Zάκυνθος: To έθιμο με το σατιρικό καρναβάλι «Η Κηδεία της Μάσκας»

Με ένα μοναδικό και πρότυπο τρόπο που συναντάται μόνο στη Ζάκυνθο πέφτει η αυλαία του Ζακυνθινού Καρναβαλιού. Το Πόβερο ή η κηδεία της μάσκας πραγματοποιείται την τελευταία Κυριακή του καρναβαλιού και ουσιαστικά πρόκειται μια καλοστημένη «μάντσια» (φάρσα), όπως λένε στη Ζάκυνθο και έχει καθαρά σατιρικό χαρακτήρα.

Τυπωμένα νεκρόσημα με κόκκινο πλαίσιο και μαύρα γράμματα κάνουν την εμφάνιση τους στους δρόμους της Ζακύνθου.

Το δρώμενο αναπαριστά μια αστεία κηδεία. Η φιλαρμονική του δήμου προπορεύεται παίζοντας πένθιμα εμβατήρια και τέσσερις «Ντετόροι» κρατούν στους ώμους τους το φέρετρο, στο οποίο μέσα βρίσκεται ένα ανδρείκελο «Ο Κόντε Καρνάβαλος».

Ακολουθεί πομπή από μαυροφορεμένο κόσμο, που κρατά κεριά σε μια περιφορά του στους δρόμους της πόλης! Υπό τους ήχους εναλλασσόμενων σκοπών (Χαρμολύπης) όλοι «έκλαιγαν» τον νεκρό και «θρηνούν» έντονα!

Η περιφορά καταλήγει στην κεντρική πλατεία, στη συνέχεια για να «ξορκίσουν το κακό» καθώς και για να κρατηθεί άσβεστη η σπίθα για το επόμενο καρναβάλι καίνε αυτό το φέρετρο στην πυρά! Σκοπός του «Πόβερο καρναβαλιού» είναι να αποτελέσει έναν αποχαιρετισμό στο διάστημα που πέρασε, στη διασκεδαστική αυτή περίοδο!

Τα μεσάνυχτα ακριβώς, όλες οι καμπάνες των εκκλησιών χτυπούν ρυθμικά 365 πένθιμες καμπανιές και ειδοποιούν τους Ζακυνθινούς πως το Καρναβάλι τέλειωσε και μπήκε η Σαρακοστή!

Ο «Βενετσιάνικος γάμος» στη Ζάκυνθο του 16ου αιώνα

Ο «Βενετσιάνικος γάμος στο Τζάντε» είναι ένα δρώμενο εμπνευσμένο από την μακρόχρονη ιστορία των νησιών του Ιονίου που μεταφέρει το κοινό στην εποχή των ευγενών (Κόντηδων) και των λαϊκών (Ποπολάρων), όταν οι πρώτοι με τις ακριβές φορεσιές τους απολάμβαναν την ισχύ και τα πλούτη τους και οι δεύτεροι με τη συμμετοχή τους στα κοσμικά γεγονότα της εποχής, βίωναν την γενναιοδωρία των πρώτων.

Το δρώμενο, αναπαριστά από το 2004 και κάθε χρόνο την περίοδο των Αποκριών, τη γαμήλια τελετή στη Ζάκυνθο του 16ου αιώνα με τα έθιμα και τις παραδόσεις που έφεραν οι Βενετσιάνοι στο νησί. Στην διάρκειά του εκατοντάδες νέοι και νέες του νησιού, φορούν τις πανέμορφες αρχοντικές φορεσιές κείνης της εποχής και αποτυπώνουν με μεγαλοπρεπή τρόπο τον «Βενετσάνικο γάμο στο Τζάντε».

Η μεγαλειώδης πομπή του Βενετσιάνικου γάμου, αρχίζει από την πλατεία του Αγίου Παύλου, εκεί που παλιά άρχιζε ο πολεοδομικός ιστός της πόλης. Από εκεί διασχίζει την Λεωφόρο Αλεξάνδρου Ρώμα, και καταλήγει στην ιστορική πλατεία του Αγίου Μάρκου. Εκεί και πάνω σε περίλαμπρο πάρκο, οι άρχοντες της πόλης, ο γαμπρός και η νύφη και ο λαός που ακολουθεί, υπογράφουν ενώπιον του «Νοδάρου» (συμβολαιογράφου) τα προικοσύμφωνα και ξεκινά με χορούς και τραγούδια το γαμήλιο γλέντι.

Στη διάταξη της πομπής του «Βενετσιάνικου Γάμου» βρίσκονται τυμπανιστές και σημαιοφόροι. Ακολουθούν οι νεόνυμφοι και οι κοντινοί συγγενείς τους. Η νόνα (γιαγιά) μεταφέρεται μέσα σε λεντίκα (ένα κλειστό φορείο εξαιρετικής τέχνης για τους ευγενείς) και ακολουθούν τα σεντούκια της νύφης με τα προικιά.

Την πομπή πλαισιώνουν οι προσκεκλημένοι, οι οποίοι φορούν ακριβά αντίγραφα στολών του 16ου αιώνα, ενώ κορίτσια κρατούν κάνιστρα με ροδοπέταλα και μπομπονιέρες. Στην συνέχεια ακολουθεί το γαμήλιο γλέντι, με αναγεννησιακούς χορούς και πολλά τοπικά παραδοσιακά εδέσματα, όπως είναι τα ζαχαροόκουκα (κουφέτα), οι ορτζάδες (σουμάδα) και οι πάντολες (παντεσπάνι).

Ο «Βενετσιάνικος γάμος στο Τζάντε» δείχνει την ποιότητα του πολιτισμού που αναπτύχθηκε χωρίς τη χρήση βίας στα Ιόνια νησιά κατά τους αιώνες της Αναγέννησης και αποτελεί για τους νεότερους Ζακυνθινούς μια γοητευτική και συνάμα πλούσια κληρονομιά.

Διαβάστε επίσης:

Κυκλάδες: Ατέλειωτο κέφι, ζωντάνια και χορός στο Αμοργιανό Καρναβάλι

Πάτρα: Το μεσημέρι θα ξεκινήσει η μεγάλη παρέλαση - Δείτε όλα τα άρματα του καρναβαλιού

Πατρινό Καρναβάλι: Εκθαμβωτική η βασίλισσα πάνω στο άρμα της