Παρασκευή και 13: Πώς βγήκαν οι μύθοι και δεισιδαιμονίες γι’ αυτή την ημέρα
Σε πολλές χώρες του κόσμου η Παρασκευή και 13 έχει ταυτιστεί με σκοτεινούς μύθους, δεισιδαιμονίες και κακοτυχία. Τι συμβαίνει με αυτή την παράξενη ημέρα και πού βρίσκονται οι ρίζες της;
Οποιαδήποτε Παρασκευή συμπίπτει με τις 13 ενός μήνα θεωρείται κακότυχη στις Αγγλοσαξονικές, Γαλλικές, Γερμανικές και Πορτογαλικές περιοχές του κόσμου. Παρόμοιες δεισιδαιμονίες υπάρχουν και σε άλλες παραδόσεις: στην Ελλάδα και την Ισπανία, για παράδειγμα, το ρόλο αυτό έχει η "Τρίτη και 13".
Ο φόβος της Παρασκευής και 13 ονομάζεται στα αγγλικά paraskavedekatriaphobia (μία λέξη που προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις Παρασκευή, δεκατρείς και φοβία) και είναι ειδική μορφή της τρισκαιδεκαφοβίας . Η λέξη μπορεί να ευρεθεί επίσης ως paraskevidekatriaphobia (παρασκευηδεκατριαφοβία).
Στην Πληροφορική υπάρχει επίσης και ένας ιός με το όνομα "Παρασκευή και 13" (Friday 13th), ο οποίος έχει το χαρακτηριστικό να ενεργοποιείται όταν το ημερολόγιο του υπολογιστή δείξει ημέρα Παρασκευή και ημερομηνία 13.
Ιστορία της Παρασκευής και 13
Πριν τον 19ο αιώνα, ο αριθμός 13 θεωρούνταν γενικά ως φέρων κακή τύχη. Την ίδια εικόνα είχε και η Παρασκευή, αν και δεν υπήρχε κάποια σχέση μεταξύ των δύο. Η πρώτη αναφορά σε μία "Παρασκευή και 13" έγινε μάλλον στις αρχές του 19ου αιώνα.
Πέρα από τις γραπτές αναφορές, πάντως, πολλές δημοφιλείς ιστορίες υπάρχουν σχετικά με την προέλευση της δεισιδαιμονίας:
- Ο Μυστικός Δείπνος, με ιστορίες ότι ο Ιούδας Ισκαριώτης ήταν ο 13ος καλεσμένος, ενώ η Σταύρωση του Ιησού συνέβη κατά ημέρα Παρασκευή.
- Ότι η Εύα προσέφερε το μήλο στον Αδάμ κατά ημέρα Παρασκευή (η πεποίθηση ότι ήταν ένα μήλο πιθανότατα προέρχεται από την ομοιότητα της Λατινικής λέξεις malus = "κακό" και Malum = "μήλο").
Πηγή: Βικιπαιδεία