχουμε δει πάρα πολλές φορές περιστατικά, όπου η εγκατάλειψη δεν είναι επιτυχής».
Ανθρώπινο λάθος
Ένα άλλο σενάριο σύμφωνα με τον ειδικό είναι και το ανθρώπινο λάθος. Όπως εξηγεί μια σύνθετη άσκηση, με πολλές παραμέτρους και φυσικά με υψηλές ταχύτητες έχει πολλά σκέλη που πρέπει να εξεταστούν. Δεν είναι μια αιτία από την οποία προέκυψε το ατυχές αποτέλεσμα αλλά πολλές συνδυαστικές πράξεις.
Ειδικότερα εξηγεί, «Ποτέ μια συντριβή, μια πτώση αεροσκάφους δεν είναι αποτέλεσμα μιας και μοναδικής αιτίας, είναι συνήθως συνδυασμός. Ξεκινάμε από κάπου και για να συντριβεί τελικά το αεροσκάφος εξελίσσεται με τέτοιο τρόπο που δεν είναι αντιμετωπίσιμη κατάσταση και σε όλα αυτά προσθέστε τον χρόνο που γίνονται. Μιλάμε για δευτερόλεπτα ή για δέκατα δευτερολέπτου».
Δημήτρης Παντελάτος, Υποπτέραρχος (Ι) ε.α. εκπαιδευτής στα F-4E Phantom II
Ελλιπή οπτικά σημεία
Ο Δημήτρης Παντελάτος υπήρξε πιλότος και εκπαιδευτής στα F-4E Phantom II και μετρά πολλές ώρες στον αέρα. Ο ίδιος μιλώντας στο Newsbomb.gr εξηγεί την συμπεριφορά των συγκεκριμένων μαχητικών, ενώ νιώθει συντετριμμένος από το χαμό των δύο νεαρών στελεχών της Πολεμικής Αεροπορίας μας. Ταυτόχρονα θέτει και τα ελλιπή οπτικά σημεία που επικρατούσαν στο πεδίο της άσκησης.
Ειδικότερα ο Υποπτέραρχος (Ι) ε.α. επισημαίνει στο Newsbomb.gr: «Η θόλωση και η σκόνη που υπήρχε στην ατμόσφαιρα, η γνωστή υγρασία της Ανδραβίδας το πρωί που συμπυκνώνεται και σχηματίζει συννεφάκια κατά τις 10 ή ώρα όταν επικρατεί άπνοια και η θάλασσα και το έδαφος αρχίζει να θερμαίνεται από το δειλό φως του ήλιου, κάνοντας δυσδιάκριτη την γραμμή του ορίζοντα που διαχωρίζει τον ουρανό από την θάλασσα. Μια γκριζογάλανη «σούπα» που δε σου δίνει τα περιθώρια να αποκτήσεις οπτικά συγκριτικά σημεία για τη θέση και στάση που έχει το αεροσκάφος σου. Περιθώρια που μειώνονται περαιτέρω όταν πετάς με 450 κόμβους στα εκατό μέτρα ύψος, όπου ο χρόνος αντίδρασης, σε κάτι μη αναμενόμενο, συγκρούεται με το χρόνο των δύο δευτερολέπτων που ο ανθρώπινος εγκέφαλος διαθέτει για να αντιληφθεί μια μεταβολή στις συνθήκες και να ενεργήσει.
Όλα αυτά όπως και πολλά άλλα αναλύονται στην προ πτήση ενημέρωση και δοκιμάζονται στην πράξη μέσω της συστηματικής και εντατικής εκπαίδευσης που προσομοιάζει συνθήκες πολέμου. Αυτή ίσως να είναι μια αιτία που οδήγησε στο δυστύχημα, παρουσιαζόμενη από την ταπεινότητά μου με την εμπειρία που είχα δέκα χρόνια που πετούσα στην Ανδραβίδα, με το συγκεκριμένο τύπο αεροσκάφους. Την ευθύνη όμως για τις πραγματικές αιτίες την έχει η επιτροπή διερεύνησης, το πόρισμα της οποίας θα βοηθήσει στο να περιοριστούν παρόμοια δυστυχήματα».
Στην συνέχεια κάνει μνεία στους δύο πιλότους μας, λέγοντας, «Ο πατέρας του Υποσμηναγού Μάριου Τουρούτσικα τα είπε όλα στην φράση του "Ο Μάριος ήταν ταγμένος να υπηρετήσει την πατρίδα του. Είμαι σίγουρος ότι δεν θα του άρεσε η λέξη ήρωας" και παρακάτω "η μεγάλη ευχαρίστηση του παιδιού μου θα ήταν η σημαία στο φέρετρο". Ο πατέρας του Μάριου παρόλο το βαθύ πένθος του, βρήκε τη δύναμη να αρθρώσει σε λόγια την αντίληψη του γιου του για το καθήκον του σαν πιλότος της Πολεμικής μας Αεροπορίας. Αντίληψη που εκφράζει και όλους τους εξαίρετους επαγγελματίες συναδέλφους του. Ο Μάριος μαζί με τον Ευστάθιο Τσιτλακίδη χάθηκαν σε μια αλληλουχία γεγονότων που, όπως και οι εκατοντάδες συνάδελφοί τους, είχαν βρεθεί και στο παρελθόν, αλλά αυτή τη φορά εξελίχθηκαν με μοιραίο τρόπο».
