Μαρτυρίες ΣΟΚ στην Ελλάδα: «Ο βιασμός είναι στη φύση μας»
Αντίθετα, για τους άνδρες θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, είναι πολύ πιο δύσκολο να διαχειριστούν και να αντιμετωπίσουν το τραύμα τους, γιατί έρχεται σε αντίφαση με την «αρσενική» τους ταυτότητα, σύμφωνα με τις κοινωνικές επιταγές και τα στερεότυπα.
Οι διαπιστώσεις προκύπτουν από την Κοινωνική Υπηρεσία της ΑΡΣΙΣ, στο Κέντρο Φιλοξενίας Προσφύγων της Νέας Καβάλας, που από τον Οκτώβριο του 2017, προσφέρει ολοκληρωμένες υπηρεσίες διαχείρισης περιστατικών σεξουαλικής και έμφυλης βίας. Οι δράσεις χρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα ESTIA (στήριξη έκτακτης ανάγκης για την ένταξη και τη στέγαση) που υλοποιείται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ με χρηματοδότηση της Πολιτικής Προστασίας και Ανθρωπιστικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ECHO).
Όπως προκύπτει, από τον Οκτώβριο του 2017 έως τον Μάιο του 2018, παραπέμφθηκαν από άλλες οργανώσεις ή εντοπίστηκαν από την ίδια την υπηρεσία της ΑΡΣΙΣ, 22 άτομα (7 άνδρες και 15 γυναίκες) τα οποία είχαν ιστορικό σεξουαλικής και έμφυλης βίας, ενώ 4 ήταν παράλληλα και θύματα trafficking, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους στην Ελλάδα.
Θύματα σεξουαλικής κακοποίησης και βιασμού αποτελούν κυρίως γυναίκες, από χώρες της Αφρικής, όπως η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Καμερούν, Αιθιοπία, Νήσοι Κομόρες. Οι γυναίκες, έχουν, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, δεχθεί έμφυλη, ή σεξουαλική βία, είτε στη χώρα καταγωγής τους, είτε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους προς τη χώρα μας.
«Οι γυναίκες θεωρούν ότι είναι μέρος της έμφυλης φύσης τους οι βιασμοί και τους θεωρούν "φυσιολογικούς" σε πολεμικές επιχειρήσεις, για παράδειγμα, κατάληψης ενός χωριού, ή όταν εξωθούνται στην πορνεία από τους διακινητές τους», εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Νεφέλη- Μυρτώ Πανδίρη, Project manager του προγράμματος έκτακτης ανάγκης για την ένταξη και τη στέγαση στη Βόρεια και Κεντρική Ελλάδα ESTIA.
Παράλληλα με τα περιστατικά σεξουαλικής βίας, το τελευταίο διάστημα, το κέντρο Φιλοξενίας Προσφύγων της Νέας Καβάλας, υποδέχεται μεγάλο αριθμό μόνων ανδρών, που είναι θύματα βασανιστηρίων από αραβικές και αφρικανικές χώρες.
Η διαχείριση περιστατικών βίας περιλαμβάνει την ψυχοκοινωνική στήριξη του θύματος και την παραπομπή σε ιατρικές, νοσοκομειακές υπηρεσίες, ενώ για τη νομική κάλυψη τέτοιων υποθέσεων, υπάρχει συνεργασία με το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (GCR). Επιπλέον, πέρα από την ατομική ψυχοκοινωνική στήριξη, πραγματοποιούνται ομάδες ψυχοκοινωνικής ενδυνάμωσης σε γυναίκες- θύματα βίας από χώρες της Αφρικής.
«Συμπερασματικά, παρόλο που δεν μπορούμε να μιλάμε για μια θεραπευτική προσέγγιση σε άτομα που έχουν κακοποιηθεί, εξαιτίας των αντίξοων συνθηκών διαβίωσης και της συνεχούς μετακίνησης του πληθυσμού προς τις μεγάλες πόλεις σε διαμερίσματα, μπορούμε να μιλάμε για μια ευρύτερη παροχή ψυχοκοινωνικής στήριξης», διευκρίνισε η κ. Πανδίρη.
Η υπηρεσία προστασίας θυμάτων σεξουαλικής και έμφυλης βίας αντιμετωπίζει και διαχειρίζεται τα περιστατικά βίας στο κέντρο φιλοξενίας προσφύγων της Νέας Καβάλας, με παραπομπές για τον ψυχίατρο και διευκόλυνση της διαδικασίας για τα ραντεβού με τις άλλες ειδικότητες στα δημόσια νοσοκομεία.
«Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η αποκάλυψη ενός περιστατικού κακοποίησης, είναι μια δύσκολη, αργή και επίπονη διαδικασία. Για να μπορέσουν να μιλήσουν ανοιχτά για την ιστορία τους και να μοιραστούν τη βία που έχουν υποστεί, χρειάζεται χρόνος και μια σταδιακή προσέγγιση των ανθρώπων, τόσο άμεσα, όσο και έμμεσα, ώστε να μπορούν να μας εμπιστευτούν, να μοιραστούν μαζί μας και να λάβουν υποστήριξη, πάντα με γνώμονα την ψυχοκοινωνική τους ενδυνάμωση και την σταδιακή ένταξή τους στην ελληνική πραγματικότητα», σημειώνει η κ.Πανδίρη, η οποία εκτιμά ότι η καταγραφή των 22 περιστατικών αποτελεί «πολύ μικρό ποσοστό επί των πραγματικών».