Η Ελλάδα κατοχυρώνει «Χάρτα Δικαιωμάτων των Εξαρτημένων Ατόμων»

Το προσχέδιο της Χάρτας, που θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, παρουσιάστηκε σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών, σε ημερίδα στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας. Στόχος είναι η κατοχύρωση του σχετικού κειμένου που θα διευκολύνει την αποτελεσματική προστασία του δικαιώματος στην υγεία, καθώς επίσης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των εξαρτημένων ατόμων, ώστε να υπάρξει και καλύτερος συντονισμός σε επιστημονικό-ιατρικό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο στον αγώνα κατά των ναρκωτικών.

Η παρουσίαση του προσχέδιου έγινε από τον Γενικό Γραμματέα Διαφάνειας, Γ. Σούρλα και τον καθηγητή Ψυχιατρικής του ΕΚΠΑ, Γ. Παπαδημητρίου. Την εισήγηση για το προς συζήτηση κείμενο της Χάρτας έκανε η αν. καθηγήτρια Ψυχιατρικής και μέχρι πριν από μερικούς μήνες πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ, Μένη Μαλλιώρη και η Νομικός Δ. Παπαχριστοπούλου. Η υφυπουργός Υγείας, Κατερίνα Παπακώστα, όπως και η Εθνική Συντονίστρια κατά των Ναρκωτικών Χρ. Παπουτσοπούλου-Διαμαντοπούλου, απηύθυναν χαιρετισμό στην εκδήλωση.

Ο κ. Σούρλας αναφέρθηκε γενικότερα στο πρόβλημα των ναρκωτικών και απέδωσε ευθύνες στη διεθνή κοινότητα για τη διαιώνιση της μάστιγας. Η αξιοπιστία και οι προθέσεις της διεθνούς κοινότητας κρίνονται εν πολλοίς στην περίπτωση του Αφγανιστάν, όπου παράγεται το 90% της παγκόσμιας ηρωίνης, τόνισε. «Γιατί στο Αφγανιστάν, το 2001 αποφασίστηκε η εγκατάσταση στρατιωτικών δυνάμεων (ΝΑΤΟ, ΗΠΑ, ΕΕ) για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας αλλά και των ναρκωτικών, με το ξερίζωμα της οπιοπαπαρούνας και με τη χρηματοδότηση από τη διεθνή κοινότητα για εναλλακτικές καλλιέργειες. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι οι στρατιωτικές δυνάμεις έφθασαν μέχρι τους 50.000, από 48 χώρες, η καλλιέργεια της οπιοπαπαρούνας αυξήθηκε και η παραγωγή ηρωίνης έφθασε τους 400 τόνους ετησίως, δηλαδή 40 φορές περισσότερη από το 2001» δήλωσε ο γενικός γραμματέας Διαφάνειας.

Μερίδιο ευθυνών, όμως, απέδωσε και στην ελληνική πολιτεία, καθώς δεν έχει θέσει μέχρι σήμερα μετ' επιτάσεως το ζήτημα στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ έκανε λόγο και για μία ακόμα χαμένη ευκαιρία με την προεδρία της Ελλάδας στην Ε.Ε.

Η υφυπουργός Υγείας, Κατερίνα Παπακώστα, στον χαιρετισμό της σημείωσε ότι τα τελευταία χρόνια το πρόβλημα στην Ελλάδα έχει λάβει πρωτοφανείς διαστάσεις –ως συνέπεια και της οικονομικής κρίσης, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία:

• Αυξήθηκε ο αριθμός των μαθητών που κάνουν χρήση μία ή περισσότερες φορές στη ζωή τους.
• Αυξήθηκε ο αριθμός των νέων που κάνουν χρήση μίας ή περισσοτέρων ουσιών.
• Αυξήθηκε ο αριθμός των νέων που συνδέουν τη χρήση ψυχοτρόπων ουσιών με τη νυχτερινή διασκέδαση.
• Αυξήθηκε η αποδοχή της χρήσης ναρκωτικών από τους νέους και μειώθηκε η αντίληψη του κινδύνου για τη χρήση ουσιών, όπως η κάνναβη.
• Αυξήθηκε η ευχερής διαθεσιμότητα παρανόμων ουσιών, λόγω του διαδικτύου.
• Αυξήθηκε η διαθεσιμότητα νέων, φθηνών, επικίνδυνων ψυχοτρόπων ουσιών.

