Νεκροί εν καιρώ ειρήνης: Μεγάλη η λίστα Ελλήνων στρατιωτικών που πέθαναν μέσα σε ένα χρόνο

Πολύ ανησυχητικά είναι τα στοιχεία για τους θανάτους στρατιωτικών.

Σύμφωνα με τα δεδομένα, που συνέλεξε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Στρατιωτικών από το διαδίκτυο διότι, όπως αναφέρει η ΠΟΕΣ δυστυχώς, η Υπηρεσία δεν συνηθίζει να παρέχει τέτοια στατιστικά, για το έτος 2023 καταγράφηκαν 24 θάνατοι εν ενεργεία στρατιωτικών.

Επιστολή απέστειλε η ΠΟΕΣ στο αρμόδιο υπουργείο και μεταξύ άλλων θέτει τα ερωτήματα:

-τι έχει βελτιωθεί από τους 24 νεκρούς του (Νοεμβρίου του) 2004 στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν και στρατεύσιμοι, έως τους 24 μονίμους του 2023;

-τι έχει βελτιωθεί στις συνθήκες εργασίας και φτάσαμε στις 185 (και όχι 179) παραιτήσεις το 2023, όταν το 2014 ήταν 81 (μόνο για το ΠΝ);

-τι έχει βελτιωθεί όταν έχει διευρυνθεί δραματικά το εύρος από το οποίο ξεκληρίζονται οι στρατιωτικοί;

Μεταξύ άλλων η επιστολή αναφέρει:

«Πρόσφατα η Ομοσπονδία μας ανέδειξε για μια ακόμα φορά, αυτή τη φορά με αφορμή την τραγική επιστολή μιας μάνας που «έχασε» το παιδί της, τα σοβαρά προβλήματα που έχει η εφαρμογή της Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία στις ΕΔ, σε σημείο να εγείρονται εύλογα ερωτήματα ως προς το αν ο νόμος τηρείται καν [σχετικό (ια)]. Σήμερα, θα επανέλθουμε με στοιχεία, όπως εξάλλου συνηθίζουμε σε τέτοιες περιπτώσεις.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που καταφέραμε να περισυλλέξουμε από το διαδίκτυο (διότι, δυστυχώς, η Υπηρεσία δεν συνηθίζει να παρέχει τέτοια στατιστικά), για το έτος 2023 καταγράψαμε είκοσι τέσσερις (24) θανάτους εν ενεργεία στρατιωτικών. Συγκεκριμένα:

α. Εννέα (9) θανάτους εν ενεργεία στρατιωτικών από δυστυχήματα ενώ βρίσκονταν σε διατεταγμένη υπηρεσία και συγκεκριμένα:

(1) Πέντε (5) θανάτους από πτώσεις αεροσκαφών.

(2) Τρεις (3) θανάτους σε αποστολή στο εξωτερικό.

(3) Ένα (1) θάνατο από τροχαίο.

β. Τέσσερις (4) αυτοκτονίες, οι δύο διά απαγχωνισμού και οι δύο με χρήση όπλου, εκ των οποίων η μία (1) έλαβε χώρα μέσα στην Υπηρεσία.

γ. Δέκα (10) θανάτους από καρδιολογικά αίτια (κατά βάση ανακοπές), εκ των οποίων:

(1) Τέσσερις (4) περιπτώσεις ανακοπής μέσα στην Υπηρεσία, εκ των οποίων η μία αφορούσε νέο παιδί, 20 ετών.

(2) Δύο (2) περιπτώσεις κατέληξαν σε νοσοκομείο.

(3) Τέσσερις (4) περιπτώσεις στις οικίες των εκλιπόντων.

δ. Ένα (1) θάνατο σε τροχαίο εντός της Υπηρεσίας.

Διευκρινίζουμε ότι στα ανωτέρω νούμερα δεν συμπεριλάβαμε περιπτώσεις τροχαίων, παρόλο που δεν μπορεί να αποκλειστεί αν έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια ιδιωτικών μετακινήσεων προς/από την Υπηρεσία, περιπτώσεις θανάτων από παθολογικά αίτια (κατά βάσιν καρκίνους) για τους οποίους ελλείψει αρμοδίων διερευνήσεων και ανεπάρκειας στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο ή τους σχετιζόμενους μηχανισμούς, ουδείς μπορεί να γνωρίζει μετά βεβαιότητας εάν οφείλονται στην Υπηρεσία (πχ ύπαρξη αμιάντου ή χρήση ακατάλληλων χημικών ουσιών) ή όχι, παρά το γεγονός ότι, όπως αποδεικνύεται κι από τελεσίδικη δικαστική απόφαση για θάνατο από αμίαντο, η υπαιτιότητα της Υπηρεσίας μπορεί να αποδειχθεί έως και πολλά έτη μετά, συμπεριλαμβανομένων των παραλείψεών της.

