Τι πραγματικά συμβαίνει με τα χιλιάδες εξαφανισμένα ασυνόδευτα ανήλικα!

Όπως επισημαίνεται από την ΕΛΑΣ, οι αριθμοί αυτοί αφορούν σε αριθμό εξαφανίσεων και ανευρέσεων και όχι αριθμό ατόμων που εξαφανίστηκαν ή βρέθηκαν. Αυτό αναφέρεται καθώς ορισμένα άτομα έχουν εξαφανιστεί περισσότερες από μία φορά μέσα στο ίδιο έτος. Οπότε ξεκαθαρίζεται πως οι πραγματικοί αριθμοί των ασυνόδευτων παιδιών που αναζητούνται είναι τελικά μικρότεροι.

Πηγές της ΕΛΑΣ τις οποίες επικαλείται το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, αναφέρουν ότι σχεδόν το σύνολο των παιδιών που εξαφανίζονται αφορά σε ηλικίες μεταξύ 15 – 18 ετών και ένα μικρότερο ποσοστό αφορά σε παιδιά από 10 έως 14 ετών. Οι εξαφανίσει παιδιών κάτω των 10 ετών, αναφέρονται με πολύ μικρό ποσοστό.

Ο μεγαλύτερος αριθμός των ασυνόδευτων είναι από το Αφγανιστάν και τη Συρία. Οι υπόλοιποι είναι κυρίως από την Αίγυπτο, το Πακιστάν, το Ιράκ, το Μαρόκο, το Μπαγκλαντές, την Παλαιστίνη, την Σομαλία, το Σουδάν και την Αλγερία.

Ο Χρήστος Δημόπουλος, συντονιστής της Υπηρεσίας Διαχείρισης Αιτημάτων Στέγασης Αιτούντων Άσυλο και Ασυνόδευτων Ανηλίκων του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ)– δομή που αναλαμβάνει την αναζήτηση θέσεων σε ξενώνες για την τοποθέτηση των ανηλίκων, δηλώνει στο ΑΠΕ ΜΠΕ πως: «Η Αστυνομία δίνει στοιχεία με βάση τις δηλώσεις εξαφάνισης. Είναι γεγονός ότι κάποιοι στην πορεία εντοπίζονται και δε διαγράφονται από τη λίστα».

Αποκαλύπτει δε, πως υπάρχουν προβλήματα στην καταγραφή των προσφυγόπουλων και τα οποία έχουν ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει σαφής εικόνα και για τον αριθμό των παιδιών που χάνονται!

Τα προβλήματα αυτά συνίστανται στο μεγάλο αριθμό των προσφυγικών ροών, στην αδυναμία ηλικιακής εξακρίβωσης, καθώς «όλες οι μεθοδολογίες δίνουν απόκλιση συν δύο χρόνια ή πλην δύο χρόνια», αλλά και στις δυσκολίες ταυτοποίησης των ασυνόδευτων, όταν υπάρχουν άτομα που δηλώνουν συγγενείς «αλλά δεν ξέρουμε αν είναι».

Οι περισσότεροι εντοπισμοί αναφέρονται στην Πάτρα όπου πολλά από αυτά τα παιδιά προσπαθούν να διαφύγουν στην Ιταλία.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στην Αυστρία και τη Γερμανία βρίσκονται τα περισσότερα παιδιά που έχουν δηλωθεί ως «εξαφανισμένα». Όμως, δεν έχει – μέχρι στιγμής – καταστεί δυνατό να προσδιοριστεί με ακρίβεια ο αριθμός τους.

