Προτάσεις ΣΕΒΕ για εξαγωγές αγροτικών προϊόντων

1. Έκτακτα μέτρα ενίσχυσης από την ΕΕ λόγω των απαγορεύσεων εισαγωγών στη Ρωσία

Ο ΣΕΒΕ ζητά από την Ελληνική Κυβέρνηση να εξαντλήσει κάθε διαπραγματευτική δυνατότητα με τη Ρωσική πλευρά ώστε να ανακληθεί κάθε ισχύον μέτρο και να μην επιβληθεί κανένα νέο μέτρο απαγόρευσης εισαγωγής ελληνικών προϊόντων στη Ρωσία.

Τα μέχρι σήμερα προσωρινά έκτακτα μέτρα στήριξης για τους παραγωγούς ροδάκινων και νεκταρινιών της ΕΕ (σχετ. Καν. 913/14) είναι καταρχήν θετικά, αλλά θα πρέπει να προβλεφθεί επιπρόσθετη στήριξη και συγκεκριμένα:

α) οι προβλεπόμενες για τους παραγωγούς ροδακίνων και νεκταρινιών αποζημιώσεις να κατανεμηθούν με κριτήριο το μερίδιο εξαγωγών της κάθε χώρας προς τη Ρωσία και όχι με βάση τον αριθμό παραγωγών και το ύψος της συνολικής παραγωγής που χρησιμοποίησε η Επιτροπή,

β) να αυξηθεί το ποσό που κατανέμεται στην Ελλάδα για ενέργειες προώθησης υπολογιζόμενο με βάση το ποσοστό εξαγωγών της κάθε χώρας προς τη Ρωσία, δεδομένου ότι η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο μερίδιο εξαγωγών ροδάκινων και νεκταρινιών προς τη συγκεκριμένη αγορά.

γ) τα όποια μέτρα στήριξης να επεκταθούν σε όλους τους εμπλεκόμενους στην αλυσίδα παραγωγής-διάθεσης αυτών των προϊόντων (παραγωγούς-τυποποιητές/διακινητές, μεταποιητές, εμπόρους) και όποιων άλλων τυχόν έχουν τεκμηριωμένα θιγεί ή θα θιγούν στο μέλλον, με βάση τη μέχρι τώρα εξαγωγική τους δραστηριότητα στη συγκεκριμένη χώρα.

δ) οι όποιοι επικείμενοι Κανονισμοί της ΕΕ για έκτακτα μέτρα στήριξης και για άλλα προϊόντα θα πρέπει να προβλέπουν δίκαια κριτήρια (ποσόστωση ανά προϊόν, ποσοστό εξαγωγών, κ.λ.π.) ώστε να στηριχθούν κατά τον πλέον ορθό και αντικειμενικό τρόπο οι θιγόμενοι παραγωγοί και λοιποί εμπλεκόμενοι στην εξαγωγή.

