Ακαθάριστα οικόπεδα: Οδηγός επιβίωσης για να γλυτώσετε τα πρόστιμα
Μετά τη σύσταση του «Μητρώου Τήρησης Μέτρων Προληπτικής Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών», οι ιδιοκτήτες καλούνται για πρώτη φορά φέτος να δηλώσουν υποχρεωτικά τον καθαρισμό των οικοπέδων τους και όσοι δεν το κάνουν, θα κληθούν να πληρώσουν τσουχτερά πρόστιμα.
Υποχρέωση να εφαρμόσουν το νέο κανονισμό πυροπροστασίας έχουν ιδιοκτήτες που τα ακίνητά τους βρίσκονται εντός ή κοντά σε δασικές εκτάσεις ενώ θα πρέπει να καθαρίζουν και να συντηρούν αδόμητα οικόπεδα που έχουν μέσα στον αστικό ιστό.
Δόθηκε μάλιστα και διπλή παράταση για τον καθαρισμό και δήλωση στη σχετική πλατφόρμα: Έως τις 30 Ιουνίου για τα ακαθάριστα οικόπεδα και ως τις 21 Ιουνίου για τα ακίνητα κοντά σε δάση.
Το Εθνικό Μητρώο Τήρησης Μέτρων Προληπτικής Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών έχει στόχο να καταγραφούν οι υποχρεώσεις των πολιτών κατά την αντιπυρική περίοδο και την τήρηση των μέτρων προληπτικής πυροπροστασίας.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το σκεπτικό πίσω από την σύσταση του μητρώου ήταν να διενεργηθούν «έξυπνοι» έλεγχοι, καθώς και να συνειδητοποιήσουν οι πολίτες την ανάγκη και την υποχρεωτικότητα του καθαρισμού των οικοπέδων τους κάθε χρόνο ως μέτρο πρόληψης για την αντιπυρική περίοδο.
Για το λόγο αυτό δημιουργήθηκε από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ειδική ψηφιακή πλατφόρμα με τον τίτλο «Ακαθάριστα Οικόπεδα» στην ηλεκτρονική διεύθυνση akatharista.apps.gov.gr.
Παρότι η καταληκτική ημερομηνία δήλωσης καθαρισμού των οικοπέδων ήταν κατ’ εξαίρεση για τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του μητρώου η 31η Μαΐου, το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας αποφάσισε την παράτασή της έως τις 30 Ιουνίου.
Την ίδια ώρα οι καθαρισμοί των οικοπέδων και των ακάλυπτων χώρων θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί έως τις 30 Απριλίου, ενώ η πλατφόρμα διατέθηκε στο κοινό αυτή την εβδομάδα, γεγονός που έχει φέρει τους ιδιοκτήτες των οικοπέδων αντιμέτωπους με πολλές δυσκολίες και καθυστερήσεις.
Παράλληλα, οι ιδιοκτήτες αντιδρούν και στα τσουχτερά πρόστιμα που έχουν οριστεί σε περίπτωση μη συμμόρφωσης και τα οποία ανέρχονται σε 1.000 έως 54.000 ευρώ, ενώ απειλούνται και με φυλάκιση δύο χρόνων.
Σύμφωνα με την υπ’ αριθ. 20/2024 Πυροσβεστική Διάταξη «Καθορισμός προληπτικών μέτρων πυροπροστασίας οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περιοχών, καθώς και σε εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα» η οποία εκδόθηκε στις αρχές Μαΐου, καθορίζεται η υποχρέωση των ιδιοκτητών, νομών, επικαρπωτών, μισθωτών ή υπομισθωτών οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε:
- περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων,
- περιοχές εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο,
- εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περ.(α) και (β), κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας κα
εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα, για τις εκτάσεις που δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, σύμφωνα με τον δασικό χάρτη της περιοχής και κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας,
για τον καθαρισμό των παραπάνω χώρων κατά το χρονικό διάστημα από την 1η μέχρι την 30η Απριλίου εκάστου έτους και τη συντήρησή τους καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, ήτοι από 1η Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου, για την αποτροπή κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιάς ή ταχείας επέκτασής της.
Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται οι διαμορφωμένοι, συντηρημένοι κήποι ή φυτευμένες επιφάνειες ακάλυπτων χώρων κτιρίων, πολυκατοικιών, κ.α. των περιοχών και εκτάσεων που αναφέρονται παραπάνω.
Ακαθάριστα οικόπεδα: Δώδεκα κρίσιμες ερωταπαντήσεις για να γλυτώσετε το πρόστιμο
Η εφημερίδα Real News, μέσα από δώδεκα ερωταπαντήσεις, παρουσιάζει έναν αναλυτικό οδηγό με όσα πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες για την απόφαση που επιβάλλει τον καθαρισμό των οικοπέδων.
