Συνταγματική η έκτακτη εισφορά του 2009

Τον Μάρτιο του 2011, η επταμελής σύνθεση του Β' Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (πρόεδρος ο Φ. Αρναούτογλου) είχε κάνει μερικώς δεκτή την τότε εισήγηση του συμβούλου Επικρατείας Ι. Γράβαρη και έκρινε κατά πλειοψηφία (5-2) αντισυνταγματική (αντίθετη στο άρθρο 78 παράγραφος 2 του Συντάγματος), τη ρύθμιση του άρθρου 18 του Ν. 3758/2009 που επέβαλε την έκτακτη εισφορά, η οποία υπολογίσθηκε επί των εισοδημάτων που είχαν αποκτηθεί πριν την 1.1.2008.

Ο κ. Αρναούτογλου ήταν μειοψηφία στην απόφαση του Β΄ Τμήματος του ΣτΕ, υποστηρίζοντας ότι είναι συνταγματική επιβολή της έκτακτης εισφοράς.

Λόγω όμως της αντισυνταγματικότητας η υπόθεση είχε παραπεμφθεί από το Β΄ Τμήμα στην Ολομέλεια του ΣτΕ για οριστική κρίση.

Η Ολομέλεια σε διάσκεψη, με προεδρεύοντα τον κ. Αρναούτογλου, έκρινε ότι η επιβολή της έκτακτης εισφοράς του 2009 δεν παραβιάζει τις συνταγματικές επιταγές, αλλά και θεμιτά επιβλήθηκε επί των εισοδημάτων του οικονομικού έτους 2008.

Υπενθυμίζεται ότι στο παρελθόν (1979) από την Ολομέλεια του ΣτΕ, αλλά και από ορισμένα Τμήματα (1981 και 1986) είχαν κριθεί συνταγματικές νομοθετικές διατάξεις περί επιβολής έκτακτων εισφορών.

Στη Δικαιοσύνη έχει προσφύγει φορολογούμενος ζητώντας να ακυρωθεί το εκκαθαριστικό σημείωμα της έκτακτης εισφοράς της Δ.Ο.Υ. Ψυχικού, με το οποίο καταλογίσθηκε σε βάρος του έκτακτη οικονομική εισφορά 10.000 ευρώ, υπολογισθείσα στα δηλωθέντα, σύμφωνα με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικονομικού έτους 2008 (χρήσης 2007) εισοδήματα, που ανήλθαν σε 377.637,69 ευρώ.

Το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών με την υπ' αριθμ. 18440/2009 απόφαση του (πρωτοδίκης η Αγλαΐα Δημητροπούλου) έκρινε ότι με τη συνταγματική επιταγή του άρθρου 78 «θεσπίζεται γενική απαγόρευση αναδρομικής επιβολής πέραν του προηγούμενου έτους οποιουδήποτε δυσμενέστερου των ισχυόντων οικονομικού μέτρου, ανεξαρτήτως του είδους αυτού ή της προσωρινότητας της επιβολής του» και προσθέτει ότι «το ταμειακό συμφέρον του Δημοσίου δεν συνιστά λόγο καταστρατήγησης συνταγματικών διατάξεων», όπως είναι αυτών που απαγορεύουν την αναδρομική επιβολή φόρων.

Αντίθετα, το Τριμελές Διοικητικό Εφετείο Αθηνών με πρόεδρο τον Γ. Μπαλάτσο, εισηγήτρια την Αδαμαντία Παπασταμοπούλου και μέλος την Μαρία Σούκα, έκριναν ότι η έκτακτη εισφορά προς αντιμετώπιση των συνεπειών της οικονομικής κρίσης είναι συνταγματική (δεν προσκρούει στο άρθρο 78 του Συντάγματος) και δεν έχει αναδρομική ισχύ.

Επίσης, το Διοικητικό Εφετείο στην απόφασή του υπογραμμίζει ότι η έκτακτη εισφορά «δεν αποτελεί φόρο αλλά έκτακτη φορολογική επιβάρυνση των οικονομικώς ισχυρότερων φυσικών προσώπων κλιμακούμενη ανάλογα προς τη φοροδοτική ικανότητα των υποκειμένων σ' αυτήν προσώπων, χωρίς να παραβιάζεται η καθιερούμενη με το άρθρο 4 παράγραφος 1 και 5 του Συντάγματος αρχή της φορολογικής ισότητας». Η δημοσίευση της απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ αναμένεται μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2013.