Διεθνής Αμνηστία: Ανίκανη η Ελλάδα να παράσχει άσυλο σε πρόσφυγες
Προστίθεται πως η κατάσταση στη χώρα «αρχίζει να παίρνει διαστάσεις ανθρωπιστικής κρίσης». «Η παράλειψη της Ελλάδας να σεβαστεί τα δικαιώματα των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο αρχίζει να παίρνει διαστάσεις ανθρωπιστικής κρίσης. Με φόντο τη συνεχιζόμενη μεταναστευτική πίεση, τη βαθιά οικονομική κρίση και την όξυνση ξενοφοβικών αισθημάτων, η Ελλάδα αποδεικνύεται ανίκανη να παράσχει ακόμα και τις στοιχειώδεις προϋποθέσεις ασφάλειας και καταφύγιο στις χιλιάδες αιτούντων άσυλο και μεταναστών που καταφθάνουν κάθε χρόνο» αναφέρει ο John Dalhuisen, διευθυντής Προγράμματος της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία.
Η σύντομη έκθεση του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας έχει τίτλο «Το τέλος του δρόμου για τους πρόσφυγες, τους αιτούντες άσυλο και τους μετανάστες» και καταγράφει τα εμπόδια που συναντούν οι άνθρωποι αυτοί κατά την είσοδό τους στη χώρα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν μόλις βρεθούν σε αυτήν. Μία από αυτές είναι η μεγάλη καθυστέρηση στην καταγραφή των αιτήσεων ασύλου στην Υπηρεσία Ασύλου που συστήθηκε πρόσφατα («δεν έχει ακόμη δεχτεί ή εξετάσει έστω και μία αίτηση λόγω έλλειψης προσωπικού») και στην Αστυνομική Διεύθυνση Αλλοδαπών Αττικής («μόνο γύρω στα 20 άτομα την εβδομάδα κατορθώνουν να καταθέσουν αιτήσεις για άσυλο, τη μοναδική μέρα που είναι ανοιχτή, κάθε Σάββατο πρωί»).
Εκπρόσωποι της Διεθνούς Αμνηστίας συνάντησαν τον Ιανουάριο του 2012 δεκάδες αιτούντες άσυλο που σχημάτιζαν ουρά τις πρώτες πρωινές ώρες ενός Σαββάτου έξω από την Αστυνομική Διεύθυνση Αλλοδαπών Αττικής, ελπίζοντας να καταγράψουν οι Αρχές τις αιτήσεις τους για άσυλο. «Άνδρες και γυναίκες ήταν καθισμένοι ή ξαπλωμένοι στη λάσπη και τα σκουπίδια, ενώ μερικοί βρίσκονταν εκεί επί δύο ή περισσότερες ημέρες» ανέφεραν. Επίσης, η έλλειψη θέσεων σε δομές υποδοχής έχει ως αποτέλεσμα πολλοί αιτούντες άσυλο και ασυνόδευτα παιδιά να μένουν άστεγοι ή να αναγκάζονται να ζουν σε άθλια καταλύματα. Ακόμα και οι συνθήκες στα κέντρα κράτησης μεταναστών και αστυνομικά τμήματα έχουν επικριθεί από διεθνείς οργανισμούς.
Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2012 η Διεθνής Αμνηστία επισκέφθηκε διάφορα κρατητήρια στην Αθήνα και τη σχολή αστυνομίας της Κομοτηνής, που χρησιμοποιούνταν για την κράτηση μεταναστών. Στις εγκαταστάσεις κράτησης Ελληνικού οι συνθήκες, όπως αναφέρεται στην έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας, «ισοδυναμούσαν με απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση». Μια νέα απειλή είναι και η δραματική αύξηση του αριθμού των ρατσιστικών επιθέσεων από μέλη ακροδεξιών ομάδων μέσα στο 2012. «Στη Συρία πεθαίνες μια φορά, εδώ πεθαίνες ξανά και ξανά... Κοιμόμαστε έξω και φοβόμαστε τις ρατσιστικές επιθέσεις» λέει Σύρος αιτών άσυλο στην Αθήνα στη Διεθνή Αμνηστία τον Οκτώβριο του 2012.
Το σχέδιο προεδρικού διατάγματος που προβλέπει τη δημιουργία ειδικών μονάδων της αστυνομίας για την αντιμετώπιση της ρατσιστικής βίας αποτελεί, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, το πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, συμπληρώνει ότι δεν αρκεί για να διασφαλισθεί η αποτελεσματική έρευνα και δίωξη εγκλημάτων, όταν τα θύματα είναι απρόθυμα να προσεγγίσουν την αστυνομία λόγω του φόβου της σύλληψης και κράτησής τους.