Δείξε μου το Facebook σου να σου πω αν... προσλαμβάνεσαι

«Ολα επιτρέπονται στον έρωτα και στον πόλεµο» λέει ο λαός µας και στον πόλεµο των... προσλήψεων το εν λόγω ρητό επιβεβαιώνεται στο έπακρο. Τα δεδοµένα της ψηφιακής εποχής αλλάζουν δραµατικά τον τρόπο αξιολόγη σης των υποψηφίων µε τρόπους που συχνά ούτε οι ίδιοι δεν αντιλαµβάνονται. Χιλιάδες άνθρωποι συντάσσουν το βιογραφικό τους, λαµβάνουν συστάσεις από τους προηγούµενους εργοδότες τους και προβάρουν επί ώρες τις απαντήσεις που θα δώσουν στη συνέντευξη. Πιστεύουν ότι είναι καθ' όλα προετοιµασµένοι, έχουν όµως ξεχάσει µια µικρή λεπτοµέρεια: να «ξεσκονίσουν» τη δραστηριότητά τους στο Internet!

Δηµόσιες συζητήσεις, φωτογραφίες, απόψεις, δραστηριότητες κάθε είδους στο Facebook, στο Twitter και σε blogs αποτελούν ένα ανοιχτό διαδικτυακό προφίλ του υποψηφίου, διαθέσιµο σε κάθε ενδιαφερόµενο. Οι εν λόγω πληροφορίες αξιοποιούνται εκτενώς από τους µελλοντικούς εργοδότες και, όπως όλα στη µάχη των προσλήψεων, µπορεί να βοηθήσουν έναν υποψήφιο να ξεχωρίσει ή (συχνότερα) να τον «κάψουν».

Οσοι πίστευαν ότι τέτοιου είδους διαδικτυακές έρευνες αποτελούν σενάριο επιστηµονικής φαντασίας για την Ελλάδα έµειναν έκπληκτοι από τα αποτελέσµατα της έρευνας που διεξήγαγε πέρυσι το Τµήµα ∆ιοικητικής Επιστήµης και Τεχνολογίας του Οικονοµικού Πανεπιστηµίου Αθηνών σε στελέχη διαχείρισης ανθρωπίνου δυναµικού ελληνικών και πολυεθνικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.

Στην ερώτηση αν χρησιµοποιούν το Internet (π.χ., αναζήτηση Google) και τα social media (π.χ., Facebook, Twitter, LinkedIn) για να αναζητήσουν πληροφορίες για τους υποψηφίους, το 40% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι το χρησιµοποιούν πάντα ή συχνά, το 44% το χρησιµοποιούν σε µέτρια συχνότητα, ενώ µόλις το 16% απάντησαν ότι δεν το χρησιµοποιούν ποτέ.

Αυτό που κυρίως φοβούνται όσοι αγαπούν τις θεωρίες συνωµοσίας είναι το ενδεχόµενο οι µελλοντικοί εργοδότες, ως άλλοι «χάκερ», να συλλέγουν απόρρητα προσωπικά δεδοµένα από τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, όπως εξηγούν έµπειρα στελέχη επιχειρήσεων, αυτή η πρακτική θα ήταν όχι µόνο παράνοµη αλλά και... περιττή καθώς η δηµόσια και ορατή σε όλους δραστηριότητα των χρηστών του ∆ιαδικτύου (π.χ., σε blogs, στο Τwitter, στα ανοιχτά γκρουπ του Facebook) αρκεί για να δώσει πλήθος πληροφορίες. «Τα δηµόσια σχόλια ενός ανθρώπου στα social media λένε πολλά για τον χαρακτήρα του. Σε ποια γκρουπ είναι και τι είδους ιδέες υποστηρίζει; Πόσοι άνθρωποι τον ακολουθούν και τι οµάδες επηρεάζειµε τον διαδικτυακό λόγο του; Αυτές είναι πληροφορίες τις οποίες έχω αναζητήσει προσωπικά πολλές φορέςγια υποψηφίους όταν διενεργούµε προσλήψεις. Το συχνότερο αποτέλεσµα είναι να "κόψω" κάποιον που στα χαρτιά δείχνει αξιόλογος αλλά στο Internet παρουσιάζει ακραία ή φαιδρή συµπεριφορά» λέει στο «Βήµα της Κυριακής» η κυρία Ελένη Μήλιου, διευθύντρια τµήµατος µεγάλης διαφηµιστικής εταιρείας.

