Δαφνί: Δεμένοι από τις εννέα το βράδυ μέχρι τις εννέα το πρωί...
Λίγο αφότου ξέσπασε η φωτιά στην Πτέρυγα του Ισογείου στο Δαφνί με αποτέλεσμα τον θάνατο τριών νοσηλευόμενων και τον τραυματισμό άλλων ασθενών της ίδιας πτέρυγας, η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες ζητά την προσωπική παρέμβαση της υπηρεσιακής Πρωθυπουργούς Βασιλικής Θάνου σχετικά με την εδώ και 14 μήνες ακινητοποίηση με ιμάντες σε ένα κρεβάτι, του 20χρονου Χ.Γ., στον οποίον έχει διαγνωσθεί αυτισμός.
Θάνατοι, επιθέσεις, ιμάντες ακινητοποίησης και μία ψυχιατρική μεταρρύθμιση με συστατικά μεσαίωνα
Όπως προκύπτει από την ανακοίνωση, διαμαρτυρίες σχετικά με τις συνθήκες που νοσηλεύεται στο Δαφνί ο 20χρονος, έχουν επαναληφθεί και στο παρελθόν.
Ας αρχίσουμε να ξετυλίγουμε το κουβάρι για το τι συμβαίνει στο μεγαλύτερο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο της Αθήνας, το ΨΝΑ.
«... επικίνδυνες συνθήκες»
Αρχές Ιανουαρίου, η Ειδική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές του υπουργείου Υγείας, είχε συντάξει έκθεση για τις συνθήκες νοσηλείας του νεαρού. Οι διαπιστώσεις της συγκεκριμένης έκθεσης, αλλά και άλλων που αφορούν σε καταγγελίες αλλά και σε θανάτους ασθενών είναι ενδεικτικές της κατάρρευσης που επικρατεί:
-Η ανεπάρκεια δομών αλλά και ο ελλιπής σχεδιασμός και οργάνωση των υπαρχουσών υπηρεσιών για τον αυτισμό, δημιουργεί επικίνδυνες συνθήκες τόσο για την νοσηλεία των ασθενών όσο και για το πλαίσιο στο οποίο αυτοί εισάγονται.
- Δεδομένου ότι για τον συγκεκριμένο νέο διαπιστώνεται αδυναμία εξεύρεσης κατάλληλης δομής υποδοχής του, η Ειδική Επιτροπή προτείνει την άμεση μετατροπή μίας από τις υπάρχουσες δομές σε οικοτροφείο αυξημένης φροντίδας. Υπενθυμίζεται ότι, για παρόμοια περίπτωση, η Ειδική Επιτροπή είχε συστήσει «την δημιουργία και δεύτερου, αυξημένης φροντίδας, οικοτροφείου δυναμικότητας πέντε κλινών για περιπτώσεις βαριάς νοητικής υστέρησης – αυτισμού με σύνοδες ψυχικές διαταραχές» (αρ. πρωτ. 30/14-5-2008.). Σημειωτέων ότι όχι μόνον η σύσταση αυτή δεν ελήφθη υπόψη, αλλά και το αναφερόμενο, ως πρώτο τέτοιο οικοτροφείο, (η «ΑΝΑΣΑ») έχει παύσει σήμερα να λειτουργεί ως αυξημένης φροντίδας.
Οι μηχανικές καθηλώσεις νοσηλευόμενων και το... φουλάρι
Από εκθέσεις της Ειδικής Επιτροπής του υπουργείου Υγείας γίνεται σαφής όχι μόνον η χρήση μηχανικών καθηλώσεων στους νοσηλευόμενους, αλλά προκύπτει ότι και σε κάθε έλεγχο της Επιτροπής παρατηρούνταν προβλήματα και γίνονταν... συστάσεις.
Το καλοκαίρι του 2014 μία νοσηλευόμενη στο Δαφνί αυτοκτόνησε μ’ ένα φουλάρι. Η ΕΔΕ που έγινε κατέληξε σε «μικροπταίσματα» και όχι στο γενικότερο πλαίσιο που επέτρεψε σε αυτή τη γυναίκα να αυτοκτονήσει. Η Επιτροπή του υπουργείου επισημαίνει στην τελική της έκθεση: «Με αφορμή το τραγικό συμβάν θα πρέπει όλοι να σκεφθούμε την αναθεώρηση των πρακτικών που αφορούν στην νοσηλεία οξέων ψυχιατρικών περιστατικών με αυτοκαταστροφική ή ετεροκαταστροφική συμπεριφορά και το κατά πόσον την ασφάλειά τους είναι δυνατόν να εγγυηθούν τμήματα νοσηλείας (τόσο στα ψυχιατρεία όσο και στα γενικά νοσοκομεία) που δεν διαθέτουν πτέρυγα αυξημένης φροντίδας ούτε έχουν την δυνατότητα ενεργοποίησης προστατευτικών περιοριστικών μέτρων (υπό τις προϋποθέσεις και όρους που έχει θέσει από 30-01-2008 η Ειδική Επιτροπή). Παρακαλείται η διοίκηση του Ψ.Ν.Α. όπως μεριμνήσει για την προώθηση των ως άνω επισημάνσεων, προς όλο το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό του νοσοκομείου».
