10+1 ναυάγια που συγκλόνισαν την Ελλάδα - Τα πλωτά «νεκροταφεία», τα μοιραία λάθη και τα θύματα
Σε νεκροταφείο ψυχών έχει μετατραπεί για τους μετανάστες η Μεσόγειος το τελευταίο διάστημα. To ναυάγιο που σημειώθηκε στη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Πύλου είναι ένα από τα πολλά που έχουν σημειωθεί στην Ελλάδα, ωστόσο αποτελεί ένα από τα πιο πολύνεκρα ναυάγια των τελευταίων ετών στην Ελλάδα.
Από την τραγωδία της Πύλου, με το αλιευτικό σκάφος «Αντριάνα» και τους δεκάδες νεκρούς που βυθίστηκε την Τετάρτη 14 Ιουνίου, μέχρι τo ναυάγιο με τους 95 μετανάστες στα Κύθηρα που έλαβε χώρα στις 5 Οκτωβρίου 2022, οι ιστορίες πίσω από τα ναυάγια, ανατριχιάζουν.
Ακολουθούν 10+1 ναυάγια με μετανάστες που σημειώθηκαν στην Ελλάδα:
Ναυάγιο στο Φαρμακονήσι – 22 Ιανουαρίου 2016
Ένα πολύνεκρο ναυάγιο είχε συμβεί πριν από επτά χρόνια στο Φαρμακονήσι. Η τραγωδία είχε σημειωθεί 50 λεπτά μετά τα μεσάνυχτα την Παρασκευή 22 Ιανουαρίου 2016 ανοικτά του Φαρμακονησίου. Το οκτάμετρο ξύλινο σκάφος με κυβερνήτη έναν 55χρονο Τούρκο και στοιβαγμένους 56 Ιρακινούς (άνδρες, γυναίκες και παιδιά) είχε ξεκινήσει το ταξίδι του στην «καρδιά» του χειμώνα από την περιοχή «Δίδυμα» (Didim) της Τουρκίας και με προορισμό κάποιο από τα νησιά μας.
Λίγες ώρες αργότερα, στη μία παρά δέκα τα ξημερώματα, η βάρκα με τους πρόσφυγες, προσάραξε σε βραχώδες σημείο ανατολικά των ακτών του Φαρμακονησίου. Μόνο 40 αλλοδαποί (18 άνδρες, 10 γυναίκες και 12 ανήλικοι), κατάφεραν να αποβιβαστούν στην ξηρά.
Στο ναυάγιο είχαν πνιγεί 34 άτομα, ανάμεσά τους και τέσσερα βρέφη.
Ναυάγιο στη Ρόδο - 19 Οκτωβρίου 2020
Τον Οκτώβριο του 2020 ένα φουσκωτό με μετανάστες βούλιαξε στη Ρόδο. Από το ναυάγιο διασώθηκαν 12 άτομα, στην πλειοψηφία τους νεαροί σε ηλικία, ενώ ένας άνδρας έχασε τη ζωή του.
Ένας από τους επιβαίνοντες, όπως είχε γίνει γνωστό, τηλεφώνησε στον αριθμό έκτακτης ανάγκης, 112, και είχε ζητήσει βοήθεια από τους λιμενικούς υποστηρίζοντας ότι έχει εκδηλωθεί φωτιά στο μηχανοστάσιο του πλοίου.
Ναυάγιο στο Κάβο Ντόρο - 1 Ιανουαρίου 2022
Ένα δράμα είχε γραφτεί στην Εύβοια και συγκεκριμένα στο στενό του Κάβο Ντόρο, όταν ένα ιστιοφόρο σκάφος που μετέφερε μετανάστες βυθίστηκε την Τρίτη 1 Νοεμβρίου 2022.
Το Λιμενικό είχε εντοπίσει σώους 12 άνδρες από το ναυάγιο στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Άνδρου και Εύβοιας και είχε ανασύρει 22 σορούς.
Στους νεκρούς βρισκόντουσαν πέντε παιδιά και έξι γυναίκες.
