Ημέρα της γυναίκας: H ισότητα αργεί ακόμη

Η ισότητα παραμένει μακρινό όνειρο, αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι έχει σημειωθεί κάποια μικρή πρόοδος. Στη χώρα μας, οι γυναίκες μπορεί να μην έχουν ίσες ευκαιρίες στην απασχόληση ή στην ανάδειξή τους στα κοινά, στην εκπαίδευση όμως - που θεωρείται από τους ειδικούς ως το κλειδί για την επίτευξη της ισότητας - οι γυναίκες κρατούν τα σκήπτρα: παραμένουν στο σχολείο περισσότερο και αποτελούν την πλειονότητα στα ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Ομως μετά βγαίνουν στην αγορά εργασίας. Και εκεί πλήττονται περισσότερο από την ανεργία και πληρώνονται λιγότερο από τους συναδέλφους τους. Ούτε διεθνώς τα πράγματα είναι καλύτερα. Στις αναπτυσσόμενες χώρες η ενδοοικογενειακή βία αφορά μία στις τρεις γυναίκες, ενώ είναι πολύ μικρότερες οι ευκαιρίες για μόρφωση ή ακόμα και για πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη. Οι καλές προθέσεις έχουν δηλωθεί. Εδώ και καιρό μάλιστα. Η εμπειρία των σκανδιναβικών χωρών που έχουν κάνει τα πιο επιτυχημένα πειράματα στο θέμα της ισότητας, σε όλους τους τομείς, αποτελεί παράδειγμα για όλους. Αλλά, όπως τονίζουν οι επιστήμονες, η ισότητα ξεκινά από το σπίτι...

Διαβάστε τα στοιχεία που δημοσιεύουν τα "Νέα"

ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ
Μόνο οι μισές μετέχουν στην οικονομία
«Ανοιχτό μέτωπο» για την ισότητα των δύο φύλων παραμένει η απασχόληση. Τα ευρωπαϊκά στοιχεία για τα ποσοστά εργασίας δείχνουν ότι το 53,9% των Ελληνίδων είναι επαγγελματικά ενεργές, με το ποσοστό των ανδρών να ξεπερνά το 79%. Από τη μια η επιλογή της ίδιας της γυναίκας, η οποία με την απόκτηση οικογένειας αποφασίζει να αποχωρήσει από την αγορά εργασίας, και από την άλλη η τακτική εργοδοτών να προτιμούν άνδρες υπαλλήλους μπορούν να εξηγήσουν τη διαφορά. Αυτό τουλάχιστον δείχνουν και τα διαθέσιμα στοιχεία του 2009: το 61,3% των γυναικών με ένα παιδί εργάζεται, ενώ όσο η οικογένεια μεγαλώνει η εργασιακή ζωή της Ελληνίδας δυσκολεύει και το ποσοστό των εργαζόμενων γυναικών πέφτει στο 54,5%.
Τα στοιχεία, πάντως, που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η Eurostat, με αφορμή τη σημερινή ημέρα, δείχνουν πως μία στις δέκα Ελληνίδες με ένα παιδί εργάστηκε part time, ενώ το ποσοστό των ανδρών έφτασε το 3,1% – δεδομένα που δείχνουν ότι οι γυναίκες προτιμώνται για εργασία λίγων ωρών και όχι για πλήρη απασχόληση.

ΘΕΣΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ
Μόλις 5% στα ΔΣ επιχειρήσεων
Μπορεί τα διαθέσιμα στοιχεία να δείχνουν πως ο δρόμος για να εισέλθει μία γυναίκα σε υψηλές επαγγελματικές θέσεις είναι ανοιχτός, συνεχίζει, όμως, να έχει πολλά εμπόδια. Υπάρχουν χώρες όπου το 2011 οι μάνατζερ με φούστα ήταν σχεδόν ισάριθμες με τους άνδρες, όπως η Λιθουανία (45%) ή η Γαλλία (40%). Η χώρα μας, ωστόσο, δεν ανήκει σε αυτή την κατηγορία, κατέχει ένα από τα χαμηλότερα ευρωπαϊκά ποσοστά αντιπροσώπευσης των γυναικών σε επαγγελματικές θέσεις κύρους: 25% των Ελληνίδων αναλαμβάνουν θέσεις στελέχους - μάνατζερ ενώ στα διοικητικά συμβούλια αποτελούν μόλις το 5%.

ΑΜΟΙΒΕΣ
Υψηλότεροι 22% οι μισθοί των ανδρών
«Αγκάθι» για την ισότητα των δύο φύλων αποτελούν οι μισθολογικές διαφορές, παρ' όλο που η αρχή της ίσης αμοιβής για ίση εργασία κατοχυρώνεται στις Συνθήκες της ΕΕ από το 1957. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Ευρωπαίες κερδίζουν κατά μέσο όρο 16,4% λιγότερα χρήματα από τους άνδρες για μία ώρα εργασίας, ενώ το 2010 μια γυναίκα θα έπρεπε να εργαστεί 64 περισσότερες ημέρες από έναν άνδρα για να πάρει τον ίδιο μισθό. Ετσι, οι άνδρες στην Ελλάδα έχουν κατά 22% υψηλότερους μισθούς από τις συναδέλφους τους. Είναι ενδεικτικό πως από τα 27 κράτη - μέλη της ΕΕ, 22 κράτη έχουν μικρότερες μισθολογικές διαφορές από τη χώρα μας. Η μικρότερη, μάλιστα, εμφανίζεται στην Σλοβενία, με τη διαφορά να ανέρχεται σε 0,9%, ενώ ακολουθούν η Πολωνία με 4,5% και η Ιταλία (5,3%). Η χώρα που... σπάει τα κοντέρ στις μισθολογικές διαφορές είναι η Εσθονία, όπου οι άνδρες πληρώνονται 27,7% περισσότερο από τις γυναίκες.

