Οι άστεγοι μάς ξεναγούν στη δική τους Αθήνα

Ο Χρήστος, ο Λάμπρος και ο Γιάννης μας ξεναγούν στην Αθήνα τους και μας συστήνουν γωνιές, που ίσως να μην είχαμε προσέξει στο παρελθόν!

Σε ηλικία μόλις 16 ετών γνώρισε το σκληρό πρόσωπο της ζωής όταν έχασε τους γονείς του και αναγκάστηκε να ζει στο δρόμο. Για πολύ καιρό κοιμόταν σε κουφάρια πολυκατοικιών με μόνο εφόδιό του ένα χαρτόκουτο για σκέπασμα.

Η μοναξιά και η ανάγκη κοινωνικοποίησης έκαναν τον Χρήστο να αναζητήσει διέξοδο στον κόσμο των ναρκωτικών. Και αφού κατάφερε πριν από επτά χρόνια να ξεμπλέξει από τις ουσίες, ήρθε αντιμέτωπος- αυτός και η σύντροφός του - με την κρίση και την ανεργία. Η εταιρεία εξοπλισμού επαγγελματικών χώρων που διατηρούσαν φαλήρισε, λόγω των υπέρογκων οφειλών των πελατών τους, με αποτέλεσμα να χάσουν το σπίτι τους και να αναζητήσουν στέγη σε μια αποθήκη, όπου ζουν και τώρα.

Σήμερα, ο 50χρονος Χρήστος είναι ενταγμένος στο δίκτυο πωλητών του περιοδικού δρόμου «Σχεδία», από το οποίο κερδίζει τα προς το ζην. «Άρχισε σιγά σιγά η ζωή μου να αποκτάει νόημα, να πηγαίνω στη δουλειά, να έχω ωράριο, να παίρνω κάποια χρήματα για να καλύπτω τις ανάγκες μου. Και το σημαντικό είναι ότι παίρνω χαρά και από την επικοινωνία μου με τον κόσμο» εξηγεί.

Τα βιώματά του και τα διδάγματα που του άφησε η ζωή θέλησε να τα μεταφέρει και στους συμπολίτες του, κάνοντας ξεναγήσεις σε μερικές από τις πιο αγαπημένες, αλλά και πιο δύσκολες διαδρομές που έχει κάνει όλα αυτά τα χρόνια στο κέντρο της Αθήνας.

Η ιδέα ανήκει στο περιοδικό «Σχεδία». Παίρνοντας ως αφορμή αντίστοιχες δράσεις που γίνονται σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, οι συνεργάτες του περιοδικού αποφάσισαν να υλοποιήσουν ένα πρόγραμμα περιηγήσεων στο κέντρο της Αθήνας με οδηγούς νυν και πρώην άστεγους (οι τρεις πρώτοι, ο Χρήστος, ο Λάμπρος και ο Γιάννης βιώνουν και οι τρεις συνθήκες επισφαλούς στέγασης) και τίτλο «Αόρατες Διαδρομές».

«Στόχος της διοργάνωσης είναι να ενεργοποιήσουμε τους ανθρώπους αυτούς μέσα από τις ξεναγήσεις. Είναι εντυπωσιακό να βλέπεις πώς οι ξεναγοί παίρνουν τον "σταυρό" που κουβαλούν, τον βγάζουν από την πλάτη τους και τον κάνουν οδηγό επικοινωνίας με τους άλλους συνανθρώπους τους» εξηγεί, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο διευθυντής σύνταξης και εμπνευστής του περιοδικού «Σχεδία», Χρήστος Αλεφάντης. Ο ίδιος συμπληρώνει: «Είναι σημαντική και η ευαισθητοποίηση του κοινού, να μάθει πράγματα, να αποκτήσει μια μοναδική βιωματική γνώση. Είναι λάθος η αντίληψη που έχουμε για τους άστεγους, γιατί δεν είναι μόνο αυτοί που δεν έχουν σπίτι, είναι και όσοι ζουν σε επισφαλείς συνθήκες στέγασης, ακόμα και όσοι φιλοξενούνται προσωρινά και από ανάγκη σε συγγενείς ή φίλους».

Την πρώτη ξενάγηση στο κοινό έκανε χθες ο 50χρονος Χρήστος. Με σημείο εκκίνησης τα γραφεία του περιοδικού δρόμου «Σχεδία», ο Χρήστος ξενάγησε το κοινό σε επτά σημεία στο κέντρο της Αθήνας. Πρώτη στάση του ήταν το πρώην ξενοδοχείο Ionis, το οποίο ο δήμος Αθηναίων έχει μετατρέψει σε ξενώνα αστέγων. Από εκεί έκανε τη μοιραία βουτιά προχτες ένας άστεγος, εκεί διαμένει τα τελευταία χρόνια και ο Λάμπρος, ξεναγός και αυτός της «Σχεδίας».