Αντιστρόφως, όσοι γνωρίζουν πώς να χειρίζονται τα social media µε δεξιοτεχνία µπορούν να κερδίσουν την εύνοια ενός µελλοντικού εργοδότη. «Αρκεί να αναλογιστείτε ότι το επάγγελµα του "social media µάνατζερ" δηµιουργήθηκε όταν οι µεγάλες εταιρείες αντιλήφθηκαν πως υπάρχουν άνθρωποι που µέσα από τα blogs,το Facebook και το Τwitter επηρεάζουν µε τον λόγο τους χιλιάδες ανθρώπους. Αποφάσισαν λοιπόν να δηµιουργήσουν µια νέα εταιρική θέση µε αποκλειστική αρµοδιότητα τη διαχείριση της εικόνας της εταιρείας στα social media» εξηγεί ο κ. Παναγιώτης Καζάνης, εκπρόσωπος ελληνικής εταιρείας που διενεργεί έρευνα τάσεων και εταιρικής φήµης στα social media, µεταξύ άλλων και για τµήµατα ανθρωπίνου δυναµικού εταιρειών.

Συχνά ωστόσο η «πρόσληψη» δεν γίνεται τόσο φανερά. Οπως εξηγούν στελέχη στον τοµέα της διαφήµισης, µεγάλες εταιρείες καταβάλλουν σταθερές αµοιβές σε δηµοφιλείς χρήστες των social media για να διαφηµίζουν «διακριτικά» τα προϊόντα τους µέσα από τα µηνύµατά τους. Οι εν λόγω υπόγειες υπηρεσίες αποτελούν κοινό µυστικό στον χώρο της επικοινωνίας και της διαφήµισης καταλαµβάνοντας ένα τµήµα του προϋπολογισµού που αυξάνεται ανησυχητικά.

Σε ορισµένες περιπτώσεις το ενδιαφέρον των εργοδοτών δεν περιορίζεται στη δηµόσια δραστηριότητα του υποψηφίου. Η 25χρονη Ειρήνη ∆αµιανάκη συνάντησε τον περασµένο µήνα αγγελία εταιρείας που ζητούσε υπάλληλο «µε δικό του λάπτοπ και περισσότερους από 1.000 φίλους στο Facebook!».

Η προσωπική ζωή στο Internet µπορεί να τεθεί στο στόχαστρο ακόµη και όταν µια σχέση εργασίας λήγει µε απόλυση. «Την ηµέρα της απόλυσης µου έγραψα στο status µου στο Facebook τον στίχο ενός τραγουδιού: "Φεύγω κι αφήνω πίσω µου συντρίµµια, αρρωστηµένους και αγρίµια". Την άλλη ηµέρα µου τηλεφώνησαν από την εταιρεία και µε προειδοποίησαν σε πολύ απειλητικό τόνο να διαγράψω αµέσως τη φράση και να µην τολµήσω να αναφερθώ ξανά στην απόλυση γιατί θα έκαναν τα πάντα για να µην ξαναβρώ ποτέ δουλειά στον χώρο! Αυτό που ακόµη δεν µπορώ να καταλάβω είναι πώς το έµαθαν. Το προφίλ µου ήταν κλειστό και δεν είµαι από αυτούς που έχουν το αφεντικό τους στους φίλους τους στο Facebook» διηγείται πρώην στέλεχος διαφηµιστικής εταιρείας.