Χριστούγεννα: Τα «άγνωστα» παραδοσιακά φαγητά της Σάμου
Στο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι, κατά τα παλαιότερα χρόνια, είχε περίοπτη θέση το χοιρινό κρέας.
Στη Σάμο υπήρχαν τρία βασικά φαγητά που καταναλώνονταν τις γιορτινές ημέρες: Η πηχτή, ο πασπαλάς και τα λουκάνικα με πορτοκάλι.
Η πηχτή θεωρείται φαγητό των χριστουγεννιάτικων ημερών και αυτό έχει σχέση με τα χοιροσφάγια. Παρασκευάζεται από το κεφάλι του χοιρινού που βράζεται μέχρι μέχρι που να ξεκολλάει από τα κόκαλα. Το κρέας κοβόταν σε πολύ μικρά κομμάτια και πορούσε κανείς να προσθέσει και φέτες βραστού αυγού, λίγο βρασμένο καρότο, λίγη κάπαρη ή πιπεριά τουρσί, πράσινο πιπέρι (λίγους κόκκους), μερικές φέτες πράσινης ελιάς.
Όλα αυτά δίνουν και ωραία γεύση και ορεκτική εμφάνιση στο φαγητό. Το ουσιώδες, όμως, για να γίνει ζελέ ο ζωμός, είναι το πολύ λεμόνι.
Το χοιρινό των Χριστουγέννων -απαραίτητο σε κάθε σπίτι- θρεφόταν όλο το χρόνο για να σφαχτεί παραμονές των γιορτών.
Όμως, πέρα από τα γιορτινά φαγητά (χοιρινό με σέλινο, ψητά κλπ.), η οικογένεια έπρεπε να μεριμνήσει, ώστε το σπίτι να έχει κρέας μέχρι τις Αποκριές.
Ανάμεσα στους τρόπους συντήρησης είναι και η παρασκευή λουκάνικων.
Ένας εξαιρετικός μεζές, στο ψήσιμο του οποίου μοσχοβολούσε η γειτονιά. Όμως, ενδιαφέρον παρουσιάζει και η διαδικασία παρασκευής των λουκάνικων.
Παλιά έκοβαν το κρέας σε κιμά, με το μαχαίρι, αργότερα βγήκαν οι χειροκίνητες μηχανές κρέατος, αλλά το λίπος πρέπει και τώρα να κοπεί με μαχαίρι σε μικρούς κύβους.
Αφού, λοιπόν, ετοίμαζαν το κρέας ανακατεμένο με το λίπος, έριχναν μπαχάρι, πιπέρι τριμμένο, αλλά και ολόκληρο, μπόλικο αλάτι τόσο που στη δοκιμή του να «τσιμπάει» όπως λέμε και βέβαια …φλούδα πορτοκαλιού κομμένη σε μικρά-μικρά κομματάκια (όχι τριμμένη σε τρίφτη).
Όλα αυτά μαζί ζυμώνονταν αρκετή ώρα, ώστε να αποκτήσει συνοχή το μείγμα και αφού έφτιαχναν ένα μπιφτέκι το οποίο έψηναν στα κάρβουνα για να το δοκιμάσουν στ αλάτι άρχιζε το γέμισμα των εντέρων.
Έντερα του ίδιου χοιρινού που είχαν πλυθεί σχολαστικά είχαν γυριστεί και είχαν μείνει μια βραδιά στο νερό με μπόλικες φέτες λεμονιού.
Ο πασπαλάς φτιαχνόταν από τα «μπόσικα» του γουρουνιού (το κρέας στην περιοχή της κοιλιάς), από το κομμάτι εκείνο με το περισσότερο λίπος, που σήμερα λέμε «παντσέτα» ή μπέικον.
Πηγή: isamos.gr