Βασική επιδίωξη του υπουργείου Υγείας, σύμφωνα με την κ. Παπακώστα, είναι η μείωση της χρήσης παράνομων ουσιών στις νεαρές ηλικίες, αλλά και η έγκαιρη πρόληψη. Επιπλέον, «η ενίσχυση των δράσεων για τη θεραπεία, τη μείωση της βλάβης και την επανένταξη των εξαρτημένων ατόμων, λαμβάνοντας υπόψη τις πραγματικές ανάγκες των χρηστών και της κοινωνίας, προσεγγίζοντας την αντιμετώπιση των ναρκωτικών από τη σκοπιά της δημόσιας υγείας».

Για τη χώρα μας η καταπολέμηση του προβλήματος των ναρκωτικών κοστίζει περίπου 1,2 δισ. ευρώ ετησίως, δηλαδή περίπου 0,7% του ΑΕΠ. Στη δαπάνη αυτή δεν υπολογίζεται η επίπτωση απώλειας της παραγωγικότητας, της υψηλής θνησιμότητας, ιδιαίτερα σε νέες ηλικιακές κατηγορίες πολιτών και της έμμεσης επιβάρυνσης της δημόσιας υγείας, σημείωσε η υφυπουργός Υγείας.

Στο κείμενο του προσχεδίου της Χάρτας αναφέρθηκε η κ. Μαλλιώρη, οποία τόνισε ότι αναφέρεται στους χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών, εάν και εφόσον αυτοί προσφύγουν σε Υπηρεσίες Υγείας, αλλά κυρίως στα εξαρτημένα άτομα, δηλαδή τα άτομα που πληρούν τα διαγνωστικά κριτήρια του ICD-10 για την εξάρτηση.

Το έγγραφο περιλαμβάνει τα εξής δικαιώματα:

• Δικαίωμα επιλογής ή απόρριψης της φροντίδας
• Δικαίωμα καθολικής, ισότιμης πρόσβασης σε φροντίδα υγείας. Διαθεσιμότητα και προσβασιμότητα
• Δικαίωμα στο απόρρητο
• Δικαίωμα επιλογής από τον θεραπευόμενο της ενδεδειγμένης θεραπείας που βασίζεται στη γνώση κατόπιν ενημέρωσης
• Δικαίωμα στη λήψη εξατομικευμένης ολιστικής θεραπείας
• Δικαίωμα στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας
• Δικαίωμα απρόσκοπτης πρόσβασης στη φροντίδα
• Δικαίωμα στην παροχή υπηρεσιών με σεβασμό στην προσωπικότητα του ατόμου
• Δικαίωμα συμμετοχής των εξαρτημένων στη διαμόρφωση αποφάσεων σχετικά με την πολιτική κατά των εξαρτήσεων
• Δικαίωμα για παροχή υπηρεσιών υγείας από εξειδικευμένο προσωπικό
• Δικαίωμα στην ίση μεταχείριση
• Δικαίωμα στην ισοδυναμία της φροντίδας
• Δικαίωμα στην εργασία
• Δικαίωμα στη σωστή πληροφόρηση: αντιμετωπίζοντας το στίγμα της εξάρτησης από ναρκωτικά.

Το σχέδιο θα αναρτηθεί στο Διαδίκτυο στη σελίδα του υπουργείου Δικαιοσύνης και θα τεθεί σε δίμηνη δημόσια διαβούλευση, πριν οριστικοποιηθεί τον Σεπτέμβριο και ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Στο διάλογο θα λάβουν μέρος ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στον αγώνα κατά των ναρκωτικών όπως η PRAKSIS, κοινότητες απεξάρτησης όπως το «18 Άνω» και το πρόγραμμα «Θησέας» του Δήμου Καλλιθέας, όπως άλλωστε τόνισαν και μέσω εκπροσώπων τους στην ημερίδα.

Ωστόσο, τέτοιες πρωτοβουλίες στο βαθμό που δεν συνοδεύονται από την αναγκαία αύξηση των δαπανών για τη δημόσια υγεία και τη στελέχωση των αντίστοιχων δομών, θα παραμένουν σε επίπεδο ευχολογίου. Άλλωστε αυτό ήταν το ζήτημα που έθιξαν όλοι οι εκπρόσωποι συλλόγων οικογενειών και θεραπευομένων. Και όπως τόνισε και η κ. Μαλλιώρη η υποχρηματοδότηση είναι αυτή που οδηγεί σε παραβιάσεις σε «ακραίο βαθμό» των δικαιωμάτων των εξαρτημένων ατόμων, όταν δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας. Ενδεικτικά, ο χρόνος αναμονής για τα προγράμματα του ΟΚΑΝΑ στην Αττική ήταν στα 7,5 χρόνια και στη Θεσσαλονίκη στα 4,5...

Διαβάστε επίσης:

Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών: Εκδηλώσεις σε όλη τη χώρα