- Τι προβλέπει ο κανονισμός;
Ως «καθαρισμός» ορίζεται λεπτομερώς η απομάκρυνση σπασμένων δέντρων και κλαδιών,, ξερών χόρτων, φύλλων κ.ά., καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα. Επιπλέον, περιλαμβάνεται η απομάκρυνση της φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους, όπως το φυλλόστρωμα και τα ξερά χόρτα και κλαδιά.
Ακόμη, εντάσσονται μεταξύ άλλων η απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων ή εκρήξιμων υλικών ή αντικειμένων καθώς και εύφλεκτων απορριμμάτων, αλλά και η συλλογή και απομάκρυνση όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού.
- Ποια οικόπεδα αφορά η απόφαση για τον καθαρισμό τους;
Σύμφωνα με το ΦΕΚ, η απόφαση αφορά οικοπεδικούς και λοιπούς ακάλυπτους χώρους που βρίσκονται σε περιοχές εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις που βρίσκονται εκτός ακτίνας 100 μέτρων από τα όρια των ανωτέρω περιοχών, καθώς και σε εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα.
- Μέχρι πότε πρέπει να δηλωθεί στην ψηφιακή πλατφόρμα ο καθαρισμός τους;
Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής υπεύθυνης δήλωσης παρατάθηκε έως την 30ή Ιουνίου 2024.
- Πότε επιβάλλονται πρόστιμα;
Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, επιβάλλεται πρόστιμο από τον οικείο Δήμο. το πρόστιμο θα είναι 50 λεπτά του ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, με ελάχιστο ποσό τα 200 ευρώ, αλλά και η δαπάνη του αυτεπάγγελτου καθαρισμού του χώρου και απομάκρυνσης των υλικών.
- Ποιες περιπτώσεις εξαιρούνται από τα πρόστιμα;
Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, υπάρχουν περιπτώσεις που θα πρέπει να εξετάζονται μεμονωμένα. «Για παράδειγμα, αν υπάρχουν περιπτώσεις που προέρχονται από κληρονομικές εκκρεμότητες, σαφώς δεν θα υπάρξουν τα προβλεπόμενα πρόστιμα. Αυτό θα πρέπει να ξεκαθαρισθεί σύντομα», αναφέρουν οι πηγές, τονίζοντας πάντως ότι ο νόμος θα τηρηθεί κατά γράμμα.
- Ποιος πραγματοποιεί τους ελέγχους;
«Οι έλεγχοι γίνονται κυρίως από τους Δήμους, την Αστυνομία και την Πυροσβεστική. Ακόμη, θα υπάρξουν και “έξυπνοι” έλεγχοι, όπου μέσω δορυφόρων θα διαπιστώνεται αν όντως τα οικόπεδα, στις συντεταγμένες που έχουν δοθεί, έχουν καθαριστεί», σύμφωνα με πηγές του αρμόδιου Υπουργείου.
- Πόσες δηλώσεις έχουν υποβληθεί στην πλατφόρμα;
Μέχρι την Πέμπτη 30 Μαΐου, είχαν υποβληθεί 43.714 δηλώσεις στην πλατφόρμα Εθνικού Μητρώου Τήρησης Μέτρων Προληπτικής Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών που έχει συσταθεί από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
- Τι ισχύει για τις δασικές περιοχές;
Σε ό,τι αφορά τα ακίνητα πλησίον ή εντός δασών, δασικών εκτάσεων και αλσών, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να απευθυνθούν σε εξουσιοδοτημένους τεχνικούς επιστήμονες. Οι τελευταίοι θα είναι εκείνοι που θα κρίνουν αν οι ιδιοκτήτες υποχρεούνται να υποβάλλουν την αίτηση και αν θα προχωρήσουν στις απαραίτητες ενέργειες.
- Ποια είναι τα «αγκάθια» για τις δασικές περιοχές;
Η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη, διότι απαιτείται χρόνος αλλά και χρήμα για τη διευθέτηση των υποχρεώσεων των ιδιοκτητών. «Το σύστημα αδυνατεί να εντοπίσει τα οικόπεδα, είτε τα κλικάρεις στον χάρτη, είτε αναφέρεις το ΚΑΕΚ τους», σημειώνει ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), Στράτος Παραδιάς.
- Πώς γίνεται, βήμα – βήμα, η δήλωση στο gov.gr;
Για να εισάγετε μία δήλωση καθαρισμού του οικοπέδου σας επιλέγετε Υποβολή Δήλωσης.
Στην εισαγωγή δήλωσης επιλέγεται αρχικά αν είστε α) ιδιοκτήτης ή β) επικαρπωτής / μισθωτής / υπομισθωτής.
