Ράφτης: Το επάγγελμα που δεν θα χαθεί ποτέ - Πώς επιβιώνουν «η βελόνα και η κλωστή»
Κάπου μέσα στα στενά του κέντρου της Αθήνας, βρίσκονται καταστήματα-ραφεία που αν και μπορεί να περνάμε καθημερινά δίπλα τους, αγνοούμε την ιστορία που κρύβουν πίσω από τις πόρτες τους αλλά και τις... δεξιότητες αιώνων.
Το Newsbomb.gr αναζήτησε τις ρίζες αυτής της διαχρονικής τέχνης και μίλησε με δύο από τα παλαιότερα και πιο αναγνωρισμένα καταστήματα της Aθήνας. Πρόκειται για το «Sartor» και το «Χριστάκης», δύο ραφεία που έχουν αντέξει τις κρίσεις της νεότερης ελληνικής ιστορίας και κατάφεραν να μετατρέψουν την παραδοσιακή ραπτική σε μια σύγχρονη στυλιστική εμπειρία για το 2024. Το ταλέντο, η εργατικότητα, η άνεση και η προσαρμογή με τα νέα δεδομένα της κοινωνίας, έχουν οδηγήσει στην κορυφή των επιλογών τα χειροποίητα ενδύματα.
Όπως μας εξήγησαν οι ιδιοκτήτες τους, η ραπτική δεν έχει να κάνει μόνο με πατρόν, σχέδια και χρώματα, αλλά ένα από τα βασικά βήματα που πραγματοποιούν οι ράφτες για να καταλήξουν σε ένα σωστό αποτέλεσμα είναι να «χαρτογραφήσουν» τους πελάτες, μέσω ενός καφέ και μιας κουβέντας ώστε το αποτέλεσμα να τους ταιριάζει απόλυτα και... προσωπικά.
«Η πρώτη μας ερώτηση δεν είναι ‘’τι χρώμα θέλεις να βάλεις;’’ αλλά ‘’ποιος είσαι;’’, ‘’που θέλεις να το φορέσεις;’’. Πρέπει να καταλάβεις το setting του πελάτη για να μπορείς να του προτείνεις», μας αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Τρεις γενιές αριστοτεχνίας στο κατάστημα «Χριστάκις»
Η ιστορία του ραφείου «Χριστάκης» αρχίζει το 1936, σχεδόν έναν αιώνα πριν, όταν ο Χριστάκης Τριανταφυλλίδης, γνωστός και ως «Χριστάκης», έφτασε στην Αθήνα από την Κωνσταντινούπολη γεμάτος όνειρα και φιλοδοξίες. Εκπαιδευμένος στην τέχνη της ραπτικής από τον πατέρα του σε ένα εργαστήριο πουκαμίσων στην Κωνσταντινούπολη, ο Χριστάκης αποφάσισε να ανεξαρτητοποιηθεί, πιστεύοντας ότι το μέλλον του βρίσκεται στην πρωτεύουσα της Ελλάδας.
Το 1947, γεμάτος πείσμα και δημιουργικότητα, άνοιξε το δικό του κατάστημα στην οδό Κριεζώτου. Από τότε, το «Χριστάκης» έχει περάσει στην τρίτη γενιά της οικογένειας, με τα εγγόνια του, Αντώνη και Χρήστο Νυφλή, την μητέρα τους, Βίκυ και τον θείο τους, Νίκο, να συνεχίζουν την παράδοση. Διατηρούν την αίσθηση του χειροποίητου, με μια διακριτική ιταλική φινέτσα που χαρακτηρίζει κάθε δημιουργία τους.
«Παραδοσιακά από τον παππού μου, έχουμε πάρει την τέχνη του κοψίματος του πουκαμίσου. Παίρνουμε τα μέτρα του πελάτη και μεταφράζουμε αυτά τα μέτρα στο πατρόν που κόβουμε το πουκάμισο», εξηγεί ο Χρήστος Νυφλής. «Σχεδιάζουμε κοστούμια, σακάκια, παντελόνια στον υπολογιστή», προσθέτει ο Αντώνης Νυφλής.
Παρά τις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής, η οικογένεια Νυφλή συνεχίζει να εξελίσσει την τεχνική τους και να προσαρμόζεται στις απαιτήσεις της κάθε νέας χρονιάς: «Η δουλειά μας έχει περάσει από πολλούς κύκλους. Παρόλο που ο παππούς μας ήταν πουκαμισάς και η κύρια δουλειά του ήταν να ράβει πουκάμισα επί παραγγελία, όταν οι ανάγκες του κόσμου το απαιτούσαν, έκανε εισαγωγές έτοιμων ρούχων», αναφέρουν τα αδέρφια στο Newsbomb.gr.