Οι πρώτοι διασωθέντες μετανάστες είχαν δηλώσει ότι στο ιστιοφόρο, που είχε αποπλεύσει από το λιμάνι της Σμύρνης και βυθίστηκε στο στενό του Καφηρέα, επέβαιναν 68 άνθρωποι.
Ναυάγιο στα Κύθηρα - 6 Οκτωβρίου 2022
Στους 8 ανήλθαν οι νεκροί από το ναυάγιο ιστιοφόρου σκάφους που μετέφερε περίπου 95 μετανάστες στη θαλάσσια περιοχή Διακόφτι Κυθήρων.
Στην επιχείρηση συμμετείχε κλιμάκιο της Μονάδας Υποβρυχίων Αποστολών, ενώ στο σημείο επιχείρησαν δύο πλωτά του λιμενικού σώματος και ένα περιπολικό όχημα από ξηράς.
Το ιστιοφόρο σκάφος βυθίστηκε τα ξημερώματα της Πέμπτης 6 Οκτωβρίου 2022 μετά από πρόσκρουση σε βράχια. Διασώθηκαν 80 αλλοδαποί (55 άνδρες, 7 γυναίκες, 17 αγόρια, 1 κορίτσι).
Ναυάγιο στη Λέρο - Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2023
Πέντε άτομα έχασαν τη ζωή τους σε ναυάγιο στη Λέρο τον Φεβρουάριο του 2023. Οι μετανάστες προέρχονταν από την Τουρκία και διασώθηκαν 42 άτομα. Oι διακινητές είχαν στοιβάξει μέσα σε φουσκωτή λέμβο μωρά και ανθρώπους με κινητικά προβλήματα, εν μέσω σφοδρού ψύχους και κακοκαιρίας.
Ο συνολικός αριθμός των διασωθέντων ανήλθε σε 42 άτομα (15 άνδρες, 17 γυναίκες και 10 ανήλικοι), ενώ ανασύρθηκε από τη θάλασσα μια νεκρή γυναίκα περίπου 20 ετών. Από τους 42 διασωθέντες, οκτώ άτομα (7 ανήλικοι και 1 ενήλικας) μεταφέρθηκαν στο Γενικό Νοσοκομείο Λέρου, όπου στη συνέχεια και παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των γιατρών να τα κρατήσουν στη ζωή, κατέληξαν τέσσερα παιδιά (3 αγόρια και 1 κορίτσι) ηλικίας από 2 έως 5 ετών, των οποίων η κατάσταση εξ αρχής είχε εκτιμηθεί ως πολύ κρίσιμη.
Το ναυάγιο έγινε γνωστό όταν ψαράς εντόπισε μέσα στη θάλασσα μια γυναίκα νεκρή. Οι πρόσφυγες είχαν ξεκινήσει από τα τουρκικά παράλια, κάτω από πολύ άσχημες καιρικές συνθήκες, και ήταν σχεδόν όλοι Αφρικανικής καταγωγής.
Ναυάγιο στη Μυτιλήνη - 7 Φεβρουαρίου 2023
Παράλληλα, τον ίδιο μήνα με το ναυάγιο στη Λέρο, μία λέμβος είχε ανατραπεί στην περιοχή Προβοσκίδα, ανατολικά της Μυτιλήνης, στις 7 Φεβρουαρίου. Οι διασωθέντες ήταν 39, ενώ είχαν ανασυρθεί νεκροί δύο γυναίκες και ένας άνδρας.
Ναυάγιο στην Κω - 1 Μαρτίου 2023
Δυο νεκροί, ένας αγνοούμενος και 24 διασωθέντες ήταν ο τραγικός απολογισμός, του ναυαγίου που συνέβη την Τετάρτη 1 Μαρτίου 2023 στη θαλάσσια περιοχή «Αγίου Φωκά» ανατολικά της Κω, όταν ανατράπηκε πολυεστερικό ταχύπλοο σκάφος στο οποίο επέβαιναν πιθανότατα 27 πρόσφυγες.
Η Λιμενική Αρχή είχε ενημερωθεί από προσωπικό κάμερας θερμικής απεικόνισης της δύναμης FRONTEX για την ύπαρξη ύποπτου σκάφους στη συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή, πήγε στο σημείο, όπου εντόπισε πολυεστερικό ταχύπλοο σκάφος, υπερφορτωμένο, σε δυσχερή θέση, παρουσιάζοντας εισροή υδάτων, το οποίο στη συνέχεια ανατράπηκε.