ΠΑΙΔΕΙΑ
Περισσότερο μορφωμένες οι Ελληνίδες
Υπάρχει τομέας στον οποίο οι άνδρες έρχονται δεύτεροι; Φυσικά και υπάρχει και είναι η εκπαίδευση. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, την 9χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση ολοκληρώνουν το 87,2% των Ελληνίδων και το 79,5% των ανδρών. Οι γυναίκες στη χώρα μας εγκαταλείπουν δυσκολότερα το σχολείο – 10,8% και 16,5% αντίστοιχα.
Οι Ελληνίδες παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά και στην κατοχή τίτλων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Ετσι, το 2010 το 31,4% των γυναικών και το 25,7% των ανδρών στη χώρα μας είχαν πτυχίο ΑΕΙ ή ΤΕΙ. Ωστόσο, τα πράγματα φαίνεται να δυσκολεύουν για τις γυναίκες όταν θέλουν να συνεχίσουν τις σπουδές και να φτάσουν έως το διδακτορικό.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Βουλευτίνες στο 1/5 των εδρών
Η πολιτική ήταν και εξακολουθεί να είναι ένας ανδροκρατούμενος τομέας. Η χώρα μας, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2010, καταλαμβάνει την 9η από το τέλος θέση στην εκπροσώπηση των γυναικών στο Κοινοβούλιο: Το 17% των ελλήνων βουλευτών φορούσε τότε... τακούνια, τη στιγμή που στη Σουηδία το ποσοστό έφθανε το 46%. Η κατάσταση διαφοροποιήθηκε ελαφρώς στις πρόσφατες εκλογές, καθώς εξελέγησαν 62 γυναίκες βουλευτές, που αντιστοιχούν στο 21% του συνόλου.
Πάντως, έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, που έγινε για λογαριασμό της Κομισιόν και δημοσιεύθηκε χθες, δείχνει ότι η πλειοψηφία των ευρωπαίων πολιτών επιθυμεί περισσότερες γυναίκες σε θέσεις εξουσίας, και αυτό γιατί θεωρούν ότι η παρουσία τους θα έκανε την κατάσταση καλύτερη τόσο στην αποφυγή πολέμων όσο και στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και στις συνθήκες διαβίωσης. Εξι στους 10 Ελληνες (61%) απάντησαν πως περισσότερες γυναίκες στην πολιτική θα απέτρεπαν πιο εύκολα τις συγκρούσεις και τους πολέμους ενώ σχεδόν 7 στους 10 επιμένουν ότι οι συνθήκες διαβίωσης θα ήταν καλύτερες με μεγαλύτερη γυναικεία παρουσία στην εξουσία.

ΒΙΑ
Χιλιάδες SOS για κακοποίηση
Εν έτει 2013, γυναίκες στη χώρα μας συνεχίζουν να πέφτουν θύματα βίας – κυρίως ενδοοικογενειακής. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία της τηλεφωνικής γραμμής SOS 15900 της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων, μέσα σε ένα χρόνο έγιναν 2.448 κλήσεις για κακοποίηση γυναικών από σύζυγο ή σύντροφο. Το 29% ήταν ηλικίας 40-54 ετών και το 25%, 25-39 ετών, ενώ περίπου 7 στις 10 γυναίκες που κάλεσαν στην τηλεφωνική γραμμή ήταν Ελληνίδες και μόλις 10% ήταν οι μετανάστριες.

Η ΚΑΤΑΤΑΞΗ
Στην 82η θέση στον κόσμο στο ισοζύγιο ευκαιριών
Ο κατάλογος του ελλείματος στην ισότητα των δύο φύλων (Global Gender Gap Index) παρουσιάζεται κάθε χρόνο στο Διεθνές Οικονομικού Φόρουμ και αποτελεί καταγραφή των ευκαιριών που δίνονται σε γυναίκες συγκριτικά με άνδρες. Τα κριτήρια είναι ποικίλα και αφορούν την οικονομία, την πολιτική, την εκπαίδευση και την υγεία. Η κατάταξη γίνεται με βάση την πρόσβαση σε ίσες ευκαιρίες που έχουν οι γυναίκες και όχι με βάση το επίπεδο της κάθε χώρας, είναι δηλαδή άσχετο με το πόσο αναπτυγμένη είναι. Για παράδειγμα, οι πλούσιες χώρες δίνουν περισσότερες ευκαιρίες για εκπαίδευση και υγειονομική περίθαλψη σε όλους τους πολίτες τους.
Αυτός ο κατάλογος όμως λαμβάνει υπόψη την ευημερία κάθε χώρας σε σχέση με την πρόσβαση που έχουν σε αυτήν οι γυναίκες. Ετσι η λίστα διαμορφώνεται και οι χώρες πέφτουν ή ανεβαίνουν στην κατάταξη βάσει της συμμετοχής των γυναικών στη ζωή του τόπου και της πρόσβασής τους σε ευκαιρίες να ασχοληθούν με την πολιτική, να σπουδάσουν, να εργαστούν και να τύχουν υγειονομικής περίθαλψης και όχι λαμβάνοντας υπόψη το επίπεδο της εκπαίδευσης ή της υγείας στη χώρα τους. Γι' αυτό και βλέπουμε χώρες που δεν ανήκουν στον αναπτυγμένο κόσμο όπως το Λεσότο να βρίσκεται στην 14η θέση ή το Μπουρούντι στην 24η, πολύ πιο ψηλά από την Ελλάδα που είναι μόλις στην 82η. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η χώρα μας πέφτει στην κατάταξη – το 2006 οπότε καθιερώθηκε ο κατάλογος αυτός η χώρα μας βρισκόταν στην 69η θέση.