Ένας 93χρονος ακρίτας, εργάτης της τέχνης και του πολιτισμού (pics)

Μέσα στην παλιά αγορά της ακριτικής κωμόπολης Φιλιάτες Θεσπρωτίας βρίσκεται το ραφείο παραδοσιακών ενδυμασιών του Γεώργιου Σκάγια.

Ένας 93χρονος ακρίτας, εργάτης της τέχνης και του πολιτισμού (pics)
3'

Παρά τα 93 του χρόνια, πρόκειται για έναν άνθρωπο ανήσυχο και ευαισθητοποιημένο, που δεν έχει χάση την καλή του διάθεση για τη ζωή, την εργασία, την ιστορική έρευνα, τη συγγραφή βιβλίων και σχολίων γύρω από την καθημερινότητα και την πολιτική.

Είναι ο ράφτης, ο συγγραφέας, ο μάστορας, ο τεχνίτης, ο καλλιτέχνης. Ο χώρος του δεν είναι μεγαλύτερος από 35τ.μ., έχει τον πάγκο που δουλεύει, δύο προθήκες με παραδοσιακές φορεσιές, τρεις καρέκλες και εκατοντάδες κόλλες χαρτί με σημειώσεις.

Την τέχνη του ράφτη την έμαθε από μικρός, δίπλα τον αδελφό του, ο οποίος από το 1929 είχε ραφείο στο χωριό τους, το Πλαίσιο, άλλοτε Πλεσίβιτσα, στα ελληνοαλβανικά σύνορα.

Το 1948, το ραφείο μεταφέρθηκε στους Φιλιάτες και εξειδικεύτηκε στις τοπικές παραδοσιακές φορεσιές. Από τότε, μέχρι σήμερα, ο κ. Γιώργος βρίσκεται καθημερινά στον ίδιο χώρο και δημιουργεί ακούραστα γιατί, όπως λένε όλοι, «έχει ακόμη νεανική ψυχή». Μάλιστα, του έχουν προσδώσει το όνομα Γιώρης.

«Είναι τέχνη, επιστήμη και κάτι περισσότερο, μεράκι. Το μεράκι το εσωτερικό, που κάνει τα έργα αθάνατα» λέει για τις χειροποίητες και χρυσοκεντημένες παραδοσιακές φορεσιές που ακόμη δημιουργεί.

Πολλές ενδυμασίες είναι πιστά αντίγραφα εκείνων που φόραγαν οπλαρχηγοί του 1821, αλλά και παραδοσιακές νυφιάτικες φορεσιές διαφόρων περιοχών της Ηπείρου και ειδικά της Θεσπρωτίας. Όλες έχουν πλεκτά χρυσά κουμπιά, ενώ κάθε μία από αυτές φέρει κεντημένο το λογότυπο, «Γεώργιος Μ. Σκάγιας. Φιλιάτες, Θεσπρωτίας-Ηπείρου».

Σήμερα, εξηγεί, δεν υπάρχει η όρεξη που υπήρχε παλαιότερα, γιατί οι παραδοσιακές στολές έχουν βιομηχανοποιηθεί και οι χειροποίητες είναι ακριβές, αφού χρειάζεται περισσότερο από ένας μήνας δουλειάς στο χέρι, για την κάθε μία.

«Δεν είναι ψευτοδουλειά. Κουράζει. Χρειάζεται αφοσίωση, ώστε να μην κάνεις λάθος». Οι πελάτες του είναι λιγοστοί, καθώς σήμερα οι παραδοσιακοί σύλλογοι, όπως λέει, απευθύνονται σε βιομηχανοποιημένες αγορές. Οι παραγγελίες του είναι από ορισμένους που θέλουν να αποκτήσουν παραδοσιακή φορεσιά, ως «κόσμημα» για το σπίτι τους, αλλά και από συντοπίτες του που μετανάστευσαν στην Αυστραλία και στην Αμερική.

Τα μυστικά της τέχνης, ο κ. Σκάγιας, θέλησε μαζί με τον αδελφό του να τα μεταφέρει σε γυναίκες των Φιλιατών, ώστε η παράδοση να διατηρηθεί και να διαδοθεί. Οι γυναίκες που εκπαίδευσαν ήταν πολλές, όμως το μεροκάματο δεν ανταποκρίνεται τον κόπο τους και δεν συνέχισαν.

Θυμάται ότι τις περασμένες δεκαετίες, υπήρχαν πολλοί ραφτάδες στην περιοχή. «Φτιάχναμε όλες τις στολές του Ιππικού και όλες τις νυφικές στολές της περιφέρειας. Σύγκριση με την σημερινή κατάσταση δεν υπάρχει» σημειώνει.

Το ενδιαφέρον του 93χρονου για την ιστορία και τη λαϊκή παράδοση του τόπου του είναι ιδιαίτερο, γι αυτό μαζί με τον αδελφό του, ο οποίος δεν ζει πια, πήραν την απόφαση να προσφέρουν στον Πολιτισμό της Θεσπρωτίας.

Δώρισαν τοπικές ενδυμασίες στο Οικοτροφείο Φιλιατών για τα παιδιά, ενώ δημιούργησαν Λαογραφικό Μουσείο στο χωριό τους, το Πλαίσιο, με την ελπίδα ότι η προσπάθεια τους αυτή, θα βρει υποστήριξη από την Πολιτεία.

Διαβάστε επίσης:

Απίστευτο! Πωλούν στην Ήπειρο τις παραδοσιακές φορεσιές για λίγα ευρώ

Ροή Ειδήσεων Δημοφιλή