Σήμερα, το κατάστημα «Χριστάκης» διατηρεί την παράδοση, φέρνοντας επίσης εισαγόμενα ρούχα από ραφεία της Ιταλίας και της Αγγλίας με τα οποία συνεργάζεται. Η κληρονομιά του ραφείου είναι εντυπωσιακή, με ένα αρχείο που διατηρείται εδώ και τρεις γενιές.
Κάθε πελάτης που εξυπηρετείται, προστίθεται στο αρχείο που ξεκίνησε από τον ίδιο τον Χριστάκη και πλέον διατηρείται από τα εγγόνια του. Αυτό το αρχείο δεν περιέχει μόνο μέτρα και προτιμήσεις, αλλά αποτελεί και μια ιστορία των αλλαγών και των εξελίξεων στην τέχνη της ραπτικής.
Το κατάστημα, προσφέρει ανδρικά ενδύματα και αξεσουάρ τόσο επίσημα όσο και casual, με κύριο γνώρισμα το χειροποίητο πουκάμισο επί παραγγελία, το οποίο ράβεται στο παραδοσιακό εργαστήριο του Χριστάκη.
Ράφτης, το επάγγελμα που δεν θα χαθεί ποτέ
Η τεχνολογία έχει παίξει ρόλο ως «μέσο ελάφρυνσης» στη δουλειά τους: «Υπάρχει εξέλιξη στις γαζωτικές μηχανές, στις μηχανές που κάνουν τις κουμπότρυπες, και σε άλλες. Δεν αλλάζει η φιλοσοφία, απλώς είναι ευκολότερα στη χρήση τους», εξηγεί ο Χρήστος Νυφλής και τονίζει πως πλέον μπορούν ολοένα και περισσότεροι να ασχοληθούν με το επάγγελμα και οι ιδιοκτήτες να προσλάβουν προσωπικό με λιγότερη εξειδίκευση.
Παρότι η τεχνολογία βοηθά στην εξυπηρέτηση των πελατών, διατηρείτα και η παραδοσιακή δεξιοτεχνία. «Οι απαιτήσεις του κόσμου και του συστήματος αγοράς έχουν αλλάξει. Αν μείνεις στο παλιό και απλά ρομαντικό, δεν θα μπορέσεις να ανταπεξέλθεις», κάτι που όπως είπαν, έχει συμβεί σε αρκετούς ραφτάδες.
Τα αδέλφια Νυφλή πιστεύουν ότι το επάγγελμα του ράφτη δεν θα εκλείψει ποτέ: «Αποτελεί ένα επάγγελμα που δεν θα λείψει ποτέ. Όσα παιδιά ξεκινήσουν τώρα να το μάθουν, θα έχουν δουλειά μέχρι και τη σύνταξή τους», τονίζει ο Αντώνης.
Το όνομα «Χριστάκης» παραμένει εδώ και εννέα δεκαετίες συνώνυμο με την ποιότητα και την αφοσίωση στην τέχνη της ραπτικής, ενώ η οικογένεια Νυφλή συνεχίζει να κρατά ζωντανή αυτή την κληρονομιά με πάθος και προσαρμοστικότητα.
Η τέχνη της Sur Mesure ραπτικής στο κατάστημα «Sartor»
Στα στενά του Ψυρρή, το 1974, ξεκίνησε η ιστορία του «Sartor», ενός καταστήματος που σύντομα έγινε συνώνυμο της υψηλής ραπτικής και της διαχρονικής κομψότητας. Το όνειρο του πατέρα του Θοδωρή Αργυρόπουλου, «πήρε σάρκα και οστά» όταν το 2016 ήρθε ένα κύμα αλλαγής από τον γιο του στο κατάστημα.
Από ένα απλό και παραδοσιακό ραφτάδικο στου Ψυρρή, το μετέφερε στο Κολωνάκι στην οδό Σπευσίππου και παρότι ξεκίνησαν μαζί από το μηδέν κατάφεραν σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα να το απογειώσουν μέσα από τη δουλειά τους και τη σημαντικότερη διαφήμιση: «από στόμα σε στόμα».
Μεταφέροντας το κατάστημα, ο Θοδωρής, έδωσε νέα πνοή στο «Sartor». Το όνομα, που σημαίνει «ράφτης», αποτυπώνει την αφοσίωση στην παραδοσιακή τέχνη της ραπτικής, συνδυάζοντας την αγάπη για τα κλασικά, διαχρονικά ενδύματα με προσήλωση στην ποιότητα.
Το «Sartor» ειδικεύεται στις Sur Mesure παραγγελίες, δημιουργώντας ρούχα κομμένα και ραμμένα στα μέτρα του κάθε πελάτη. Από παντελόνια και πουκάμισα μέχρι χειροποίητα κοστούμια και παλτό, κάθε κομμάτι είναι μοναδικό και αντανακλά την προσωπική φροντίδα και την εξειδίκευση του ράφτη.