Ιωάννης Αναστασάκης πτέραρχος ε.α
Γιατί ήταν μειωμένες οι δυνατότητες ασφαλούς εγκατάλειψης του αεροσκάφους
Ο πτέραρχος ε.α Ιωάννης Αναστασάκης μιλώντας στο Newsbomb.gr κάνει λόγο για το χρόνο αντίδρασης του πληρώματος του αεροσκάφους και υπογραμμίζει ποιοι είναι οι παράγοντες που μείωσαν τις δυνατότητες της ασφαλούς εγκατάλειψης του αεροσκάφους.
Συγκεκριμένα, λέει στο Newsbomb.gr, «Τα ακριβή αίτια που προκάλεσαν το ατύχημα διερευνώνται από Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων και θα είναι γνωστά σε σύντομο χρονικό διάστημα. Σε κάθε περίπτωση πάντως, μία πτήση χαμηλής ναυτιλίας είναι μία δύσκολη και εν πολλοίς επικίνδυνη άσκηση που εντάσσεται στο μότο των χειριστών της ΠΑ: "εκπαιδευόμαστε όπως θα πολεμήσουμε".
Η πτήση με ταχύτητες άνω των 400 μιλίων που είναι περίπου 600 χιλιόμετρα την ώρα, σε ύψος μόλις 300 πόδια που αντιστοιχεί περίπου σε 100 μέτρα από την επιφάνεια του εδάφους ή της θάλασσας, καθώς και η εκτέλεση τακτικών στροφών με μεγάλη κλήση και υψηλές επιταχύνσεις “g” απαιτεί την άριστη συνεργασία ανθρώπου και μηχανής. Οι παράμετροι που επηρεάζουν μία ατυχή χρονική στιγμή που μπορεί να συμβεί ένα ατύχημα, ομαδοποιούνται σε τρεις κατηγορίες, ως ακολούθως:
Α. εξωτερικές συνθήκες όπως είναι για παράδειγμα η περιορισμένη ορατότητα, ο ασαφής φυσικός ορίζοντας, η κατάσταση θαλάσσης, η πρόσκρουση πτηνών.
Β. ο ανθρώπινος παράγων που απαιτεί εγρήγορση, άριστη συνεργασία των μελών του πληρώματος, καθώς και την εφαρμογή των καθορισμένων διαδικασιών ασφαλείας πτήσεων.
Γ. μηχανική βλάβη που είτε είναι δυνατόν να αποσπάσει την προσοχή του πληρώματος, είτε ακόμα και να στερήσει την δυνατότητα αποτελεσματικού ελέγχου του αεροσκάφους από το πλήρωμα.
Σε μία απαιτητική και δύσκολη αποστολή, όπως είναι η χαμηλή ναυτιλία με τακτικές στροφές, ένα ατύχημα είναι δυνατόν να προκληθεί είτε από έναν, είτε από συνδυασμό περισσοτέρων παραμέτρων που προαναφέρθηκαν. Ο χρόνος αντίδρασης του πληρώματος σε συνδυασμό με το μικρό ύψος, σε μερικές περιπτώσεις μειώνουν την δυνατότητα ασφαλούς εγκατάλειψης του αεροσκάφους.
Για την ασφάλεια των πτήσεων, όλες οι ειδικότητες της ΠΑ, όπως οι Ιπτάμενοι, το προσωπικό συντήρησης και εφοδιασμού, οι μετεωρολόγοι και οι ελεγκτές αεράμυνας, δίνουν ομαδικά τον καλύτερο εαυτό τους, τόσο για την μείωση του δείκτη ατυχημάτων, όσο και την διατήρηση της υψηλής μαχητικής ικανότητας των Ελληνικών Φτερών. Δεν είναι τυχαίο αποτέλεσμα οι πρωτιές των Ελληνικών αεροπορικών σχηματισμών, τόσο σε ασκήσεις του ΝΑΤΟ, όσο και σε διμερείς και πολυμερείς ασκήσεις με σύμμαχες χώρες.
Η διατήρηση της αεροπορικής υπεροχής είναι ο βασικός παράγοντας αποτροπής από κάθε ξένο που επιβουλεύεται την εθνική μας κυριαρχία. Η εφαρμογή του μότο "εκπαιδευόμαστε όπως θα πολεμήσουμε" συντηρεί την ιστορικά τεκμηριωμένη εθνική παρακαταθήκη των Ελλήνων ως έθνος ηρώων».
Διαβάστε επίσης
F-4 Phantom: Ποιο είναι το μαχητικό πολλαπλού ρόλου της Πολεμικής Αεροπορίας
Ανατριχίλα: Έτσι τίμησαν τους πεσόντες Ικάρους οι «φαντομάδες» στην Ανδραβίδα
Το τραγούδι με το οποίο αποχαιρετούν για πάντα τους Ικάρους στον ουρανό
Πτώση F-4 Phantom: Βίντεο με τη μοιραία άσκηση – Πώς το μαχητικό πετούσε μια «ανάσα» από τη θάλασσα
«Πετάμε όπως πολεμάμε - Ένα μικρό λάθος μπορεί να αποβεί μοιραίο»