Στη συνέχεια, εάν το οικόπεδο διαθέτει ΚΑΕΚ που βρίσκεται σε ανάρτηση, τότε εισάγετε τον ΚΑΕΚ και πατάτε Αναζήτηση.
Για την εύρεση του ΚΑΕΚ μπορείτε να συνδεθείτε στην ψηφιακή υπηρεσία του Ελληνικού Κτηματολογίου.
Αν ο ΚΑΕΚ είναι έγκυρος, η ψηφιακή υπηρεσία θα συμπληρώσει αυτόματα τα στοιχεία του οικοπέδου.
Διαφορετικά, εάν το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή που το Κτηματολόγιο δεν βρίσκεται σε λειτουργία (δηλαδή η κτηματογράφηση βρίσκεται σε εξέλιξη ή είναι υπό ανάρτηση), τότε επιλέγετε Συντεταγμένες (πρότυπο ΕΓΣΑ’87). .
Εάν το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή που το Κτηματολόγιο δεν βρίσκεται σε λειτουργία (δηλαδή η κτηματογράφηση βρίσκεται σε εξέλιξη ή είναι υπό ανάρτηση), μπορείτε να εισάγετε τις συντεταγμένες, Χ και Υ (πρότυπο ΕΓΣΑ’87) ενός σημείου σύμφωνα με τις οδηγίες που μπορείτε να βρείτε εδώ. Στη συνέχεια πατάτε Αναζήτηση.
Θα σας εμφανιστεί το παρακάτω ενημερωτικό μήνυμα:
«Οι συντεταγμένες που εισάγατε ανήκουν σε οικόπεδο που δεν έχει ακόμα καταχωρηθεί στο Ελληνικό Κτηματολόγιο».
Το μήνυμα αυτό είναι απλά ενημερωτικό και σημαίνει ότι τα υπόλοιπα στοιχεία του οικοπέδου (Νομός, Δήμος κλπ.) δεν μπορούν να συμπληρωθούν αυτόματα από το Ελληνικό Κτηματολόγιο και για αυτό θα πρέπει να τα συμπληρώσετε εσείς.
Στο επόμενο βήμα, Στοιχεία Δηλούντος, συμπληρώνονται αυτόματα τα στοιχεία σας. Σε περίπτωση που κάποια από τα στοιχεία λείπουν μπορείτε να τα εισάγετε.
Στο επόμενο, 3ο βήμα, δηλώνετε τις ενέργειες πυρασφάλειας που έχετε εκτελέσει.
Θα πρέπει να συμπληρώσετε όλες τις ενέργειες πυρασφάλειας επιλέγοντας «Ναο» ή «Όχι / Δεν απαιτείται». Επίσης θα πρέπει να συναινέσετε στο κείμενο «Δηλώνω υπεύθυνα ότι προέβην…» καθώς η υποβολή επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης.
Τέλος επιλέξτε Υποβολή. Θα εμφανιστεί οθόνη επιτυχούς υποβολής με τον κωδικό της δήλωσης.
Ταυτόχρονα με την επιτυχή υποβολή, η δήλωση αφού λάβει ηλεκτρονική σφραγίδα από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης αποστέλλεται στη θυρίδα του πολίτη.
Κάθε έτος επιτρέπεται η υποβολή μίας μόνο δήλωσης ανά οικόπεδο.
Μπορείτε να προβάλετε τη δήλωσή σας.
Στη σελίδα της Δήλωσης Καθαρισμού και στο πεδίο «Αρχείο Δήλωσης» μπορείτε να προβάλετε τη δήλωση σε μορφή PDF όπως ακριβώς είναι αποθηκευμένη στη θυρίδα του πολίτη.
- Ποιες είναι οι συχνότερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες των οικοπέδων στην υποβολή της δήλωσης;
Υπάρχει δυσκολία στη συμπλήρωση των στοιχείων της δήλωσης στην πλατφόρμα, η οποία αφορά τα οικόπεδα που είναι εκτός Κτηματολογίου, καθώς χρειάζεται μία επιπλέον διαδικασία για να βρεθούν οι συντεταγμένες. Στην περίπτωση που η κτηματογράφηση βρίσκεται σε εξέλιξη ή είναι υπό ανάρτηση, τότε δηλώνετε τις συντεταγμένες του ακινήτου. Αν το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή όπου το Κτηματολόγιο δεν βρίσκεται σε λειτουργία, θα πρέπει και πάλι να εισάγετε τις συντεταγμένες «Χ» και «Υ».
- Ποιες άλλες επιλογές περιλαμβάνει η πλατφόρμα;
Οι πολίτες μπορούν να υποβάλλουν αίτηση για τον καθαρισμό του οικοπέδου τους, δηλώνοντας αδυναμία καθαρισμού, καθώς και να προχωρήσουν σε καταγγελία για ακαθάριστα οικόπεδα.