Ληγμένα τρόφιμα: Υποβάθμιση της ποιότητας ζωής

Τις τελευταίες ημέρες μια σειρά απο ανακοινώσεις και δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων μεταξύ αυτών του υπουργού και υφυπουργου του Υπουργείου Ανάπτυξης,του υπουργού και αναπληρωτή υπουργού του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προσπαθούν μάταια να διευκρινήσουν οτι τα «ληγμένα τρόφιμα» δεν έχουν καμμία σχέση με τα τρόφιμα που αναγράφουν στην ετικέτα «κατανάλωση κατα προτίμηση πρίν από...»και μάλιστα να δηλώνουν με έμφάση οτι ειναι απολύτως ασφαλή για την δημόσια υγεία χωρίς βέβαια να το τεκμηριώνουν.

Οσον αφορά το πρώτο οι καταναλωτές γνωρίζουν μόνο τρόφιμα ληγμένα και μή ληγμένα και εδώ το υπουργείο προσπαθεί με επικοινωνιακά τεχνάσματα να ξεπεράσει το θέμα.

Οσον αφορά το δευτερο που είναι και το σοβαρότερο οτι δηλ. ειναι ασφαλή τα τρόφιμα της κατηγορίας αυτής είχα εκφράσει και σε προηγούμενο αρθρο μου οτι αυτό ισχύει μόνον εφ όσον έχουν τηρηθεί οι κανόνες υγιεινής και ασφάλειας κατά την αποθήκευση τους δηλαδή βρίσκωνται σε χώρους καθαρούς,δροσερούς,χωρίς υγρασία, σωστά αεριζόμενους χωρίς φώς, μακρια απο έντομα,οσμές, κλπ.

Εάν δεν τηρούνται αυτοί οι όροι( που συνήθως δέν τηρούνται ) τότε αλλοιώνονται τα γευστικά χαρακτηριστικά τους,υποβαθμίζεται η ποιότητα τους ,ενώ παράλληλα είναι πιθανόν να αναπτυχθούν ,μικρόβια,μύκητες,τοξίνες αλλά και χημικές αλλοιώσεις και να καταστούν επικίνδυνα για την δημόσια υγεία.Οι διεργασίες αυτές επιταχύνωνται μετά την ενδεικτική ημερομηνία κατανάλωσης τους.

Αυτό ακριβώς αναφέρεται και σε εντυπο που εκδόθηκε απο την Ε.Ε. σχετικά με τις ημερομηνίες λήξεως των τροφίμων οπου χαρακτηριστικά αναφέρει οτι: τρόφιμα «περασμένης διατηρησημότητας» μπορούν να καταναλωθούν και μετά την αναγραφόμενη ημερομηνία υπο τον όρο οτι έχουν τηρηθεί οι οδηγίες αποθήκευσης και δεν εχει φθαρεί η συσκευασία τους,αλλά ενδέχεται το προίόν να έχει αρχίσει να χάνει την γεύση,την οσμή ,το χρώμα του,την υφή του κλπ.Δεν αρκούν λοιπόν οι δογματικές και αυθαίρετες δηλώσεις των πολιτικών οτι τα τρόφιμα αυτά είναι ασφαλή.Επιπλέον ο ΕΦΕΤ σε Δελτίο Τύπου που είχε εκδώσει πρίν την εφαρμογή του μέτρου ανέφερε οτι: οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της χώρας δεν μπορούν να διασφαλίσουν την ποιότητα και την ασφάλεια των τροφίμων αυτής της κατηγορίας..

Μέχρι σήμερα κανένας ελεγκτικός μηχανισμός της χώρας (Διευθύνσεις τροφίμων,υγιειονομικού κλπ των 11 Περιφερειών της χώρας κλπ)δεν τάχθηκε υπερ της εφαρμογής της αγορανομικής αυτής διάταξης..

Ειναι αλήθεια οτι αυτή η αγορανομική διάταξη υπήρχε απο το 1989 αλλά παρέμενε ανενεργή μέχρι σήμερα.Γιατί αποφάσισε το Υπουργείο Ανάπτυξης να ενεργοποιήσει την διάταξη αυτή μετά από 25 χρόνια΄; Γιατί δεν λέει με ειλικρίνεια την αλήθεια;Επίσης σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στον ΕΦΕΤ παρουσία εκπροσώπων των σουπερμάρκετ,της βιομηχανίας τροφίμων,των καταναλωτικών οργανώσεων και του λιανεμπορίου αποφάσισαν και πρότειναν στο Υπουργείο Ανάπτυξης την μή ενεργοποίηση της αγορανομικής αυτής διάταξης.Αυτή ειναι μία διάταξη που κανείς δεν την θέλει εκτός της βιομηχανίας τροφίμων που είναι οι μόνες που θα ωφεληθούν αφου γλυτώνουν τα έξοδα απόσυρσης και μεταφοράς των τροφίμων στους παραγωγούς ή στις χωματερές.

