Γ. Στεργίου (πρόεδρος ΕΥΔΑΠ): Με τις παρούσες συνθήκες στην Αττική έχουμε νερό για 4-5 χρόνια
Έχουμε πρόβλημα με το νερό; Η απάντηση είναι και ναι και όχι. Όχι γιατί προς το παρόν και για το πολύ άμεσο μέλλον, είμαστε εξασφαλισμένοι από τα αποθέματά μας. Από την άλλη όμως ναι, το πρόβλημα είναι μπροστά μας, είναι ήδη ορατό, έχουμε λίγο χρόνο για να αντιδράσουμε.
Στο πλαίσιο ενός μεγάλου αφιερώματος που πραγματοποίησε το Newsbomb.gr για τη λειψυδρία, ο πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ, κ. Γιώργος Στεργίου, παρέθεσε τα προβλήματα αλλά και τις λύσεις, για τη διαχείριση των αποθεμάτων υδάτων στην Αττική, ώστε να μη δούμε τους ταμιευτήρες να αδειάζουν.
Δείτε τη συνέντευξη εδώ:
Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη:
ΕΡ: Κύριε Στεργίου, τους τελευταίους μήνες υπάρχει μία έντονη συζήτηση στο δημόσιο λόγο για το θέμα της επάρκειας του νερού, τόσο για την Αττική όσο και για την υπόλοιπη Ελλάδα. Πόσο δικαιολογημένη είναι αυτή η ανησυχία που εκφράζεται για την επάρκεια του νερού στην πρωτεύουσα;
Γιώργος Στεργίου: Προφανώς το πρόβλημα δεν είναι το ίδιο παντού. Σε κάποια νησιωτικά συμπλέγματα είναι πιο έντονο και άλλωστε το είδαμε ότι υπάρχει ακόμα και έλλειμμα νερού εκεί. Στην Αττική, προφανώς και δεν βρισκόμαστε σε αυτό το σημείο. Η επάρκεια του νερού είναι σημαντική και δεν υπάρχει καμία διατάραξη της υδροδότησης. Όμως, με βάση και κάποιους πρώιμους δείκτες στους οποίους παρακολουθούμε εδώ και πολλά χρόνια, δόθηκε το σήμα ότι επειδή ακριβώς η στάθμη στους ταμιευτήρες από τους οποίους η υδροδοτείται η Αττική έπεσε σημαντικά, μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα μόλις δύο ετών, όπου έχουμε αυτή την παρατεταμένη ανομβρία, πρέπει να αναληφθούν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και να τεθεί σε λειτουργία το σχέδιο που έχει ετοιμάσει η εταιρεία για τέτοιες συνθήκες.
ΕΡ: Τα αποθέματα του νερού στον Μόρνο, βάσει των στοιχείων που δημοσιεύσατε, είναι αρκετά χαμηλότερα σε σχέση με πέρυσι περίπου 30%. Και για την Αττική έγινε χρήση του νερού της Υλίκης. Εμπνέει αυτό κάποια ανησυχία;
Γιώργος Στεργίου: Ήδη έχουμε θέσει σε εφαρμογή το σχέδιο το οποίο έχουμε ετοιμάσει για τέτοιες συνθήκες. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε ενεργοποιήσει γεωτρήσεις, οι οποίες μπορούν να καλύψουν περίπου το ένα τρίτο των απωλειών που έχουμε λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας. Και επίσης έχουμε ενεργοποιήσει και το υδραγωγείο της Υλίκης, κάτι που είχε αυτό να συμβεί για πάρα πολλά χρόνια, ίσως και περισσότερα από 15 χρόνια. Με αυτόν τον τρόπο αποφορτίζουμε το σύστημα Ευήνου- Μόρνου και έχουμε πια καλύψει ένα μεγάλο ποσοστό των απωλειών από τις γεωτρήσεις. Όμως αυτό μας προσφέρει μία παράταση χρόνου, αλλά εάν οι κλιματολογικές συνθήκες παραμείνουν οι ίδιες δηλαδή ξηρασία, παρατεταμένη ανομβρία, πολύ λίγες χιονοπτώσεις, αυτό σημαίνει ότι τα σημερινά αποθέματα, επαρκούν για περίπου τέσσερα με πέντε χρόνια. Αυτό είναι και το στοιχείο που μας κινητοποιεί ώστε σε συνεργασία με την Πολιτεία να προχωρήσουν οι μεγάλες αποφάσεις για έργα μακράς πνοής.
ΕΡ: Πείτε μας για αυτές τις αποφάσεις.