Η διαδικασία είναι αυστηρή και λεπτομερής: από την επιλογή του υφάσματος και τις αρχικές συζητήσεις, μέχρι τις πρόβες και τις τελικές λεπτομέρειες, όλα γίνονται με σκοπό την τέλεια εφαρμογή και την απόλυτη ικανοποίηση του πελάτη.
«Γίνονται πρόβες. Ουσιαστικά έρχεται ο πελάτης εδώ, βλέπουμε το ύφασμα, συζητάμε κάποιες λεπτομέρειες που θα πρέπει να έχει πάνω το ρούχο, από εκεί και πέρα διαμορφώνουμε ένα δικό του πατρόν κρατώντας αρχείο για τον κάθε πελάτη.
Ετοιμάζουμε το ρούχο για να έρθει ο πελάτης σε πρόβα και αφού έρθει βλέπουμε όλες τις τεχνικές λεπτομέρειες για το τέλειο fitting και αν πρόκειται για κάτι πολύ δύσκολο κάνουμε και δεύτερη πρόβα. Στην τελική πρόβα το βλέπουμε ολοκληρωμένο και στη συνέχεια το παραλαμβάνει. Αυτή η διαδικασία ξεκινά από το χρονικό διάστημα του ενός μήνα και φτάνει μέχρι δύο – δυόμιση μήνες», εξηγεί ο Θοδωρής Αργυρόπουλος.
Η βελόνα και η κλωστή παραμένουν... βελόνα και κλωστή, όσα χρόνια και αν περάσουν
Τα κοστούμια του «Sartor» απευθύνονται σε ένα εκλεπτυσμένο κοινό, αποτελούμενο από άτομα που εκτιμούν την υψηλή ποιότητα και την εξατομικευμένη εξυπηρέτηση.
«Το fitting στο κατάστημα μας είναι τελείως διαφορετικό από όλα τα υπόλοιπα που μπορεί να πραγματοποιήσει κανείς. Είναι εξαρχής ραμμένο επάνω σου, σου προσφέρει ελευθερία κινήσεων και αυτός είναι ο σημαντικότερος λόγος που πρέπει κανείς να επιλέξει το κατάστημά μας. Όσο καλό και να είναι ένα έτοιμο ρούχο, οι πρώτες ύλες και η ποιότητα μας δεν θα έχουν καμία σχέση με αυτό», αναφέρει ο Θοδωρής Αργυρόπουλος.
Ο εξοπλισμός του «Sartor» δεν έχει αλλάξει με την πάροδο του χρόνου, καθώς η βασική δουλειά γίνεται στο χέρι. «Η βελόνα και η κλωστή παραμένουν βελόνα και κλωστή», λέει χαρακτηριστικά ο Θοδωρής. Αν και υπάρχουν εξελίξεις σε βοηθητικά εργαλεία όπως το σίδερο, ο πυρήνας της τέχνης παραμένει αναλλοίωτος.
Ο Θοδωρής Αργυρόπουλος βλέπει ένα λαμπρό μέλλον για το επάγγελμα του ράφτη, καθώς η ζήτηση για Sur Μesure παραγγελίες αυξάνεται. Το «Sartor» προσελκύει όχι μόνο Έλληνες πελάτες, αλλά και ενδιαφερόμενους από το εξωτερικό μέσω εξατομικευμένων shows και ραντεβού, όπως αυτά που πραγματοποιούν στο Dubai. Παρά τις οικονομικές δυσκολίες της εποχής, το «Sartor» διατηρεί τη φήμη του και συνεχίζει να προσφέρει ρούχα που ενσωματώνουν την παράδοση, την ποιότητα και την διαχρονική κομψότητα.
Στη σύγχρονη εποχή, η τέχνη της ραπτικής δεν έχει απλώς επιβιώσει, αλλά έχει μεταμορφωθεί και εξελιχθεί, διατηρώντας την παραδοσιακή της γοητεία, ενώ ενσωματώνει τις νέες τεχνολογίες. Μέσα από τα καταστήματα «Χριστάκις» και «Sartor», η ραπτική αποδεικνύει ότι η ποιότητα, η δεξιοτεχνία και η εξατομικευμένη εξυπηρέτηση παραμένουν αμετάβλητες αξίες που έχουν διαρκώς ζήτηση.
Αυτά τα καταστήματα συνεχίζουν να προσελκύουν πελάτες που εκτιμούν την προσωπική φροντίδα και την υψηλή ποιότητα που προσφέρουν. Σε μια εποχή μαζικής παραγωγής και γρήγορης μόδας, η ραπτική παραμένει ένα καταφύγιο αυθεντικότητας και διαχρονικής κομψότητας, υπενθυμίζοντάς μας τη σημασία της προσωπικής έκφρασης και της μοναδικότητας.