Ο Θάνατος περνά συχνά από το Δαφνί...
Στην τελευταία έκθεση της Επιτροπής τον Μάρτιο του 2015 και μετά το περιστατικό με τη δολοφονία ασθενή από ασθενή, επισημαίνεται κάτι που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε ότι αφορά στους ιμάντες ακινητοποίησης: «Οι ιμάντες καθήλωσης που χρησιμοποιήθηκαν στο συγκεκριμένο περιστατικό, αλλά και χρησιμοποιούνται στο Τμήμα, είναι σύγχρονης τεχνολογίας με την ενεργοποίηση μαγνήτη. Ο μαγνήτης είναι εύκολο να απενεργοποιηθεί από τον ίδιο τον καθηλωμένο με στοιχειώδεις γνώσεις τεχνολογίας»...
Για ποια προστασία μιλάμε όταν ο ασθενής-δράστης της δολοφονίας ο οποίος νοσηλευόταν μάλιστα και στο Τμήμα Οξέων Περιστατικών, είχε ξαναβγάλει τους ιμάντες στο παρελθόν!
Πώς γίνεται η «συμμόρφωση» των νοσηλευόμενων; Περιγράφεται ακριβώς από την έκθεση της Επιτροπής του υπουργείου Υγείας την οποία υπογράφει ο πρόεδρος της Βλ.Τομαράς:
«Υπό την ισχύουσα πρακτική, σε όλες σχεδόν τις μονάδες ψυχιατρικής νοσηλείας η αντιμετώπιση των οξέων περιστατικών με ψυχοκινητική διέγερση, αυτοκτονική ή ετεροκαταστροφική συμπεριφορά, κ.α., λαμβάνει χώρα στους κοινούς θαλάμους νοσηλείας. Εκεί εφαρμόζεται και η μηχανική καθήλωση (προστατευτικός κλινοστατισμός), εφόσον δοθεί ιατρική εντολή, υπό την θέα συνασθενών και επισκεπτών. Είναι αυτονόητο ότι με την πρακτική αυτή διακυβεύεται το πρώτιστο δικαίωμα του ασθενούς που είναι η ζωή του, αλλά συνάμα θίγεται η αξιοπρέπεια του και επιβαρύνεται η ψυχική υγεία των υπολοίπων νοσηλευομένων»!!!
Δεμένοι από τις εννέα το βράδυ, μέχρι τις εννέα το πρωί!
Θέλετε να πάρετε μια γεύση για το πώς αντιμετωπίζεται ένας ψυχιατρικός ασθενής στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στο ΨΝΑ; Με γιατρούς που δεν προλαβαίνουν και με νοσηλευτές με burn out! Αυτό το επισημαίνει η ίδια η Επιτροπή του υπουργείου Υγείας. Δυστυχώς από το 2012 οπότε και σε έκτακτο έλεγχο που πραγματοποίησε, κατέγραψε άθλιες συνθήκες, όχι μόνον δεν έχει αλλάξει τίποτα, αντιθέτως τα πράγματα έχουν χειροτερέψει. Και όλα αυτά με ευθύνη του υπουργείου Υγείας!
Διαβάστε ένα απόσπασμα από την επίσκεψη της Επιτροπής στο 7ο Τμήμα του ΨΝΑ με τα βαριά περιστατικά:
«Το 7ο Τμήμα νοσηλεύει 17 άνδρες με σοβαρή νοητική υστέρηση ή αυτισμό που συνοδεύονται από διαταραχές συμπεριφοράς και ψυχωτικές εκδηλώσεις. Ορισμένοι έχουν και κινητικές αναπηρίες. Εμφανίζουν, αρκετά συχνά, ψυχοκινητική ανησυχία έως και διέγερση με αποτέλεσμα τραυματισμούς συνασθενών ή μελών του προσωπικού, αυτοτραυματισμούς και καταστροφές αντικειμένων.
