Τα δακρυγόνα και όσα πρέπει να κάνετε μετά τη ρίψη τους
Λειτουργούν με τρόπο που ομοιάζει στον τρόπο λειτουργίας μιας χειροβομβίδας. Μετά την απασφάλιση και τη ρίψη απελευθερώνονται τα αέρια.
Εναλλακτικά η ρίψη δακρυγόνων μπορεί να γίνει και με εκτοξευτήρα χειροβομβίδων, τη γνωστή φυσούνα.
Υπάρχουν πολλά είδη δακρυγόνων, τα οποία παίρνουν την ονομασία τους από τα στοιχεία που περιέχουν.
CN (Chloroacetophenone): Είναι η πιο διαδεδομένη ουσία για την παραγωγή δακρυγόνων. Είναι στέρεο και εξατμίζεται με τη θερμότητα της έκρηξης. Είναι διαλυτό σε οργανικούς διαλύτες και γι' αυτό αποτελεί την πρώτη ύλη στους εκτοξευτήρες δακρυγόνου με μορφή σπρέι (φυσούνες). Δεν αντιδρά με το νερό, κάτι που κάνει εύκολη την ανάμειξη του με το νερό των πυροσβεστικών αντλιών στην καταστολή διαδηλώσεων. Πήρε το όνομά της από τον αμερικανικό στρατό. Παρασκευάστηκε πρώτη φορά το 1871 από το γερμανό χημικό Γκρέμπε και πρωτοχρησιμοποιήθηκε στα τέλη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου από τους Αμερικανούς.
CS (Orthochlorobenzalmalononitrile): Αντικατέστησε το ευρέως διαδεδομένο CN, στο οποίο οι διαδηλωτές ανέπτυσσαν ανοχή και έτσι μειωνόταν η επίδρασή του. Δημιουργήθηκε από τους Βρετανούς Κόρσον και Στόκτον τον Μάιο του 1928. Η παραγωγή του ξεκίνησε τη δεκαετία του '50, ενώ η πρώτη εφαρμογή του έγινε από τα βρετανικά στρατεύματα στην Κύπρο το 1961.
CR (Dibenzo-1 ,4-oxazephine): Οι πρώτες αναφορές στην ουσία αυτή έγιναν το 1962. Επικρατεί μυστικότητα για τις ακριβείς ιδιότητές του, ενώ λέγεται ότι είναι πολύ πιο αποτελεσματικό από το CN και το CS.
OC (Oleoresin Capsicum): Είναι ευρέως γνωστό με το όνομα pepper spray. Είναι φυσική ουσία και εξάγεται από τις πιπεριές καγιέν (εξ ου και το όνομά του). Κατά την εκτόξευσή του δεν εξατμίζεται, όπως τα παραπάνω στοιχεία, γι' αυτό και απαιτείται άμεση επαφή με τα ευαίσθητα σημεία και τις βλεννογόνους του διαδηλωτή για να είναι αποτελεσματικό. Πρωτοπαρακευάστηκε το 1930. Η πρώτη χρήση του έγινε από την αμερικανική αστυνομία τη δεκαετία του '70. Μετά το 1989 χρησιμοποιείται μαζικά.
CN/CS, CN/OC, CS/OC: Δυνατό μείγμα των παραπάνω στοιχείων, κάτι που επιτείνει τη δηλητηριώδη δράση τους. Πιο διαδεδομένη ανάμειξη είναι το OC/CS, το οποίο και αποκαλείται ενισχυμένη δόση.
Σε περίπτωση που κάποιος δεχτεί επίθεση δακρυγόνων τα βασικά βήματα που πρέπει να ακολουθήσει, είναι τα εξής:
Κατάποση Maalox: Αντιμετωπίζει την αίσθηση καψίματος στον λαιμό. Είναι αντιόξινο και χορηγείται για τις καούρες στο στομάχι επειδή δημιουργεί αλκαλικό περιβάλλον. Πολλοί το λαμβάνουν προληπτικά για την άμεση αντίδρασή του στα χημικά που εμπεριέχονται στα δακρυγόνα.
Άφθονο νερό στο πρόσωπο για να φύγει η μεγάλη ποσότητα και χρήση κάποιου κολλύριου για την ανακούφιση των ματιών.
Η πρόληψη παίζει επίσης σημαντικό ρόλο για ένα άτομο που πιθανώς βρεθεί εκτεθειμένο σε δακρυγόνο. Είναι σημαντικό να είναι καλυμμένο το σώμα του με ρούχα και να μην υπάρχουν εκτεθειμένες περιοχές. Ειδικά ο λαιμός και το πρόσωπο είναι οι πλέον ευπαθείς περιοχές.
Θα πρέπει να αποφύγει τις λιπαρές ουσίες στο δέρμα του (μακιγιάζ, κρέμες κλπ.), οι οποίες απορροφούν τα χημικά και να προτιμά τα βαμβακερά και όχι τα συνθετικά ρούχα.
Μετά την έκθεση σε δακρυγόνα, τα ρούχα πρέπει να πλένονται με άφθονη ποσότητα σαπουνιού ή εναλλακτικά σε διάλυμα σόδας για περίπου 15 λεπτά. Στη συνέχεια μπορεί να γίνει κανονικό πλύσιμό τους.
Πηγή: www.onmed.gr