Με την ανεπάρκεια των ελέγχων και το διάτρητο ελεγκτικό σύστημα της χώρας ο κίνδυνος υποβάθμισης της ποιότητας ζωής αλλά και της υγιείας είναι ορατός.Αναφέρω ένα μόνο παράδειγμα:σύμφωνα με την αγορανομική αυτή διάταξη απαγορεύεται οι εστιάτορες κέντρα μαζικής εστίασης κλπ να σερβίρουν τρόφιμα της κατηγορίας αυτής,ποιός και πως θα ελέγχεται κάτι τέτοιο;Ολοι καταλαβαίνουμε οτι η παραβατικότητα θα αυξηθεί.

Δεν είναι αληθές οτι η Ε.Ε. εχει εγκρίνει τα τρόφιμα ¨περασμέν ης διατηρησιμότητας¨να κυκλοφορήσουν στην αγορά αφού ακόμη προβληματίζεται εάν θα πρέπει να προσφέρωνται δωρεάν ή εναντι μειωμένης τιμής.Γενικά το μέτρο αυτό δεν εφαρμόζεται σε χώρες –μέλη της ΕΕ ,ισως σε κάποιες και σε περιορισμένη κλίμακα.Αυτό επιβεβαιώνεται και απο τον ΕΦΕΤ που μετέχει στις σχετικές διαβουλεύσεις της ΕΕ.Στην Γερμανία υπήρχε το μέτρο αυτό και αποσύρθηκε,στην Αγγλία εφαρμόζεται το μέτρο αυτό για τρόφιμα πρίν την ημερομηνία κατανάλωσης και όχι μετά.

Οι ιδιοκτήτες των σουπερμαρκετ δηλώνουν αντίθετοι με το μέτρο αυτό για πέντε βασικούς λόγους:
1. Δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν αποτελεσματικούς ελέγχους για την ασφάλεια και την ποιότητα των τροφίμων αυτής της κατηγορίας.Εάν κάνουν τους ελέγχους θα ειναι οικονομικά ασύμφορο.
2. .Δεν επιθυμούν να διακινδυνεύσουν το κύρος της επιχείρησης τους και την εμπιστοσύνη των πελατών τους.
3. Δεν διακινδυνεύουν το σύστημα πωλήσεων τους με τις προσφορές,εκπτώσεις,τρόφιμα ιδιωτικής ετικέτας κλπ.
4. Δεν δέχωνται να είναι μοναδικοί υπεύθυνοι για την ασφάλεια των τροφίμων.Μεχρι σήμερα για τα τρόφιμα στα ράφια των πολυκαταστημάτων την ευθύνη είχαν η βιομηχανία τροφίμων και τα σουπερμάρκετ .Για τα τρόφιμα της κατηγορίας αυτής την ευθύνη εχουν μόνο τα σουπερμάρκετ.
5. Δεν δέχωνται διότι με την εφαρμογή της διάταξης αυτής υπάρχει ο κίνδυνος να γεμίσει η αγορά με ¨ληγμένα τρόφιμα¨ και να προκληθεί αθέμιτος ανταγωνισμός.

Εκτός απο τα σουπερμάρκετ που μέχρι σήμερα δεν έχει προχωρήσει κανένα στην εφαρμογή του μέτρου αυτού για τους παραπάνω λόγους ούτε οι παραγωγοί βιολογικών προίόντων ,ούτε οι παραγωγοί τροφίμων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης,,ΠΟΠ ή Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ενδειξης,ΠΓΕ ,ούτε οι παραγωγοί τροφίμων ιδιωτικής ετικέτας ειναι διατεθειμένοι να θέσουν τα τροφιμά τους στα ράφια με τα ¨ληγμένα¨.

Η δική μου πρόταση που συνοδεύεται και απο μέρος της επιστημονικής κοινότητας και των καταναλωτικών οργανώσεων και απλών πολιτών είναι: τα τρόφιμα «περασμένης διατηρησημότητας» να διατίθενται δωρεάν πρίν λήξουν για φιλανθρωπικούς σκοπούς.

Οι Έλληνες πολίτες πρέπει να πούν ,οχι, στα τρόφιμα «περασμένης διατηρησιμότητας» μέχρις οτου αποδειχθεί οτι υγιεινά,καλής ποιότητας και ασφαλή.