Όπως μας περιγράφει, οι άστεγοι έχουν βρει χώρο διαμονής εκεί, αλλά συγχρόνως υποστηρίζονται από γιατρούς, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς και φαρμακοποιούς. «Μας σόκαρε όλους το προχτεσινό περιστατικό», ψελλίζει, χωρίς ωστόσο να θέλει να το συζητήσει περισσότερο.

Στη συνέχεια, η ξενάγηση, αφού περνά από την πλατεία Βάθης, επίκεντρο διακινητών και χρηστών ναρκωτικών, κάνει στάση στο παλιό εφετείο κακουργημάτων στην οδό Σωκράτους. Εκεί ο Χρήστος γυρίζει νοερά στο 1992, οπότε, αφού κρατήθηκε για 13 μήνες στις φυλακές Κορυδαλλού, δικάστηκε για χρήση ναρκωτικών και αθωώθηκε. «Το διάστημα που πέρασα στη φυλακή ήταν πολύ άσχημο. Αισθανόμουν ότι γίνομαι χειρότερος, γιατί δεν υπήρχαν μέσα σχολείο ή μαθήματα για τέχνες, ώστε να ασχοληθώ με κάτι», θυμάται.

Συγκλονιστική είναι και η αφήγησή του κατά τη στάση μας έξω από το Εθνικό Θέατρο στην Αγίου Κωνσταντίνου, ένα σημείο που σημάδεψε τη ζωή του. «Όταν έκανα χρήση, δεν γνώριζα τίποτα για το Εθνικό Θέατρο. Για μένα ήταν απλώς ένα ντουβάρι, γύρω από το οποίο κρυβόμουν τα βράδια για να κάνω χρήση. Όταν μπήκα όμως στην απεξάρτηση άρχισα να γνωρίζω την τέχνη του θεάτρου. Μέσα από τη δραματοθεραπεία κατάφερα να ξεπεράσω κάποιους φόβους μου. Έβλεπα τη ζωή πίσω από την κουρτίνα σαν παρατηρητής και κομπάρσος. Με το θέατρο κατάλαβα ότι πρέπει να γίνω ο πρωταγωνιστής της δικής μου ζωής», περιγράφει και σκορπά τη συγκίνηση στους συμμετέχοντες.

Αμέσως μετά το Εθνικό Θέατρο, το γκρουπ κατευθύνεται σε δομές σημαντικές για τους άστεγους: τα γραφεία της Praksis στη Δεληγιώργη, το Κέντρο Υποδοχής και Σίτισης Αστέγων στη Σοφοκλέους, τα ιατρεία των Γιατρών του Κόσμου στη Σαπφούς και τον ξενώνα του Ερυθρού Σταυρού στην Επικούρου.

Και αμέσως μετά ο τερματισμός της διαδρομής γίνεται έξω από τη Βαρβάκειο, όπου ο Χρήστος ζητά τις παρατηρήσεις μας για την ξενάγηση. Και αφού αποσπά ενθουσιώδη σχόλια σπεύδει να συμπληρώσει: «Αυτά που έχω πάρει ως βοήθεια όλα αυτά τα χρόνια από φορείς, θεραπευτές και απλούς ανθρώπους, δεν είναι δικά μου. Πρέπει να τα δώσω πίσω στον κόσμο. Αυτό θέλω να κάνω με τις ξεναγήσεις».

Σημειώνεται ότι οι τρεις οδηγοί διένυσαν πολλά χιλιόμετρα το καλοκαίρι σε άπειρες πιλοτικές βόλτες, προκειμένου να σχεδιάσουν την ξενάγησή τους. Στο σχεδιασμό τους βοήθησαν, επίσης, ο συγγραφέας, Βασίλης Αλεξάκης, και το Σωματείο Διπλωματούχων Ξεναγών.

Οι περιηγήσεις γίνονται κάθε Σάββατο στις 11 π.μ. Σημείο συνάντησης είναι τα γραφεία του περιοδικού «Σχεδία» στην οδό Φαβιέρου 24-26 στο Μεταξουργείο, ενώ σε περίπτωση που υπάρχει ενδιαφέρον από κάποιο γκρουπ είναι δυνατή η πραγματοποίηση περιήγησης σε άλλη ημέρα της εβδομάδας. Η διάρκειά τους υπολογίζεται σε δύο ώρες. Το κόστος συμμετοχής είναι έξι ευρώ και τρία ευρώ για τους μαθητές, ενώ η συμμετοχή ανέργων και συνταξιούχων είναι δωρεάν.

Διαβάστε επίσης:

Η Ελλάδα στα μουσεία του κόσμου - Γλυπτά και αγάλματα