«Μου λες» της Αθήνας εναντίον «Με λες» της Θεσσαλονίκης: Ποιο είναι το σωστό και γιατί

Σίγουρα όλοι έχουμε παρατηρήσει διαφορές στην ομιλία ανάμεσα στους κατοίκους της βόρειας και της νότιας Ελλάδας. Μία από τις πλέον χαρακτηριστικές είναι το «με λες» ή το «την είπα» που ακούγεται για παράδειγμα στη Θεσσαλονίκη, σε αντίθεση με το «μου λες» και το «του είπα» που χρησιμοποιούμε στην Αθήνα.

Στο παρόν κείμενο, ας μείνουμε στο «με λες» το οποίο εκλαμβάνεται συχνά ειρωνικά ή ακόμα και ως γλωσσικό λάθος. Στην πραγματικότητα, όμως, μιλάμε για έναν διαφορετικό τρόπο να διορθωθεί μία «απουσία».

Αν το δούμε στην πράξη, το «μου λες» και το «με λες» είναι ουσιαστικά η επιλογή μίας διαφορετικής πτώσης. Από τη μία, στην πιο αθηναϊκή εκδοχή, χρησιμοποιείται η αιτιατική πτώση. Στην άλλη, στην αντίστοιχη της Θεσσαλονίκης, χρησιμοποιείται η γενική.

Ο λόγος είναι ότι σε προηγούμενες φάσεις της ελληνικής γλώσσας υπήρχε η δοτική πτώση η οποία ως γνωστόν δεν υπάρχει πια στα νέα ελληνικά (εκτός από κάποιες περιπτώσεις γλωσσικών εκφράσεων που έχουν μείνει ως γλωσσικά απολιθώματα «τοις μετρητοίς», «δόξα τω θεώ» κτλ).

Από ένα σημείο και μετά, αυτή η αιτιατική των βόρειων ιδιωμάτων αποτέλεσε και ζήτημα ταυτότητας για τους Θεσσαλονικείς, πολλοί εκ των οποίων το χρησιμοποιούν ακόμα πιο έντονα τις φορές που κατεβαίνουν στην Αθήνα. Πάντως, σε κάθε περίπτωση μπορούμε να διαβεβαιώσουμε ότι και οι δύο χρήσεις είναι το ίδιο σωστές.

Σχετικές ειδήσεις

• Δεν θέλει «η»: Η λέξη που 9 στους 10 Έλληνες γράφουν λάθος
• Από πού προέρχεται η λέξη «κάλαντα»
• Ποια είναι η σημασία της λέξης «μορμολύκειο»