Τι σημαίνει η φράση «ήξεις αφήξεις»
Συχνά πυκνά στον στον καθημερινό μας λόγο, χρησιμοποιούμε εκφράσεις αυτούσιες, προερχόμενες από την αρχαία Ελληνική.
Εκφράσεις που αποτελούν την απόδειξη ότι η ελληνική γλώσσα είναι ένα μοναδικό πολιτισμικό κληροδότημα.Είναι λοιπόν χρήσιμο να μάθουμε ή να θυμηθούμε, από που προέρχονται και από ποιους ελέχθησαν για πρώτη φορά.
Ήξεις αφήξεις: Η έκφραση ετυμολογικά προέρχεται από το ἥξεις ἀφήξεις οὐκ ἐν πολέμῳ θνήξεις και χρησιμοποιείται με τη σημασία του «διφορούμενου» ή των «υπεκφυγών».
Η φράση φέρεται να είναι ένας χρησμός που έδωσε η Πυθία σε έναν στρατιώτη όταν πήγε στο Μαντείο των Δελφών και την ρώτησε εάν θα πεθάνει στον πόλεμο. Η Πυθία απάντησε: «Θα πας θα γυρίσεις δεν θα πεθάνεις στον πόλεμο». Η απάντηση είναι διφορούμενη γιατί ανάλογα με το που τοποθετείται το κόμμα αλλάζει.
Αν το κόμμα τοποθετηθεί οὐκ ἐν πολέμῳ θνήξεις τότε η φράση σημαίνει: Θα πας, θα γυρίσεις, δε θα σκοτωθείς στον πόλεμο.
Αν το κόμμα τοποθετηθεί μετά το οὐκ, ἐν πολέμῳ θνήξεις τότε η φράση σημαίνει: Θα πας, δε θα γυρίσεις, θα σκοτωθείς στον πόλεμο.
Επειδή, όμως, ο χρησμός ήταν προφορικός δεν είναι δυνατόν να γνωρίζει κανείς που τοποθετείται το κόμμα και γι’ αυτό ο χρησμός θεωρήθηκε διφορούμενος.