Η ψυχίατρος επισκέπτεται το Τμήμα τέσσερις ημέρες της εβδομάδας, ενώ, μεταξύ και άλλων καθηκόντων της, διευθύνει και το 10ο Τμήμα. Οι νοσηλευτές είναι 13 (2 ΤΕ, 6 ΔΕ, 5 βοηθοί νοσηλευτών) οι οποίοι κατά τη γνώμη της προϊσταμένης τους εμφανίζουν σημεία εξουθένωσης (burn-out). Στο Τμήμα υπηρετούν τέσσερις καθαρίστριες και μια τραπεζοκόμος. Δύο ψυχολόγοι επισκέπτονται εκ περιτροπής τον ίδιο νοσηλευόμενο (μια εβδομαδιαία συνεδρία με την καθεμιά).
Οι νοσηλευόμενοι είναι τοποθετημένοι σε πέντε τρίκλινους και δύο δίκλινους θαλάμους, ενώ ένας ακόμη δίκλινος θάλαμος χρησιμοποιείται ως απομόνωση. Υπάρχουν βοηθητικοί χώροι και ευρύχωρη αυλή. Το κτίριο είναι σε αρκετά καλή κατάσταση.
Ευδιάκριτη, δυσάρεστη, οσμή. Το ημερήσιο πρόγραμμα των νοσηλευομένων είναι εξαιρετικά στοιχειώδες (μπάνιο, ένδυση, γεύματα, περιορισμένος αυλισμός, απογευματινό επισκεπτήριο για μερικούς). Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του κλιμακίου οι νοσηλευόμενοι βρίσκονταν κυρίως στον διάδρομο του τμήματος, καθισμένοι ή περιφερόμενοι.
Τα μέλη του κλιμακίου επισκόπησαν τους ιατρικούς φακέλους και τις κάρτες φαρμάκων. Οι φάκελοι είναι ενημερωμένοι εργαστηριακά και από ιατρούς άλλων ειδικοτήτων, όχι όμως και από ψυχίατρο. Συστηματική ενημέρωσή τους γίνεται από τους δύο ψυχολόγους για το νοσηλευόμενο που παρακολουθούν.
Τηρείται τετράδιο «πρωτόκολλο περιοριστικών μέτρων» με καθημερινές εγγραφές 9 μμ, 0.00, 3 πμ, 6 πμ από τους νοσηλευτές και σπανιότερα από ειδικευόμενο ιατρό. Οι εγγραφές αυτές είναι στερεότυπες (συνήθως με τη διατύπωση «καμία μεταβολή»).
Διακόπηκαν την 18η Απριλίου. Προφανώς, μετά από αντιρρήσεις των ειδικευομένων ιατρών να ενημερώνουν το τετράδιο, η διευθύντρια του Τμήματος, σε συνεννόηση με την διευθύντρια της Ιατρικής Υπηρεσίας και τον πρόεδρο του Επιστημονικού Συμβουλίου επέλεξαν τη λύση να καθηλώνονται με ιμάντες επί κλίνης, προληπτικά, οι 10 από τους 17 νοσηλευόμενους κάθε νύχτα από 9 μμ έως 9 πμ.»!!!
Και δε μας φταίει για όλα η οικονομική κρίση και τα capital controls. Λίγο πριν ξεκινήσει η οικονομική κρίση στη χώρα μας, με τη βοήθεια κάποιων εργαζόμενων είχα μπει παράνομα σε ένα θεραπευτήριο χρόνιων παθήσεων για ανήλικους και ενήλικες.
Οι ιστορίες που είχα καταγράψει τότε είναι παρόμοιες με αυτές που μου εξιστορούν εργαζόμενοι από το ΨΝΑ. Τότε ο Σταύρος είχε μαχαιρώσει την Αργυρώ, η Βασιλική είχε πηδήξει στο κενό, ο Αλέξανδρος είχε πνιγεί με το σεντόνι. Άνθρωποι καθηλωμένοι και εργαζόμενοι που έσφιγγαν τους ιμάντες και ράγιζε η ψυχή τους.
Έτσι για την ιστορία να αναφέρω πως τη δεκαετία του '90 πέθαναν δυο παιδιά στο συγκεκριμένο θεραπευτήριο τρώγοντας φρούτο. Ε, μετά από δύο τέτοιους θανάτους πείστηκε τελικά το υπουργείο να επιτρέψει αυτό που για χρόνια ζητούσαν οι εργαζόμενοι: να αλέθεται η τροφή στα παιδιά αυτά.
Μιλάμε για τη σύγχρονη Ντροπή της Ελλάδας...
