Ιερισσός: Αναπαράσταση σφαγής στο «Μαύρο αλώνι»

Η αναπαράσταση της σφαγής διαδραματίζεται στην περιοχή "Μαύρο Αλώνι" της κωμόπολης, όπου -μετά την καθιερωμένη τελετή της επιμνημόσυνης δέησης, ομιλίας, κατάθεσης στεφάνων και όλου του τελετουργικού- χορεύεται ο πένθιμος και ιστορικός "Καγκελευτός χορός".

Η παράδοση αναφέρει ότι οι κάτοικοι οδηγήθηκαν εδώ, όπου σχηματίζοντας αλυσίδα χορού περνούσαν ένας- ένας κάτω από δυο σπαθιά, που κρατούσαν χιαστί δύο Τούρκοι και με τη βία βηματίζοντας τους αποκεφάλιζαν. Ο χορός αυτός, που αναπαριστάνει την πορεία προς την τραγική σφαγή των Ιερισσιωτών, των ηρωικών αυτών αγωνιστών της ελευθερίας, χορεύεται αργά και ρυθμικά στους τόνους μακρόσυρτων θλιβερών τραγουδιών.

Τέλος, η διατήρηση αναλλοίωτου του όλου εθίμου από τους σημερινούς Ιερισσιώτες χαρακτηρίζεται χρέος προς τους προγόνους, την ιστορία και τη Χαλκιδική, αλλά και στις γενιές των νέων Ιερισσιωτών, που έρχονται".

Τι ακριβώς συνέβη τότε και το σημερινό έθιμο.

"Μαύρο Αλώνι ονομάστηκε το τραγικό γεγονός, που συνέβη κατά την επανάσταση της Χαλκιδικής το 1821. Πρόκειται για τη σφαγή τετρακοσίων κατοίκων της Ιερισσού από τους Τούρκους", λέει ο Λαογράφος Γιώργος Μαρίνου. "Όλα ξεκίνησαν όταν ο Εμμανουήλ Παπάς έφτασε στη Ρεντίνα, όπου βρήκε αντίσταση κι έτσι γύρισε στο Άγιο Όρος. Εκεί, επικράτησαν οι Τούρκοι λόγω υπεροπλίας. Τα γυναικόπαιδα πήγαν στην Ιερά Μονή Ζωγράφου, ενώ ο Μπαρουάν Πασάς -λέει η ιστορία- με το στρατό του εγκαταστάθηκε στη μετόπη της Ιεράς Μονής Ζωγράφου. Άρχισαν οι διαβουλεύσεις μεταξύ Τούρκων και Ιεράς Κοινότητας του Αγίου Όρους, για να επιστραφούν τα γυναικόπαιδα με την υπόσχεση ότι δε θα βλάψουν κανέναν οι Τούρκοι. Αξίζει να σημειωθεί ότι μεταξύ των γυναικόπαιδων υπήρχαν και πολλοί επαναστάτες. Μ' αυτήν την υπόσχεση γύρισαν πίσω και οι Τούρκοι τους συγκέντρωσαν στο Μαύρο Αλώνι. Τους υποχρέωσαν ως ένδειξη υποταγής, ενώ βρίσκονταν σε κύκλο, να περάσουν κάτω από τα γιαταγάνια, που κρατούσαν δύο Τούρκοι. Η παράδοση λέει ότι ένα παιδί ονόματι Γιάννης ήταν αυτός, που έδωσε το έναυσμα ότι δεν προσκυνάνε. Κι άρχισε η σφαγή των τετρακοσίων Ιερισσιωτών".

"Μέχρι σήμερα, ανελλιπώς, κάθε τρίτη μέρα του Πάσχα ακόμη κι όταν ήταν οι Τούρκοι εδώ, οι γονείς μας έκαναν μνημόσυνο στο Μαύρο Αλώνι με την αναπαράσταση της σφαγής, που γίνεται με τον Καγκελευτό χορό", τονίζει ο κ. Γ. Μαρίνου.

Και μας εξηγεί ότι "το μνημόσυνο ξεκινάει από την Εκκλησία, με τους ιερείς, τα εξαπτέρυγα και την ελληνική σημαία να προπορεύεται. Έπειτα, οι κάτοικοι πηγαίνουν στο Μαύρο Αλώνι, όπου γίνεται η επιμνημόσυνη δέηση, η κατάθεση στεφάνων, ομιλία και μετά αρχίζουν οι χοροί. Τα τραγούδια είναι όλα της Ιερισσού, από τα οποία πολλά αναφέρονται στα γεγονότα, που διαδραματίστηκαν στο Μαύρο Αλώνι. Το έθιμο τελειώνει στην Εκκλησία, ενώ οι χοροί αρχίζουν ξανά στις 5:30μ.μ. στην πλατεία του χωριού".

Διαβάστε επίσης: Ανακοίνωση της ΠΑΕ ΠΑΟΚ για τα εισιτήρια του τελικού