Για τον Εθνικό Εισηγητή κατά της Εμπορίας Ανθρώπων, Ηρακλή Μοσκώφ, «ο χαρακτηρισμός "εξαφανισμένα" είναι βαρύς. Πρόκειται για "μη εγγεγραμμένα", γιατί στην ουσία δεν έχουν καταγραφεί σωστά». Όπως επισημαίνει, εξάλλου, ο ίδιος, τελικά δεν έχει σημασία το νούμερο των παιδιών που χάνονται. «Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να έχουμε μάτια παντού, να διευρύνουμε τον κύκλο των ανθρώπων που εκπαιδεύονται, ακόμα και στα μέσα μαζικής μεταφοράς και τα λιμάνια, ώστε να αναγνωρίζουν τα ασυνόδευτα παιδιά ή τους ενήλικες που υφίστανται εκμετάλλευση».

Τα προβλήματα της συλλογής δεδομένων για τα ασυνόδευτα παιδιά προσφύγων και μεταναστών εντοπίζει και η Ντελφίν Μοράλις, γενική γραμματέας της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας για εξαφανισμένα παιδιά και παιδιά που έχουν υποστεί σεξουαλική εκμετάλλευση «Missing Children Europe». Όπως υπογραμμίζει: «Ένας σημαντικός αριθμός παιδιών δεν καταγράφονται κατά την άφιξή τους και κάποιες φορές αυτό οφείλεται στο ότι αποφεύγουν την καταγραφή. Επίσης, η αναφορά της εξαφάνισης συχνά υστερεί. Σε κάποιες περιπτώσεις τα παιδιά εξαφανίζονται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, πριν συγκεντρωθούν οι απαραίτητες πληροφορίες. Σε άλλες περιπτώσεις, οι υπεύθυνοι δεν έχουν τον απαραίτητο εξοπλισμό ή την πληροφόρηση για να κάνουν τις απαραίτητες διαδικασίες αναφοράς». Για το λόγο αυτό, όπως αναφέρεται σε πρόσφατη έκθεση του δικτύου, ο αριθμός των χαμένων ασυνόδευτων παιδιών θα μπορούσε να είναι και πολύ μεγαλύτερος από τα 10.000 της Europol.

Στη συγκεκριμένη έκθεση οι αρχές και οι εργαζόμενοι χωρών επτά χωρών της Ε.Ε. που συμμετείχαν στην έρευνα (μεταξύ των οποίων και από την Ελλάδα) έκαναν λόγο για ανεπαρκείς διαδικασίες να χειριστούν τις περιπτώσεις των εξαφανισμένων ασυνόδευτων παιδιών και έλλειψη σαφήνειας για τις αρμοδιότητες της κάθε υπηρεσίας που ασχολείται με το θέμα. Επίσης, διαμαρτυρήθηκαν σε κάποιες περιπτώσεις για διαφορετικές μεθόδους συλλογής δεδομένων στη χώρα τους και στην Ευρώπη, που κάνουν την ανταλλαγή πληροφοριών δύσκολη και αναποτελεσματική. Πολλοί μάλιστα παραδέχτηκαν ότι μια σωστή αξιολόγηση των κινδύνων που αντιμετωπίζουν τα ασυνόδευτα παιδιά γίνεται σπάνια με αποτέλεσμα να εκτίθενται τα παιδιά σε εκμετάλλευση και εμπορία ανθρώπων.

Μπορεί η πλήρης εικόνα των εξαφανίσεων να παραμένει άγνωστη, λόγω όλων των παραπάνω, ωστόσο σύμφωνα με την ίδια έκθεση σε κάποιες χώρες της Ευρώπης ακόμα και το 50% των ασυνόδευτων παιδιών χάνονται από χώρους υποδοχής.

Για παράδειγμα, στη Μεγάλη Βρετανία, η Βρετανική Μονάδα Ελέγχου Ασύλου (British Asylum Screening Unit) ανέφερε ότι το 60% των ασυνόδευτων ανηλίκων που φιλοξενούνται στα κέντρα κοινωνικής φροντίδας της χώρας χάνονται και δεν ξαναβρίσκονται. Στη Σουηδία η πόλη του Τρέλεμποργκ ανέφερε ότι 1.000 ασυνόδευτα παιδιά από τα 1.900 που έφτασαν τον Σεπτέμβριο του 2015 είχαν εξαφανιστεί. Στη Γερμανία την 1η Ιανουαρίου 2016 η Ομοσπονδιακή Αστυνομία (ΒΚΑ) είπε ότι 4.749 ασυνόδευτα παιδιά θεωρούνται εξαφανισμένα.

