Ο εμφύλιος στο Άγιο Όρος σαν σήμερα, 16 Οκτωβρίου 1948

Στις 27 Απριλίου 1945 έφτασε στο Άγιο Όρος το πρώτο κλιμάκιο της Χωροφυλακής. Στην δύναμη αυτή υπηρετούσαν 36 αξιωματικοί και χωροφύλακες.
3'

Το πρώτο σοβαρό επεισόδιο ήταν η επίθεση κατά της Δάφνης στις 23/4/1947 από 42 ενόπλους αντάρτες με αρχηγούς τους Κ. Παπαγεωργίου και Α. Καζάκο με σύνδεσμο το Θ. Δαμπάση. Αυτή η ομάδα καθήλωσε τη φρουρά του Σταθμού Χωροφυλακής που την αποτελούσαν 3 άνδρες και κατέλαβε το Τελωνείο, το Ταχυδρομείο, τον Αστυνομικό Σταθμό και τα εμπορικά καταστήματα.

Την επόμενη ημέρα στις 3 π.μ. φόρτωσαν τα προϊόντα που κατάσχεσαν (τρόφιμα, 110 σάκους αλεύρι, ιματισμό, υγειονομικό και τηλεπικοινωνιακό υλικό κ.α.) στο πετρελαιοκίνητο «Άγιος Νικόλαος» που έτυχε να βρίσκεται στην Δάφνη και επέπλευσαν με κατεύθυνση Αρκούδα Χαλκιδικής. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας απόσπασμα Χωροφυλακής ΑΟ με ακταιωρούς πρόλαβε τους αντάρτες. Στην συμπλοκή που ακολούθησε οι αντάρτες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν σχεδόν όλα τα εφόδια που είχαν πάρει και με απώλειες, σύμφωνα με στοιχεία της χωροφυλακής 2 νεκρούς και 2 τραυματίες, διέφυγαν. Από την πλευρά των ανταρτών υποστηρίχτηκε ότι δεν είχαν καμιά απώλεια.

Η σημαντικότερη όμως μάχη ήταν αυτή που διεξάχθηκε την αυγή της 16/10/1948 από 400 περίπου ένοπλους αντάρτες που ήταν τμήμα της VI Μεραρχίας του ΔΣΕ. Στις 22/4/1948 30 αντάρτες εισήλθαν στο ΑΟ και λεηλάτησαν την Ι. Μ. Χιλιανδαρίου. Στις 5/8/11948 ο καπετάν Παπαγεωργίου με ομάδα από ενόπλους λεηλάτησε την Ι. Μ. Εσφιγμένου. Στις 18/10/1948 ο καπετάν Παπαγεωργίου λεηλάτησε την Ι. Μ. Καρακάλλου. Στις 8/11/1948 ο καπετάν Παπαγεωργίου λεηλάτησε την Ι. Μ. Φιλοθέου. Στις 17/11/1948 ο καπετάν Παπαγεωργίου προσπάθησε να λεηλατήσει την Ι. Μ. Ζωγράφου (Βουλγάρικο) η επίθεση αυτή αποκρούστηκε από δύναμη της Χωροφυλακής που φρουρούσε την Μονή (ο λόγος που φρουρείτε ειδικά η Βουλγάρικη Μονή πιο επιμελώς είναι καταφανής, μια ενδεχόμενη λεηλασία της θα έδινε αφορμή να εγείρουν αξιώσεις οι Βούλγαροι για διεθνοποίηση του ΑΟ).

Όλο το 1948 η κατάσταση στο ΑΟ ήταν ρευστή. Στις 3/12/1948 το ΓΕΣ ζήτησε την εκκαθάριση της περιοχής και προς τούτο ενισχύθηκαν με δυνάμεις Χωροφυλάκων και εφόδια. Μετά την ενίσχυσή τους οι Χωροφύλακες επιτέθηκαν και αιφνιδίασαν τις αντάρτικες ομάδες, με τον τρόπο αυτό επιτεύχθηκε η εκκαθάριση του ΑΟ από τις δυνάμεις του ΔΣΕ. Ταυτόχρονα οχυρώθηκε το στενό του Ξέρξη από δύναμη Στρατού Χωροφυλακής και ΜΑΔ, ενώ πλοία του στόλου περιπολούσαν στην περιοχή. Το 1949 έμεινε ισχυρή δύναμη Χωροφυλακής από 160 αξιωματικούς και οπλίτες και 40 ΜΑΔ, εφεδρικά δε είχαν οργανωθεί μεταβατικά αποσπάσματα που περιπολούσαν στην περιοχή. Από το καλοκαίρι του 1949 η δύναμη αυτή άρχισε να μειώνεται. Στις 10/6/1949 μια δύναμη από 150 ενόπλους του ΔΣΕ με επικεφαλής τον ο καπετάν Παπαγεωργίου προσπάθησε να εισβάλει στο ΑΟ αλλά αποκρούστηκε στο στενό του Ξέρξη. Κατά την επίθεση οι αντάρτες κατέλαβαν 2 φυλάκια στο χωριό Νέα Ρόδα που τα αποτελούσαν ΜΑΔ.

Οι επιτιθέμενοι μπήκαν στο χωριό Νέα Ρόδα πήραν τρόφιμα και ζώα, αλλά στις 3 μ.μ. αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν προς Γομάτι υπό τους κανονιοβολισμούς του Φ Τ 12 και του ν/κ Κάλυμνος. Στη συνέχεια ανέλαβε η αεροπορία. Με την μάχη αυτή έκλεισε για το ΑΟ το κεφάλαιο εμφύλιος, δεν υπήρξε άλλη ενόχληση του Άθωνα από τον ΔΣΕ. Ο πρωταγωνιστής των αντάρτικων επιθέσεων ο καπετάν Παπαγεωργίου συνελήφθη στις 8/1/1950 στο χωριό Μεγάλη Παναγιά και εκτελέστηκε.