Εθισμοί που μπορεί να μην γνωρίζετε ότι έχετε!
Έχετε σκεφτεί ποτέ ότι μπορεί να είστε εθισμένοι με τη δουλειά σας, με το ίντερνετ ή με την αγαπημένη σας εκπομπή; Ανακαλύψτε αν σας αφορά κάποια μορφή εθισμού χωρίς να το γνωρίζετε...
1. Εθισμένοι στον καφέ
Αν κάθε πρωί ξυπνάτε πίνοντας το καφεδάκι σας ή όταν πηγαίνετε στο γραφείο πριν ξεκινήστε τη δουλειά παραγγέλνετε τον καφέ σας, μάλλον κάνετε ότι κάνουν και οι περισσότεροι άνθρωποι στις μέρες μας. Αν όμως πίνετε πολλούς καφέδες και όταν σας λείπει ο καφές γίνεστε οξύθυμοι ή έχετε πονοκέφαλο, τότε ίσως είστε εθισμένοι στην καφεΐνη. Ακόμη όμως και αν ο καφές δεν είναι η αδυναμία σας, το ίδιο μπορεί να σας συμβαίνει και επειδή έχετε εθιστεί σε κάποιο άλλο ρόφημα που περιέχει καφεΐνη όπως πολλά αναψυκτικά ή το τσάι. Όπως και οι περισσότερες εθιστικές ουσίες έτσι και η καφεΐνη ενεργοποιεί το σύστημα «ανταμοιβής» στον εγκέφαλο μας και μιμείται την αδενοσίνη, ένα μόριο που δρα κατευναστικά για το νευρικό σύστημα και βοηθάει στην έλευση του ύπνου.
Όταν πίνουμε κάποιο ρόφημα με καφεΐνη οι υποδοχείς του εγκεφάλου αντί να δεσμεύουν την αδενοσίνη, δεσμεύουν την καφεΐνη. Η τελευταία ωστόσο δεν έχει ακριβώς τις ίδιες επιδράσεις με την αδενοσίνη καθώς αντί να ηρεμεί το νευρικό σύστημα του προκαλεί υπερδιέγερση. Όσο περισσότερη καφεΐνη λαμβάνετε, τόσο περισσότερο την έχετε ανάγκη για να μπορέσετε να συνεχίσετε. Ακόμη η καφεΐνη αυξάνει την παραγωγή ντοπαμίνης που ενεργοποιεί με τη σειρά της τα κέντρα ευχαρίστησης του εγκεφάλου και αυτός είναι ένας ακόμη λόγος που την καθιστά εθιστική. Ναυτία, κούραση, πονοκέφαλος και πόνοι στο στήθος είναι μερικά από τα συμπτώματα που προκαλεί ο εθισμός στην καφεΐνη.