2. Διαφοροποίηση εξαγωγικών στόχων – Διασφάλιση προϋποθέσεων εισόδου αγροτικών προϊόντων σε τρίτες χώρες – Προγράμματα προώθησης-προβολής
2.1.1 Εισαγωγικά, ο ΣΕΒΕ σημειώνει ότι θα πρέπει να ασκηθεί πίεση από την ελληνική πλευρά ώστε σε επίπεδο ΕΕ να μειωθούν οι εισαγωγικοί δασμοί για κοινοτικά προϊόντα σε χώρες ενδιαφέροντος για τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα. Αναφέρονται χαρακτηριστικά οι περιπτώσεις της Βραζιλίας για εισαγωγές κονσέρβας ροδάκινου (εισαγωγικός δασμός 55% πέραν λοιπών φόρων, κ.λ.π) και της Τουρκίας για εισαγωγές ακτινιδίου (δασμός 55,8%), που καθιστούν απαγορευτικές τις εξαγωγές στις χώρες αυτές.
2.1.2 Λόγω της παρατεταμένης κρίσης των τελευταίων ετών η κατανάλωση νωπών αγροτικών προϊόντων έχει μειωθεί σημαντικά στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που αποτελούσαν σημαντικές αγορές εξαγωγής των προϊόντων αυτών. Για το λόγο αυτό ο ΣΕΒΕ έχει επανειλημμένα επισημάνει την ανάγκη στοχευμένης προώθησης των ελληνικών αγροτικών προϊόντων σε χώρες με αυξανόμενο ρυθμό ανάπτυξης και μεγάλο πληθυσμό όπως η Kίνα και η Ινδία, οι οποίες θα πρέπει να αποτελέσουν εναλλακτικές αγορές αγροτικών προϊόντων και διέξοδο από την υφιστάμενη κατάσταση. Αντίστοιχη πολιτική ακολουθούν ήδη με επιτυχία άλλες κοινοτικές μεσογειακές χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία. Προϋπόθεση όμως για τις εξαγωγές νωπών αγροτικών προϊόντων στις χώρες αυτές που εφαρμόζουν ιδιαίτερα αυστηρούς κανόνες και πρότυπα για την εισαγωγή γεωργικών προϊόντων αποτελεί η ανάληψη σχετικών πρωτοβουλιών από την ελληνική πλευρά και η διασφάλιση των αναγκαίων τυπικών και ουσιαστικών προϋποθέσεων για την εισαγωγή τέτοιων προϊόντων στις μεγάλες αυτές αγορές.
Σύμφωνα με το ΣΕΒΕ, η εμπειρία της Ρωσίας – που αποτελεί μια μεγάλη και σημαντική αγορά με ιδιαίτερα όμως σε κάθε περίπτωση χαρακτηριστικά - καταδεικνύει την ανάγκη διαφοροποίησης των εξαγωγικών μας στόχων. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να εντατικοποιηθούν οι σχετικές παρεμβάσεις εκ μέρους της Πολιτείας και ιδίως του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με τη συνεργασία του Υπουργείου Εξωτερικών μέσω κυρίως των Γραφείων ΟΕΥ για τη διασφάλιση των προϋποθέσεων εισόδου ελληνικών αγροτικών προϊόντων σε εναλλακτικές και πιο ώριμες αγορές όπου τα αντίστοιχα προϊόντα έχουν ζήτηση.
Ενδεικτικά από το ΣΕΒΕ αναφέρεται η εξαγωγική δυναμική στις ασιατικές χώρες των ακτινιδίων και των σταφυλιών καθώς πρόκειται για φρούτα υψηλής ζήτησης και αξίας που διατηρούνται για ικανό χρονικό διάστημα σε ψυγεία και μπορούν να μεταφερθούν θαλασσίως στις μακρινές αγορές της Ασίας χωρίς αλλοίωση της ποιότητάς τους. Αγορές ενδιαφέροντος είναι η Κίνα (με την οποία έχει προς το παρόν υπογραφεί διμερές φυτοϋγειονομικό πρωτόκολλο μόνο για τα ακτινίδια), η Ταϊβάν, η Νότιος Κορέα, η Ιαπωνία, η Ινδία, η Ινδονησία και η Μαλαισία.

2.1.3 Στοχευμένα προγράμματα προώθησης-προβολής
Πέραν των αμιγώς κοινοτικών προγραμμάτων προώθησης-προβολής, θα πρέπει κατά την εξειδίκευση της αναπτυξιακής στόχευσης για την αγροτική ανάπτυξη την περίοδο 2014-2020 στο πλαίσιο του Συμφώνου Εταιρικής Σχέσης να σχεδιαστούν από το αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και να υλοποιηθούν από εξειδικευμένους φορείς με σχετική εμπειρία και αξιοπιστία προγράμματα ενίσχυσης της εξωστρέφειας και ειδικότερα στοχευμένης προώθησης-προβολής σε αγορές-στόχους.

Σε αυτό το σχεδιασμό απαιτείται να ληφθούν υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά διακίνησης των νωπών αγροτικών προϊόντων που γίνεται διεθνώς κατά κανόνα μέσω super markets και με την προϋπόθεση ότι έχουν ήδη διασφαλιστεί οι προϋποθέσεις εισαγωγής των αντίστοιχων προϊόντων σε αυτές τις αγορές. Ενδεικτικά αναφέρει ο ΣΕΒΕ την υιοθέτηση ενός προγράμματος αντίστοιχου με το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια-Ανταγωνιστικότητα» του ΕΠΑΝ ΙΙ για τα αγροτικά προϊόντα (νωπά και α’ μεταποίησης).

Κλείνοντας, ο ΣΕΒΕ τονίζει την ανάγκη ουσιαστικότερης ενεργοποίησης της Ομάδας Εργασίας για την αντιμετώπιση των προβλημάτων κατά την εξαγωγή νωπών οπωροκηπευτικών προϊόντων προς τρίτες χώρες καθώς και των απαιτήσεων των χωρών εισαγωγής που έχει συσταθεί στο ΥΠΑΑΤ με τη συμμετοχή των Υπουργείων Εξωτερικών και Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, του ΣΕΒΕ και της Ιncofruit.

Η Ομάδα θα πρέπει να έχει συγκεκριμένους στόχους και μετρήσιμα ανά τακτά χρονικά διαστήματα αποτελέσματα ιδίως ως προς την πορεία των ενεργειών εκ μέρους των αρμόδιων υπηρεσιών για τη διασφάλιση εισαγωγής των αγροτικών προϊόντων σε τρίτες χώρες.