Επίσης, ως εύκολα γίνεται αντιληπτό, δεν αναφέρονται καν οι περιπτώσεις των σοβαρά τραυματισμένων (πχ από τις φωτιές στον Έβρο όπου στρατιωτικοί είχαν διαταχθεί να παριστάνουν τους πυροσβέστες, ή από την αποστολή στη Λιβύη), ή θανάτων στο πλαίσιο ιδιωτικών δραστηριοτήτων. Η σκόπιμη παράλειψή μας σχετίζεται με την τεράστια δυσκολία εξεύρεσης και διασταύρωσης αυτών των αριθμών. Επίσης, σκοπίμως δεν συμπεριλάβαμε περιπτώσεις που αφορούν στρατεύσιμους. Κοινώς, προσεγγίσαμε το θέμα με ιδιαίτερη ελαστικότητα.

Υπό τις ανωτέρω παραδοχές, θέτουμε κατ’ αρχάς το ερώτημα: εν καιρώ ειρήνης, 24 νεκροί εν ενεργεία στρατιωτικοί, εκ των οποίων οι εννιά (9) βρίσκονταν σε διατεταγμένη υπηρεσία, είναι μικρό ή μεγάλο νούμερο;»

Σύμφωνα με την ΠΟΕΣ στο παρελθόν έχει υπάρξει παραδοχή από το ΥΠΕΘΑ (Φ. 900α /2035/16514/28 Μαρτίου 2019) ότι ο αριθμός Τεχνικών Ασφαλείας και Ιατρών Εργασίας δεν επαρκεί. Θέτει λοιπόν το ερώτημα, τι έχει βελτιωθεί έκτοτε;

Η παράσυρση στρατιωτικού που έτρεχε για το λεωφορείο

Σε άλλο σημείο της επιστολής αναφέρει:

«Με έγγραφό μας [(ε) σχετικό] είχαμε σχολιάσει το θάνατο συναδέλφου μας, ο οποίος παρασύρθηκε από αστικό λεωφορείο, διότι έτρεχε να προλάβει το αντίστοιχο υπηρεσιακό. Θέσαμε ένα ερώτημα τότε: τι θα συνέβαινε αν δεν το προλάβαινε; Απάντηση φυσικά δεν δόθηκε.

Οι ενέργειες που οφείλουν να αναλαμβάνονται προβλέπονται ρητώς και οι ΕΔ δεν εξαιρούνται από αυτές, παρά τις όποιες προσπάθειες. Τα άρθρα 42 και 43 του ΚΝΥΑΕ ορίζουν όλες τις υποχρεώσεις που οφείλει να αναλαμβάνει η εργοδοσία. Η αντιμετώπιση ενός προβλήματος ξεκινάει με την παραδοχή της ύπαρξής του. Δυστυχώς, όμως, η κουλτούρα των ΕΔ, εκτός από μερικές, συγκεκριμένες, φωτεινές εξαιρέσεις, όπως αυτές που αναφέραμε προηγουμένως, δεν συμπεριλαμβάνει την αναγνώριση του προβλήματος, διότι αν την συμπεριελάμβανε, τότε θα απαιτούσε και λύσεις. Αυτό που απαιτούμε είναι η τήρηση του νόμου.

(...)

Στο ανωτέρω πνεύμα, επαναφέρουμε τα αιτήματά μας για:

α. Δημοσιοποίηση των στατιστικών αναφορικά με ατυχήματα, τραυματισμούς, θανάτους, αυτοκτονίες και γνωστοποίηση του αριθμού των περιστατικών που διερεύνησε η Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας.

β. Τη διενέργεια έρευνας της επαγγελματικής ικανοποίησης των στρατιωτικών, υπό συνθήκες διασφάλισης της ανωνυμία τους.

γ. Τη θέσπιση ρητών προβλέψεων που να διασφαλίζουν δίχως αστερίσκους και εξαιρέσεις την τήρηση του συνολικού πλαισίου ΥΑΕ στις ΕΔ, διά της υιοθέτησης της πρότασής μας [σχετικό (ι)].

δ. Την οριστική θεσμική αντιμετώπιση του σιωπηρού δολοφόνου (του εργασιακού στρες και των επαγγελματικών συνδρόμων που οφείλονται σε ψυχοκοινωνικούς παράγοντες), διά της υιοθέτησης της πρότασής μας [σχετικό (ζ)].

ε. Επίσημη συνάντηση με αντιπροσωπεία της Ομοσπονδίας μας, κατά την οποίαν θα σας παραθέσουμε το εύρος και τη σοβαρότητα του προβλήματος.

Το συναρμόδιο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης παρακαλείται όπως λάβει υπόψιν τα ανωτέρω εν όψει βελτιώσεων στο υφιστάμενο πλαίσιο»