Γιώργος Στεργίου: Αυτό που έχουμε θέσει σε προτεραιότητα είναι να μελετηθεί και να υλοποιηθεί ένα έργο που θα ενισχύσει το σύστημα Ευήνου-Μόρνου και αφορά δύο παραποτάμους του Αχελώου με μια μερική εκτροπή, η οποία μάλιστα θα γίνεται μόνο όταν απαιτείται. Αυτό είναι ένα έργο το οποίο με βάση και τα υδρολογικά δεδομένα εκείνης της περιοχής θα δώσει μια προοπτική τουλάχιστον 30 με 50 χρόνια ανάλογα πάντοτε και με τις κλιματολογικές συνθήκες, χωρίς μάλιστα, και αυτό είναι το σημαντικό, να έχει επιπτώσεις στο τοπικό περιβάλλον, γιατί είναι κάτι το οποίο μας ενδιαφέρει ως εταιρεία. Αυτό είναι το ένα. Το δεύτερο το οποίο εξετάζουμε, μελετάμε και πιθανότατα θα υλοποιήσουμε το επόμενο χρονικό διάστημα, πάντα σε συνεργασία με το κεντρικό κράτος, είναι το σενάριο να αξιοποιήσουμε κάποιες αφαλατώσεις, προκειμένου αυτό το νερό να χρησιμοποιείται είτε ως στρατηγικό απόθεμα ή και ως μία λύση για να υδροδοτήσουμε την Αττική εάν οι κλιματολογικές συνθήκες γίνουν ακόμα χειρότερες από ό,τι είναι σήμερα.
ΕΡ: Μας μιλήσατε μόλις για δύο έργα που σκοπεύετε να υλοποιήσετε. Θα δει ο καταναλωτής τελικά κάποια διαφορά στην τιμή, δεδομένου ότι θα γίνει κάποια επένδυση από πλευρά της ΕΥΔΑΠ.
Γιώργος Στεργίου: Η χρηματική επένδυση δεν είναι βέβαιο ότι θα γίνει από την πλευρά της ΕΥΔΑΠ. Είναι κάτι το οποίο συζητείται με το κεντρικό κράτος. Συνήθως αυτά τα έργα χρηματοδοτούνται από δημόσιους πόρους. Όμως σε κάθε περίπτωση ναι, όσο οι κλιματολογικές συνθήκες δεν ευνοούν, αντιλαμβάνεστε ότι αυτό που απολαμβάναμε μέχρι τώρα, δηλαδή υψηλής ποιότητας νερό με πάρα πολύ χαμηλό κόστος, δεν θα είναι αυτή η περίπτωση στο μέλλον. Άρα πρέπει να προετοιμαστούμε και γι αυτό το ενδεχόμενο. Πολύ πρόσφατα η κυβέρνηση εξέδωσε μια υπουργική απόφαση που θέτει το πλαίσιο τιμολόγησης, όχι μόνο για την ΕΥΔΑΠ, για όλες τις εταιρείες που έχουν ως έργο την διαχείριση υδάτων και αστικών αποβλήτων στη χώρα μας. Είναι ένα πλαίσιο με βάση το οποίο όλες οι εταιρείες προφανώς και η ΕΥΔΑΠ, σε συνεργασία με την Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων, που έχει πλέον θεσμοθετηθεί εδώ και περίπου ενάμιση χρόνο, θα καταλήξουν στο ποια είναι τα τιμολόγια εκείνα τα οποία θα είναι στα ίδια χαμηλά επίπεδα με τα σημερινά, ενώ ταυτόχρονα θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν όλες αυτές οι αυξημένες ανάγκες στο μέλλον. Είναι μια διαδικασία η οποία μόλις ξεκινάει.
Τα τιμολόγια στην Αττική έχουν να αλλάξουν 15 χρόνια. Επίσης δεν ξέρω αν γνωρίζετε, ότι η πρώτη κλίμακα, είναι 35 σεντς τα 1000 λίτρα. Αν σκεφτείτε ότι το μισό λίτρο που αγοράζουμε από τα περίπτερα έχει 50 cents, με 35 cents λοιπόν αγοράζουμε 2.000 μπουκαλάκια. Αυτή είναι η κλίμακα, η πρώτη τιμολογιακή κλίμακα, που αφορά όλους στην Αττική και δείχνει πόσο οικονομικά παρέχεται το νερό στην Αττική. Εμείς θέλουμε να συνεχίσουμε να παρέχουμε σε πολύ χαμηλά επίπεδα τιμής το νερό σε όλους τους πολίτες της Αττικής, αλλά πρώτοι στο ενδιαφέρον μας είναι η ελληνική οικογένεια. Να απολαμβάνει αυτό το δημόσιο αγαθό για την ποιότητα ζωής, σε πολύ χαμηλές τιμές.
