Εκλογές 2023: Από την απλή αναλογική στην ενισχυμένη – Τι σημαίνουν οι δύο όροι

Λιγότερο από 24 ώρες έχουν μείνει για να ανοίξουν οι κάλπες των βουλευτικών εκλογών 2023. Οι εκλογές της 21ης Μαϊου πρόκειται να διεξαχθούν με απλή αναλογική. Σε περίπτωση που δεν σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας, όπως το 2015, τότε οι επόμενες εκλογές θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή 2 Ιουλίου.

Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες οι δεύτερες εκλογές θα γίνουν με τον νέο νόμο, ο οποίος ψηφίστηκε από την παρούσα κυβέρνηση της ΝΔ και μοιάζει πολύ με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, η οποία ευνοεί κυρίως το πρώτο κόμμα.

Για την απλή αναλογική μίλησε στο MEGA η πολιτική αναλύτρια, Μαρία Καρακλιούμη. «Το κρίσιμο με την απλή αναλογική είναι το τι θα γίνει αφού ρίξουμε το ψηφοδέλτιο στην κάλπη. Καταρχάς υπάρχει το όριο του 3% το οποίο σημαίνει ότι οποιοδήποτε κόμμα δεν καταφέρει να συγκεντρώσει το 3% των ψήφων, δεν έχει το δικαίωμα να μπει στην κατανομή των εδρών. Αυτό δεν είναι κάτι καινούριο, ίσχυε και πιο πριν. μέχρι σήμερα κ με τον προηγούμενο νόμο που είχαμε, τον περιβόητο νόμο Παυλόπουλου, ο οποίος ΄ήταν νόμος Σκανδαλίδη και μετά έγινε νόμος Παυλόπουλου γιατί στην αρχή έδινε 40 και μετά 50 έδρες μπόνους», είπε αρχικά.

Και συμπλήρωσε η κ. Καρακλιούμη: «Ο νόμος Παυλόπουλου που έδινε τις 50 έδρες, κρατούσε τις 50 έδρες στην άκρη και έλεγε ότι, όλα τα κόμματα θα μπουν σε μία κατανομή των 250 εδρών από τις 300 που έχει το Κοινοβούλιο, και όποιος είναι πρώτος, θα πάρει και τις 50 έδρες δώρο. Με το υπάρχον σύστημα της απλής αναλογικής δεν υπάρχουν δώρα. Με αυτό το σύστημα και οι 300 έδρες θα μπουν στην αναλογική κατανομή. Εάν όμως ένα όμμα δεν έχει καταφέρει να βρει 3% των ψηφοφόρων δεν μπορεί ν μπει σε αυτή την κατανομή».

«Στις δεύτερες εκλογές εάν γίνουν θα πάμε με άλλο σύστημα. Ο επόμενος νόμος που έχει ψηφιστεί από την κυβέρνηση Μητσοτάκη και αν γίνουν δεύτερες εκλογές θα εφαρμοστεί. Είναι ένας νόμος που συνδυάζει την απλή αναλογική με την ενισχυμένη με το μπόνους. Δεν δίνει όμως απροϋπόθετα και τις 50 έδρες μπόνους. Για να πάρεις και τις 50 έδρες πρέπει να έχεις 40%. Οπότε με τον καινούριο νόμο, εάν ο πρώτος έχει πάρει 25% θα μπορέσει να πάρει 20 έδρες μπόνους. Μετά, για κάθε 1% που παίρνει παραπάνω, θα παίρνει 2 έδρες μπόνους. Εάν δε καταφέρει να φτάσει στο 40% και μείνουν κάποιες έδρες μπόνους, θα κατανεμηθούν αναλογικά στα υπόλοιπα κόμματα», επεσήμανε.

Η κ. Καρακλιούμη εξηγεί: «Εξαρτάται από το άθροισμα των κομμάτων εκτός Βουλής. Όσοι περισσότεροι είναι εκτός Βουλής, τόσο περισσότερο κατεβαίνει ο πήχης αυτοδυναμίας. Αυτό συμβαίνει σε όλες τις κάλπες όποιος και αν είναι ο νόμος. Αυτό συμβαίνει γιατί αν έχουμε 40% έχουμε 40 στα 100. Όσο μικραίνει ο παρονομαστής μοιραία μεγαλώνει το κλάσμα».

«Σπάνια δεν υπάρχουν κόμματα εκτός Βουλής που μπορείς να πεις ότι έχουν 0% εκτός Βουλής, και να έχουν πάρει όλα 3% και να έχουν μπει, αυτό δε συμβαίνει. Εάν είναι για παράδειγμα 5% εκτός βουλής, με την απλή αναλογική για να πάρεις αυτοδυναμία πρέπει να πάρεις 47,7%. Αυτό μπορείς να το πάρεις και αθροιστικά. Συνήθως τα ποσοστά εκτός Βουλής είναι στο 8% οπότε το ποσοστό αυτοδυναμίας είναι στο 46%. Με τον νόμο που θα έρθει μετά η αυτοδυναμία πέφτει στο 38%, γιατί είναι άλλος τρόπος υπολογισμού. Αυτό αφορά τους πολίτες στο πλαίσιο του ψηφίζοντας ένα μικρό κόμμα που δεν θα μπει στη Βουλή, πρακτικά πριμοδοτείς το πρώτο κόμμα».

Έχουμε 4 εκλογικές περιφέρειες στη χώρα οι οποίες έχουν τετρασταυρία. Η νότια Αθήνα έχει 19 έδρες. Νότια Αθήνα, Βόρειος Τομέας, και Α’ Αθήνας -που είναι μόνο ο δήμος Αθηναίων – όπως και η Α’ Θεσσαλονίκης, βάζουμε μέχρι 4 σταυρούς.

Κρίσιμο είναι ότι από 12 έδρες και κάτω, δηλαδή, ανατολική Αττική και Δυτικός Τομέας Αθηνών, εκείνοι βάζουν τρισταυρία, όπως και η Λάρισα, το Ηράκλειο, η Β’ Πειραιά, η Β’ Θεσσαλονίκης, η Αχαΐα και η Ανατολική Αττική. Μέχρι 3 σταυρούς.

Περιφέρειες μονοεδρικές έχουμε 8 γιατί έχασε η Καστοριά τη διεδρική και έγινε μονοεδρική, η Θεσπρωτία, ήταν επίσης διεδρική. Στην Αττική μόνο η Α’ Πειραιά έχει χάσει 1 έδρα.