Το πλήρωμα του περιπολικού σκάφους προχώρησε στην ασφαλή διάσωση 24 προσφύγων, ενώ ανέσυρε δύο νεκρούς, μία γυναίκα και έναν άνδρα, με τη συνδρομή και άλλου περιπολικού σκάφους του Λιμενικού που είχε σπεύσει στο σημείο.
Κατά δήλωσή των διασωθέντων, στο σκάφος επέβαιναν 27 άτομα.
Ναυάγιο στη Λακωνία – 20 Απριλίου 2023
Ακόμη ένα ναυάγιο με μετανάστες είχε σημειωθεί στον Μεσσηνιακό Κόλπο και συγκεκριμένα στο Νέο Οίτυλο Λακωνίας τον Απρίλιο. Τραγικός απολογισμός του ναυτικού δυστυχήματος ήταν να χάσει τη ζωή του ένας άνδρας.
Το πρωί της Πέμπτης 20 Απριλίου είχε εντοπιστεί ιστιοφόρο σκάφος με 47 μετανάστες να βρίσκεται προσαραγμένο και ημιβιθυσμένο στην παραλία «Αρφίγκια». Μεταξύ των μεταναστών βρισκόντουσαν 15 άνδρες, 16 γυναίκες και 16 ανήλικοι.
Ναυάγιο στον Μεσσηνιακό Κόλπο - 20 Απριλίου 2023
Την ίδια ημέρα, Πέμπτη 20 Απριλίου 2023, ακόμα ένα ναυάγιο σημειώθηκε στην περιοχή του Μεσσηνιακού Κόλπου.
Από το ναυάγιο διασώθηκαν συνολικά 47 άτομα ενώ ένας άνδρας πέθανε από παθολογικά αίτια. Οι μετανάστες βγήκαν στην περιοχή Αρφίγκια, στην ακτή της Μάνης, και με τη βοήθεια της εθελοντικής ομάδας «ΓΑΙΑ» μεταφέρθηκαν στο κέντρο Υγείας Αρεόπολης.
Μεταξύ αυτών ήταν 16 παιδιά, αλλά και γυναίκες.
Ναυάγιο στη Μύκονο – 30 Μαΐου 2023
Εννέα άτομα είχαν ανασυρθεί νεκροί την Παρασκευή 26 Μαΐου ανοιχτά της Μυκόνου όταν ένα σκάφος που μετέφερε μετανάστες βυθίστηκε. Τα πτώματα είχαν ανασυρθεί από κλιμάκιο της Μονάδας Υποβρυχίων Αποστολών σε βάθος 30 μέτρων ενώ παρελήφθησαν από περιπολικό σκάφος του Λιμενικού και μεταφέρθηκαν στον όρμο Καλαφάτη και από εκεί στο Κέντρο Υγείας Μυκόνου.
Από το ναυάγιο είχαν διασωθεί δύο άτομα από τα στελέχη του Λιμενικού Σώματος ενώ στο σκάφος επέβαιναν συνολικά 17 άτομα.
Πύλος - 14 Ιουνίου 2023
Το πρόσφατο ναυάγιο που ναυάγησε ανοιχτά της Πύλου τα ξημερώματα της 14ης Ιουνίου ξεκίνησε το μοιραίο ταξίδι του από την Αίγυπτο.
Το αλιευτικό είχε κάνει στάση στη Λιβύη όπου παρέλαβε παρά πολλά άτομα για να ξεκινήσει το ταξίδι προς την Ιταλία από την περασμένη Παρασκευή. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, πολλοί ήταν αυτοί που κατά τη διάρκεια του ταξιδιού εξέφρασαν τους φόβους τους για το τι θα μπορούσε να συμβεί. Μάλιστα ορισμένοι ζήτησαν να γυρίσουν πίσω.
Μετά την ανείπωτη τραγωδία εκφράζονται φόβοι για εκατοντάδες νεκρούς. Η επιχείρηση έρευνας και διάσωσης βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη.
