Συγκλονιστικές μαρτυρίες από τη φωτιά στη Νεάπολη - Άγιος Νικόλαος: «Η ζωή από την αρχή»
Ο Στάθης Βελιώτης, κάτοικος στον Άγιο Νικόλαο Βοιών Λακωνίας, συγκλονίζει με τη μαρτυρία του για τη μεγάλη πυρκαγιά
Της Γεωργίας Λινάρδου
Το 80% των ελαιόδεντρων στο χωριό με τους μόνιμους 600 κατοίκους, έχει καεί ολοσχερώς. Ο Άγιος Νικόλαος είχε δική του τοπική οικονομία από τις ελιές. Τώρα οι άνθρωποι θα πρέπει να ξεκινήσουν από την αρχή την ζωή τους.
Είναι ένας τόπος που κρατήθηκε ζωντανός από τη μετανάστευση των ανθρώπων. Από το 1895 πολλοί έφυγαν για να δουλέψουν στα μεταλλεία χρυσού στη Νότια Αφρική. Γύρισαν, έφτιαξαν τη γη, έκαναν οικογένεια. Άλλοι έφυγαν για Αμερική και Αυστραλία. Παλιοί Ναυτικοί οι περισσότεροι. Κατάφεραν, όμως, να κρατήσουν τον τόπο τους ζωντανό.
Σήμερα;
«Η καταστροφή είναι βιβλική», μας λέει ο μόνιμος κάτοικος του Αγίου Νικολάου, Στάθης Βελιώτης ο οποίος από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε η φωτιά από το Φαρακλό έτρεχε μαζί με άλλους κατοίκους να βοηθήσουν το έργο της πυρόσβεσης.
«Ο Άγιος Νικόλαος ήταν ένα καταπράσινο χωριό. Τώρα όπου κι αν κοιτάξεις βλέπεις μαυρίλα. Δεν υπάρχει πουθενά πράσινο. Ούτε στο βουνό, ούτε στη θάλασσα», περιγράφει ο Στ. Βελιώτης. Στο χωριό δεν είχαν ξαναδεί φωτιά τα τελευταία πενήντα χρόνια.
Ελαιοπαραγωγός και ο ίδιος, όπως και οι περισσότεροι κάτοικοι του χωριού, βρίσκεται πια σε απόγνωση. «Οι ελαιοπαραγωγοί καταστραφήκαμε για τα επόμενα δέκα χρόνια», αναφέρει. Δεν υπερβάλλει. Τα λιόδεντρα κάηκαν. Και ο εξοπλισμός τους κάηκε. Σε μία τόσο έντονη οικονομική δυσφορία για τη χώρα, με τα capital controls να συνεχίζονται στις τράπεζες, ποια νέα αρχή μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος που όλη του η περιουσία κάηκε μέσα σε λίγες ώρες. Τι εισοδήματα μπορεί να έχει ένας άνθρωπος που μέχρι πρότινος καλλιεργούσε τη γη και εκμεταλλευόταν τους καρπούς της και ζούσε καλά αυτός και οι υπόλοιποι; Και το χωριό αντί να ερήμωνε, γινόταν όλο μεγαλύτερο και κρατούσε τους νέους στον τόπο τους, εξαιτίας της ισχυρής ανάπτυξης της τοπικής οικονομίας μέσω της ελιάς...
«Τώρα, μαυρίλα παντού, κρανίου τόπος», όπως περιγράφει και ο ίδιος.
Εγώ, μας λέει, σε λίγο καιρό θα πρέπει να καταβάλλω στο κράτος 9.000 ευρώ για φόρο, ΕΝΦΙΑ και ΟΓΑ. «Από τη στιγμή που δεν έχουμε εισόδημα, πως θα πληρώσουμε;» αναρωτιέται. Εάν δε γίνει μία ρύθμιση για τους ανθρώπους εδώ, «είμαστε τελειωμένοι», υποστηρίζει ο Στ. Βελιώτης.
«Οι άνθρωποι έχαναν τα λογικά τους»
Τόσα χρόνια στον τόπο του, τέτοιες εικόνες και τέτοιες συνθήκες ζωής δεν της είχε συναντήσει ξανά.
Προσπαθούσε με άλλους κατοίκους να απεγκλωβίσουν ανθρώπους που βλέποντας τη φωτιά να πλησιάζει τα σπίτια τους έμεναν μέσα. Για να τα σώσουν!
«Οι άνθρωποι είχαν χάσει τα λογικά τους», περιγράφει και λυγάει: «Νόμιζαν πως αν έμεναν μέσα στα σπίτια τους, θα τα προστάτευαν από τη φωτιά». Εγκλωβίστηκε και ο ίδιος στην προσπάθεια του να βοηθήσει άλλους ανθρώπους. Σώθηκε. Αλλά όταν κόπασε η φωτιά και τα μέτωπα ήταν υπό έλεγχο, συνέχισε με άλλους συγχωριανούς του να καθαρίζουν τη γη από τα καμμένα. Τραυματίστηκε.
Τα χωράφια τους με τις ελιές κάηκαν. Δεν έχει πάει ακόμη να τα δει. Γυρνάει γύρω γύρω να βοηθήσει άλλους συμπατριώτες του.
Οι εικόνες που αντίκρισε θα τον κυνηγούν για μια ζωή.
«Προσπαθούσαμε να βγάλουμε από το σπίτι τους δύο κατοίκους στο Φαρακλό. Έναν πατέρα γύρω στα 60 με τον γιο του. Ο άνθρωπος αυτός ήταν σε κατάσταση αμόκ. Τους βγάλαμε. Μετά όταν συνειδητοποίησε ότι θα καιγόταν μαζί με τον γιο του, εάν έμεναν στο σπίτι , μας ευχαριστούσε και δόξασε τον Θεό που είναι ζωντανοί», περιγράφει ο Στ. Βελιώτης.
Και ύστερα θυμάται μια κοπέλα στο Λάχι που δεν έφευγε «γιατί ήθελε να καεί μαζί με το σπίτι».