Το τέλος του φαινομένου της ύπαρξης νεκρών ψαριών στον Παγασητικό
Τι έδειξαν οι έρευνες
Σε συνέχεια των δειγματοληψιών που πραγματοποιήθηκαν από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), στις 30 Αυγούστου και στις 3-4 Σεπτεμβρίου 2024, κλιμάκιο του Ινστιτούτου Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων (ΙΘΑΒΙΠΕΥ) πραγματοποίησε αυτοψία στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης Κάρλα στις 11-12 Σεπτεμβρίου.
Όπως τόνισε στο DEBATER η Δρ Μαρία Στουμπούδη, βιολόγος-ιχθυολόγος, Διευθύντρια Ινστιτούτου Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών:
«Στην περιοχή της εκβολής του ρέματος Ξηριά, από όπου ξεβράστηκαν τα νεκρά ψάρια στον Παγασητικό, υπάρχει ακόμη το δίχτυ συλλογής τους, αλλά δεν παρατηρούνται πλέον νεκρά ψάρια. Παρόλα αυτά, πρέπει να υπάρχει ακόμη αρκετή οργανική ύλη εκεί, καθώς παρατηρήθηκαν πολυάριθμα κοπάδια μικρών κεφαλόπουλων να τρέφονται, κυρίως στην περιοχή που βρίσκεται έξω από το δίχτυ.
Κάποια νεκρά ψάρια υπάρχουν ακόμη στην είσοδο της σήραγγας που αποστραγγίζει τα νερά από την λίμνη και την παρακάρλια περιοχή, καθώς και ελάχιστα στην έξοδο της σήραγγας στον Ξηριά. Τα ψάρια αυτά καταναλώνονται κυρίως από τα πουλιά, τα οποία είναι άφθονα στη περιοχή, και από άλλα ζώα, όπως αδέσποτα σκυλιά.
Η λίμνη Κάρλα, προς το τέλος της τρέχουσας ξηρής περιόδου του έτους, έχει περίπου ένα μέτρο νερό περισσότερο από την ελάχιστα αποδεκτή στάθμη. Δεν παρατηρήθηκαν, όπως και στο τέλος Αυγούστου, νεκρά ψάρια στις όχθες της λίμνης και η μακροσκοπική της κατάσταση εμφανίζεται φυσιολογική για την εποχή.
Το παράδοξο, βέβαια, της λίμνης Κάρλας είναι ότι αποτελεί ταμιευτήρα νερού για άρδευση, ενώ ταυτόχρονα περιλαμβάνεται και σε προστατευόμενη περιοχή του δικτύου NATURA 2000…
Τα πρώτα αποτελέσματα των αναλύσεων για παθογόνα μικρόβια στα νερά
Στο μεταξύ, έχουν εξαχθεί και τα πρώτα αποτελέσματα των πρόσφατων δειγματοληψιών που αφορούν αναλύσεις των Escherichia coli (κολοβακτηρίδιο) και εντερόκοκκων στα εσωτερικά νερά της λεκάνης απορροής της Κάρλας και στον παράκτιο χώρο του Παγασητικού κόλπου.
Όπως δημοσιοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας (ΙΩ) του ΕΛΚΕΘΕ στις 11 Σεπτεμβρίου οι ακτές του Δήμου Βόλου είναι κατάλληλες για κολύμβηση, με τις τιμές των E. coli και των εντερόκοκκων να βρίσκονται εντός των ορίων που απαιτεί η Οδηγία 2006/7/ΕΚ που αφορά στην ποιότητα των ακτών κολύμβησης.
Στα εσωτερικά νερά, οι συγκεντρώσεις των παθογόνων αυτών παρουσιάζονται γενικά αυξημένες σε σχέση με τη δειγματοληψία του ΙΘΑΒΙΠΕΥ-ΕΛΚΕΘΕ στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης Κάρλα τον Οκτώβριο του 2023.
Το γεγονός αυτό αποδίδεται στον πολύ μεγαλύτερο όγκο νερού που υπήρχε στην περιοχή αυτή αμέσως μετά από την κακοκαιρία Daniel, στον οποίο αναμένεται αραίωση μικροβίων και ρύπων».
Το ανησυχητικό εύρημα του ΕΛΚΕΘΕ
«Όμως, αρκετά μεγαλύτερες συγκεντρώσεις παθογόνων, σε σχέση με το 2023, μετρήθηκαν στην έξοδο του ρέματος Ξηριά προς την θάλασσα, γεγονός που σημαίνει ότι το συγκεκριμένο ρέμα γίνεται αποδέκτης λυμάτων μετά από την έξοδο της σήραγγας αποστράγγισης, από πηγές ρύπανσης εντός της λεκάνης απορροής του.
Επίσης, το γειτονικό του Ξηριά ρέμα Κραυσίδωνας, το οποίο δεν σχετίζεται με την Κάρλα, παρουσιάζει τις μέγιστες συγκεντρώσεις παθογόνων, πολύ μεγαλύτερες και από την έξοδο του Ξηριά στη θάλασσα.
Το θέμα της απόρριψης λυμάτων στα ρέματα της περιοχής και της μόλυνσης των νερών τους με παθογόνα (που δεν σχετίζεται με το φαινόμενο της μαζικής θανάτωσης ψαριών) χρήζει περαιτέρω διερεύνησης, καθώς και αντιμετώπισης.
Συνεργασία Περιφέρειας Θεσσαλίας με το ΕΛΚΕΘΕ
Σε συνάντηση που είχε το κλιμάκιο του ΕΛΚΕΘΕ με τον Περιφερειάρχη της Θεσσαλίας καθ. Δ. Κουρέτα στη Λάρισα συναποφασίστηκε να συναφθεί προγραμματική συμφωνία μεταξύ των δύο φορέων, με έναρξη τις αρχές του 2025, η οποία θα περιλαμβάνει:
(α) Παρακολούθηση της οικολογικής και χημικής-φυσικοχημικής ποιότητας των νερών στην Κάρλα και την ευρύτερη περιοχή σε επιλεγμένες θέσεις, συμπεριλαμβανομένων θέσεων στο παράκτιο μέτωπο του Παγασητικού κόλπου (ΙΘΑΒΙΠΕΥ και ΙΩ).
(β) Επέκταση και συντήρηση του δικτύου των αυτόματων σταθμών παρακολούθησης των νερών που το ΙΘΑΒΙΠΕΥ έχει ήδη εγκαταστήσει στη Θεσσαλία και η Περιφέρεια έχει συμπεριλάβει στις υποδομές της για την παρακολούθηση των ακραίων φυσικών φαινομένων στην επικράτειά της.
(γ) Συμβολή του ΙΘΑΒΙΠΕΥ στην υλοποίηση των περιβαλλοντικών όρων που αφορούν στη λίμνη Κάρλα (ποιότητα νερού, ιχθυοπαραγωγική ικανότητα, ελάχιστη οικολογική παροχή στην τάφρο τροφοδοσίας, κ.λπ.)».