Σημειώνεται πως κάποιοι από τους διασωθέντες ασθενείς ανέφεραν ότι στο πλοίο επέβαιναν γύρω στους 750 ανθρώπους, ανάμεσά τους περίπου 50-100 παιδιά στα αμπάρια. Μέχρι στιγμής οι νεκροί ανέρχονται σε 78 και οι διασωθέντες στους 104.
Τα ναυάγια στη Μεσόγειο σε αριθμούς
Με βάση τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ο αριθμός των νεκρών και αγνοούμενων ξεριζωμένων στη Μεσόγειο φτάνει ήδη, στα μισά του έτους 2023, τους 1.039 πριν από τους θανάτους της Τετάρτης. Ο πραγματικός αριθμός, δεδομένου ότι πολλές βυθίσεις δεν καταγράφονται ποτέ, πιστεύεται ότι είναι πολύ υψηλότερος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών, μόνο το 2022 έχασαν τη ζωή τους ή ήταν αγνοούμενοι στη Μεσόγειο 2.439 άνθρωποι.
Σε δημοσίευμα του ο Guardian αναφέρει ότι ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (IoM) όταν ξεκίνησε το έργο του για τους αγνοούμενους μετανάστες το 2014, περίπου 27.000 άνθρωποι που προσπαθούσαν να φτάσουν στην Ευρώπη έχουν καταγραφεί ως νεκροί ή εξαφανισμένοι ενώ προσπαθούσαν να διασχίσουν τη Μεσόγειο.
Περισσότεροι από 21.000 από αυτούς τους θανάτους σημειώθηκαν στη λεγόμενη διαδρομή της κεντρικής Μεσογείου από τη Λιβύη ή την Τυνησία βόρεια προς την Ελλάδα ή την Ιταλία, μια διέλευση που μπορεί να διαρκέσει αρκετές ημέρες και συχνά γίνεται με μη αξιόπλοα, επικίνδυνα υπερφορτωμένα σκάφη.
Συνολικά, ο αριθμός των ανθρώπων που προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη παραμένει αρκετά χαμηλός στο ανώτατο όριο της περιόδου 2015-2016, εν μέρει χάρη στη συμφωνία της ΕΕ με την Τουρκία το 2016 και σε μια διακρατική συμφωνία του 2017 με τη Λιβύη που ουσιαστικά αναθέτει τη διάσωση στη λιβυκή ακτοφυλακή.
Η μεταναστευτική οδός
Οι περισσότεροι μετανάστες στην Ελλάδα περνούν τώρα από την Τουρκία, είτε φτάνοντας στα ανατολικά ελληνικά νησιά με βάρκα είτε διασχίζοντας τον ποταμό Έβρο κατά μήκος των χερσαίων συνόρων – και ο αριθμός τους μειώθηκε απότομα από τότε που η Αθήνα ενέτεινε τις θαλάσσιες περιπολίες και έχτισε έναν φράχτη στα σύνορα.
Επειδή το ταξίδι μέχρι τη δυτική ή βόρεια Ευρώπη από την Ελλάδα περιλαμβάνει επίσης μια συχνά επίπονη διέλευση των Βαλκανίων, πολλοί μετανάστες τώρα επιδιώκουν να παρακάμψουν την Ελλάδα. Αντίθετα, η συντριπτική πλειοψηφία τώρα κατευθύνεται προς την Ιταλία, η οποία έχει καταγράψει 55.160 «παράτυπες» αφίξεις στην Ευρώπη μέχρι στιγμής φέτος, αριθμό υπερδιπλάσιο από τον αριθμό του 2022 – κυρίως από την Ακτή Ελεφαντοστού, την Αίγυπτο, τη Γουινέα, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές.
Η διαδρομή της κεντρικής Μεσογείου γίνεται, εν τω μεταξύ, πιο θανατηφόρα. Σύμφωνα με έκθεση του ΔΟΜ τον Απρίλιο, τουλάχιστον 441 άνθρωποι πνίγηκαν κατά τη διέλευση μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου του τρέχοντος έτους, η πιο θανατηφόρα περίοδος τριών μηνών από το 2017.