Ελαιόλαδο από… χρυσάφι – Τα αλλεπάλληλα ρεκόρ και οι δυσοίωνες προβλέψεις
Η παρατεταμένη ξηρασία σε ένα μεγάλο μέρος της Μεσογείου είναι ο βασικός λόγος για την εκτίναξη κατά 130% στα 8.900 δολάρια ανά τόνο σε σχέση με πέρυσι των τιμών του ελαιολάδου, σύμφωνα με το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, το οποίο προειδοποιεί ότι η μόνη περίπτωση για να μειωθούν οι τιμές είναι να βελτιωθούν οι συνθήκες καλλιέργειας.
Η περιοχή της Καταλονίας της Ισπανίας κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για ξηρασία σε 24 δήμους τον Αύγουστο μετά από 30 μήνες περιορισμένης βροχόπτωσης. Η παρατεταμένη ξηρασία έχει στεγνώσει τις δεξαμενές, με τους οι ελαιώνες αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα, ενώ υπήρξα περιορισμοί στη χρήση του νερού σε όλη τη χώρα, σύμφωνα με τη NASA.
Η έλλειψη βροχής συνέπεσε με το τρίτο θερμότερο καλοκαίρι της χώρας στην ιστορία. Η ισπανική μετεωρολογική υπηρεσία αναφέρει ότι καταγράφηκαν τέσσερα κύματα καύσωνα αυτό το καλοκαίρι και οι θερμοκρασίες ήταν 2,3°F (1,3°C) υψηλότερες από τις κανονικές κατά μέσο όρο, την ώρα που οι μετεωρολόγοι προβλέπουν πως το φθινόπωρο θα είναι θερμότερο από το συνηθισμένο.
Στην Ιταλία και στην Ελλάδα, οι οποίες καλλιεργούν επίσης ένα σημαντικό μέρος των ελαιόδεντρων σε παγκόσμιο επίπεδο, κατεγράφησαν επίσης πολύ υψηλές θερμοκρασίες, που ξεπέρασαν τους 40°C.
Η Ισπανία, ο μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας ελαιολάδου στον κόσμο, παρήγαγε 50% λιγότερο λάδι στην πιο πρόσφατη σεζόν του, ανέφερε το CNBC, και οι τιμές επηρεάστηκαν περαιτέρω από την απόφαση της Τουρκίας να αναστείλει τις εξαγωγές χύδην λαδιού τουλάχιστον έως την 1η Νοεμβρίου, σε μια κίνηση που αποσκοπεί στο να διασφαλίσει τις εγχώριες προμήθειες αλλά και να ανακόψει την άνοδο στις τιμές.
Η προηγούμενη τιμή ρεκόρ για το ελαιόλαδο είχε οριστεί στα 6.242 δολάρια ανά τόνο το 1996, σύμφωνα με το USDA.
Η παγκόσμια αγορά ελαιολάδου αποτιμήθηκε σε 14,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022 και προβλέπεται να αυξηθεί στα 18,4 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2030, προβλέπει το Fortune Business Insights. Η Ισπανία παράγει σχεδόν το μισό του ελαιολάδου στον κόσμο, ακολουθούμενη από την Ιταλία, την Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Τυνησία, την Τουρκία και το Μαρόκο. Οι Έλληνες είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής ελαιολάδου κατά κεφαλήν, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Ελαιολάδου της Βόρειας Αμερικής και ακολουθούν η Ισπανία και την Ιταλία. Οι Έλληνες καταναλώνουν περίπου 20 λίτρα ελαιόλαδο ανά άτομο κάθε χρόνο, σε σύγκριση με περίπου 1 λίτρο ανά Αμερικανό. Ωστόσο, το μέγεθος των Ηνωμένων Πολιτειών σε σύγκριση με άλλα έθνη—μόνο περίπου 10,6 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στην Ελλάδα σε σύγκριση με 331 εκατομμύρια στις ΗΠΑ—καθιστά τη χώρα σημαντικό καταναλωτή. Το USDA ανέφερε ότι οι αμερικανικές εισαγωγές συνήθως αποτελούν περίπου το 30% του παγκόσμιου ελαιολάδου και ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί μεταξύ 35% και 37% φέτος.
Υπό αυτές τις συνθήκες έχουν αυξηθεί περιστατικά κλοπής ελαιόλαδου στην Ισπανία. Περίπου 50.000 λίτρων έξτρα παρθένου ελαιολάδου, συνολικης αξίας 450.000 δολ. εκλάπησαν σε ένα από τα οικογενειακά ελαιοτριβεία της χώρας, το Marin Serrano El Lagar, 450.000 δολάρια. Μόλις δύο εβδομάδες πριν, άλλα 6.000 λίτρα έξτρα παρθένου ελαιολάδου, αξίας 53.500 δολαρίων, κλάπηκαν από το ελαιουργείο.
Το ελαιόλαδο δεν είναι το μόνο εμπόρευμα που η τιμή του καταγράφει άλμα ανέφερε το Business Insider. Το κακάο, ο χυμός πορτοκαλιού, το σιτάρι και η σόγια αυξήθηκαν το καλοκαίρι. Οι έντονες βροχοπτώσεις και οι ασθένειες επηρέασαν την προσφορά κακάο στη Δυτική Αφρική, ενώ μια ασθένεια των καλλιεργειών έπληξε φυτά εσπεριδοειδών στη Φλόριντα. Επίσης η Βραζιλία και η Ρωσία επέτρεψαν την εξαγωγή σιτηρών από την Ουκρανία με αποτέλεσμα να αυξηθούν σημαντικά οι τιμές. Οι τιμές της σόγιας ενισχύθηκαν επίσης αυτό το καλοκαίρι, αφού το USDA ανέφερε πολύ χαμηλότερες από τις αναμενόμενες φυτεύσεις σόγιας.