Για την καλύτερη διαχείριση των ασυνόδευτων παιδιών το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής προχωρά στη σύσταση σχετικής επιτροπής, τα μέλη της οποίας αποτελούνται από τα υπουργεία Μεταναστευτικής Πολιτικής, Δικαιοσύνης, Υγείας και Προστασίας του Πολίτη, το ΕΚΚΑ, την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, τη UNICEF και μη κυβερνητικές οργανώσεις με εμπειρία στην προστασία παιδιών. Η επιτροπή αναμένεται να συσταθεί μέχρι το τέλος Μαρτίου.

Όπως αναφέρει στέλεχος του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, σε αυτή τη φάση γίνεται διερεύνηση της επάρκειας των δομών για τα ασυνόδευτα παιδιά και της στελέχωσής τους, ενώ θα γίνει προσπάθεια οι δομές αυτές να γίνουν περισσότερο φιλικές απέναντι στα παιδιά και να καμφθούν οι δυσκολίες, ώστε να είναι πιο αποτελεσματική η προστασία των ασυνόδευτων παιδιών, αλλά και των παιδιών με οικογένειες. Επίσης, θα εκσυγχρονιστεί το θεσμικό πλαίσιο για την προστασία των παιδιών. Εξάλλου, με κοινή υπουργική απόφαση που υπέγραψαν ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, και ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας, ρυθμίστηκε η διαδικασία προσδιορισμού της ηλικίας των ασυνόδευτων ανηλίκων.

Σύμφωνα με την απόφαση, όταν δημιουργείται αμφιβολία για την ηλικία του αιτούντα διεθνή προστασία θα είναι δυνατή η παραπομπή του σε αρμόδια δομή του Δημόσιου Συστήματος Υγείας και θα λαμβάνονται υπόψη μακροσκοπικά χαρακτηριστικά (ύψος, βάρος, φωνή) και θα γίνεται αξιολόγηση από τον ψυχολόγο και τον κοινωνικό λειτουργό. Εφόσον και πάλι η αμφιβολία δεν αίρεται, ο αιτών θα θεωρείται ανήλικος.

Ως όπλο κατά της εμπορίας των ασυνόδευτων παιδιών αναμένεται να λειτουργήσουν τα μηχανήματα βιομετρικής ταυτοποίησης παιδιών που θα τοποθετηθούν σε hotspots, όπως εξηγεί ο πρόεδρος του «Χαμόγελου του Παιδιού», Κώστας Γιαννόπουλος. Τα μηχανήματα αυτά, ανακοίνωσε, ότι θα προμηθευτεί το υπουργείο Εθνικής 'Αμυνας. Θα τοποθετηθούν σε ειδικούς χώρους για ασυνόδευτα παιδιά μέσα στα κέντρα καταγραφής, ενώ την εποπτεία των χώρων αυτών θα αναλάβει το «Χαμόγελο του Παιδιού». «Με τα μηχανήματα αυτά θα εντοπίζεται η πραγματική ταυτότητα των παιδιών και αυτό αναμένεται να αποτελέσει όπλο κατά της εμπορίας ανθρώπων και να μειωθούν οι περιπτώσεις όπως εμφανίζονται ως συγγενείς παιδιών χωρίς να είναι στην πραγματικότητα», εξηγεί ο ίδιος.

Σχετικές ειδήσεις

• Γερμανοί «ράμπο» στο Αιγαίο εναντίον διακινητών
• Κραυγή αγωνίας από τον Δήμαρχο Λέρου για τις οικογένειες στο νησί που ζουν δίχως ρεύμα!
• Τραγωδία με βρέφος στη Μυτιλήνη