2. Μανιακοί με το Ιντερνετ;
Αν και το ίντερνετ δεν έχει παρά μερικές δεκαετίες που έχει μπει στη ζωή μας, για πολλούς έχει πάψει να είναι ένα απλό χόμπι και έχει μετατραπεί σε εθισμό. Δεν είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς αυτό αν αναλογιστεί πόσες ώρες της ημέρας ξοδεύουμε σήμερα πολλοί από μας μπροστά από τις οθόνες του υπολογιστή μας. Από τη στιγμή που η δουλειά μας, οι κοινωνικές μας επαφές ή και η ψυχαγωγία μας γίνεται ολοένα και πιο εξαρτώμενη από την τεχνολογία, είναι λογικό κάποιοι να δυσκολεύονται να βάλουν όρια στη χρήση της. Σύμφωνα με έρευνα υπολογίζεται ότι σήμερα περίπου το 10 με 15% των ανθρώπων είναι εθισμένο στο ιντερνετ. Για τους εθισμένους ο χρόνος το να είναι συνδεδεμένοι και να σερφάρουν στο διαδίκτυο έχει προτεραιότητα σε σχέση με οτιδήποτε άλλο. Η αποχή από το διαδίκτυο δημιουργεί σε όσους είναι εθισμένοι συμπτώματα στέρησης και μπορεί να αισθάνονται εκνευρισμό, να νοιώθουν μόνοι ή να υποστούν κατάθλιψη, όταν δεν μπορούν να περνούν αρκετό χρόνο στο διαδίκτυο
3. Μήπως είστε «κολλημένοι» με τη δουλειά
Ο όρος «Εργασιομανής» είναι πολύ διαδεδομένος στις μέρες μας, αν και με την ανεργία να καλπάζει ίσως θα αρχίσει να γίνεται λίγο δύσκολο να αποκτήσει κανείς αυτή τη μορφή εθισμού. Ακόμη όμως και αν ξοδεύετε πολύ χρόνο στην εργασία σας και είστε αφιερωμένοι στο επάγγελμά σας, αυτό δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι είστε εργασιομανής. Οι εργασιομανείς βρίσκουν λόγους για να δουλέψουν, ακόμα και αν δεν υπάρχει ουσιαστική ανάγκη για αυτό, ενώ το μυαλό τους είναι συνεχώς κολλημένο στη δουλειά τους. Η εργασιομανία είναι μια ψυχαναγκαστική διαταραχή και κάποιος που είναι εξαρτημένος δεν σημαίνει ότι αγαπάει κατ΄ ανάγκη τη δουλειά του. Η εργασιομανία είναι μια συναισθηματική διαταραχή που δεν σχετίζεται με τις ώρες που εργάζεστε ή με το πόσο αγαπάτε τη δουλειά σας, λένε οι ειδικοί. Είναι οι διεργασίες που συντελούνται στο μυαλό σας και οι χημικές διεργασίες που συμβαίνουν στο σώμα σας, που ενισχύουν τη συμπεριφορά.
Μερικές φορές οι εργασιομανείς παράγουν υψηλή δόση αδρεναλίνης μια ορμόνη που τους κάνει πιο δραστήριους. Άλλοι, πάλι, μπορεί να είναι εξαρτημένοι με το βαθμό απόδοσης τους και να αποζητούν τον έπαινο και την αίσθηση της ολοκλήρωσης που τους παρέχει ουπερβολικός φόρτος εργασίας. Όπως και κάθε εθισμός, η εξάρτηση από την εργασία σας, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά άλλους τομείς της ζωής σας, όπως τις σχέσεις με την οικογένεια και τους φίλους σας, αλλά ακόμη και τη σωματική σας υγεία.
4. Δεν μπορείτε χωρίς τηλεόραση;
Μήπως η σκέψη και μόνο ότι θα σας λείψει η αγαπημένη σας τηλεοπτική σειρά σας προκαλεί στρες; Μήπως ξοδεύετε πάρα πολύ χρόνο μπροστά στην τηλεόραση; Καλά, δεν είστε οι μόνοι. Ανήκετε στο 12,5 τοις εκατό των ανθρώπων που παραδέχονται ότι είναιεθισμένοι στην τηλεόραση. Ορισμένοι τύποι του εθισμών αναπτύσσονται ως ένα είδοςαυτοθεραπείας, λένε οι ειδικοί. Με άλλα λόγια, μπορεί η τηλεόραση να είναι ένας άλλος τρόπος να αντιμετωπίσετε διάφορα άλλα συναισθήματα όπως η θλίψη, η μοναξιά ή το στρες. Μερικές φορές η τηλεόραση μπορεί να σας κάνει να νιώθετε πιο χαλαροί. Ένα παράδειγμα αυτού του αποτελέσματος είναι η τηλεόραση. Το πρόβλημα είναι ότι αν στηρίζεστε στην τηλεόραση για νααντιμετωπίσετε το άγχος μπορεί αυτό να εξελιχθεί σε εθιστική συμπεριφορά.