ΕΡ: Αν και το 2025 είναι μια χρονιά με λίγες βροχές και χιόνια, πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση των αποθεμάτων;
Γιώργος Στεργίου: Η ΕΥΔΑΠ εδώ και μερικές εβδομάδες έχει ξεκινήσει μια καμπάνια ευαισθητοποίησης του καταναλωτικού κοινού, προκειμένου να προχωρήσουμε σε μικρές αλλαγές στην καθημερινότητά μας, ώστε να περιορίσουμε την αχρείαστη κατανάλωση νερού, το νερό δηλαδή που στην ουσία δεν ικανοποιεί κάποια ανάγκη μας και εάν διαβάσετε αυτές τις μικρές συμβουλές που δίνουμε μέσα από την ιστοσελίδα μας για το τι μπορούμε να αλλάξουμε στην καθημερινότητά μας, θα ανακαλύψετε ότι μπορούμε να κάνουμε πολλά για να εξοικονομήσουμε κάποια λίγα λίτρα νερού, τα οποία όμως, αν τα πολλαπλασιάσουμε με τα 5 εκατομμύρια κατοίκων που ζουν εδώ στην Αττική, αντιλαμβάνεστε ότι μιλάμε για πολλά εκατομμύρια πια κυβικά για την Αττική. Άρα λοιπόν σε αυτή την προσπάθεια θέλουμε σύμμαχό μας τους πολίτες καταναλωτές νερού και είμαι βέβαιος ότι αντιλαμβάνονται και τη σημασία του αγαθού, αλλά και την ακόμα μεγαλύτερη σημασία της προστασίας του αγαθού.
ΕΡ: Σε τί κατάσταση βρίσκεται το δίκτυο. Συχνά γίνεται λόγος για απώλειες νερού λόγω προβληματικού δικτύου. Ισχύει κάτι τέτοιο κι αν ναι έχετε κάποια εκτίμηση για τις απώλειες;
Γιώργος Στεργίου: Πρέπει να σας πω ότι στο κομμάτι των διαρροών, παρά το γεγονός ότι το δίκτυό μας είναι παλαιό, καμία σχέση δηλαδή με πάρα πολλές άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα και σίγουρα κάτω από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα παραμείνουμε θεατές. Ήδη έχουμε αποφασίσει και εκτελούμε ένα μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα, ώστε να κάνουμε προληπτική αντικατάσταση πεπαλαιωμένων αγωγών, ακριβώς για να προλάβουμε και να μειώσουμε ακόμη περισσότερο τις διαρροές στο μέλλον.
Πέραν από τα συμβατικά και απολύτως προφανή μέτρα, τα οποία ήδη υλοποιούμε ή σκεφτόμαστε να αναλάβουμε το επόμενο χρονικό διάστημα, η ΕΥΔΑΠ έχει αναπτύξει και μια άλλη, κατά την άποψή μου αρκετά πρωτοποριακή πρωτοβουλία, που έχει να κάνει με την προσφορά νερού, μη πόσιμου νερού, για χρήσεις όπου δεν απαιτείται πόσιμο νερό. Όπως για παράδειγμα για την άρδευση και για τις βιομηχανικές χρήσεις. Εκεί λοιπόν θέλουμε να αξιοποιήσουμε, το ανακτημένο νερό, δηλαδή το νερό που παράγεται από την επεξεργασία των λυμάτων, που σήμερα χύνεται στον Σαρωνικό, μέσω της Ψυττάλειας. Ήδη στα καινούρια κέντρα επεξεργασίας λυμάτων που υλοποιούμε στην Ανατολική Αττική, προβλέπεται το νερό που θα παράγεται να δίδεται για άρδευση στον κάμπο των Μεσογείων.
Επίσης έχουμε ξεκινήσει και μια προσπάθεια να αξιοποιήσουμε ένα μέρος του υδροφόρου ορίζοντα της Αττικής, υπόγεια δηλαδή νερά, τα οποία δεν είναι πόσιμα, αλλά μπορούν με μια επεξεργασία να αξιοποιηθούν και αυτά για άρδευση. Επίσης είναι η αναβίωση του Αδριάνειου Υδραγωγείου. Το Αδριάνειο Υδραγωγείο είναι ένα έργο το οποίο έγινε πριν από περίπου 2.000 χρόνια, υπάρχει ακόμα και σήμερα, είναι λειτουργικό και φέρνει νερό από τους πρόποδες της Πάρνηθας στο κέντρο της Αθήνας, εκεί όπου είναι η Δεξαμενή. Η αναβίωση του έχει πρώτα απ’ όλα μια πολιτιστική αξία γιατί θα είναι και επισκέψιμο, αλλά έχει και μια αξία στο ότι θέλουμε να πείσουμε όλο και περισσότερους πολίτες να αξιοποιούν τέτοιους πόρους, όπου δεν απαιτείται πόσιμο νερό. Έτσι λοιπόν έχουμε ξεκινήσει μια πιλοτική συνεργασία με το Δήμο Χαλανδρίου, ο οποίος θα παίρνει νερό από το Αδριάνειο και θα το χρησιμοποιεί για πότισμα και των κήπων των δημοτών του, αλλά και για το πότισμα κάποιων μικρών πάρκων που είναι στην επικράτειά του. Αυτό μάλιστα σκεφτόμαστε να το κάνουμε σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής και σε άλλους 7 Δήμους οι οποίοι είναι κατά μήκος του Αδριάνειου Υδραγωγείου, με μεγαλύτερο όλων το Δήμο Αθηναίων.