Νευροεπιστήμονες συμμάχησαν για να δημιουργήσουν το «CERN του εγκεφάλου»
Για πρώτη φορά 21 κορυφαία εργαστήρια νευροεπιστήμης της Ευρώπης και των ΗΠΑ αποφάσισαν να συνεργασθούν και να συντονίσουν τις προσπάθειές τους, όπως ήδη έχουν κάνει προ πολλού οι φυσικοί με το CERN. Οι επιστήμονες, που θέλουν να εξηγήσουν ιδίως με ποιό ο τρόπο ο εγκέφαλος «γεννά» τη συμπεριφορά, θα ξεκινήσουν με κάτι που είναι κοινό σε όλα τα ζώα και τον άνθρωπο: τη συλλογή τροφής. Έως σήμερα τα επιμέρους νευροεπιστημονικά εργαστήρια συνήθως μελετούν ένα μικρό μέρος των νευρωνικών κυκλωμάτων του εγκεφάλου. Το νέο «εικονικό» IBL θα επιχειρήσει πιο ολιστικές μεθόδους.
«Πρόκειται για μια νέα προσέγγιση που πιθανώς θα προσφέρει σημαντικές νέες ανακαλύψεις για τον εγκέφαλο και τη συμπεριφορά», δήλωσε στο «Nature» ο Τομπίας Μπονχόφερ, διευθυντής του γερμανικού Ινστιτούτου Νευροβιολογίας Μαξ Πλανκ. Το 2013 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε το φιλόδοξο δεκαετές Πρόγραμμα Ανθρωπίνου Εγκεφάλου (Human Brain Project) με χρηματοδότηση ενός δισεκατομμυρίου ευρώ και το 2014 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα έθεσε σε εφαρμογή την Πρωτοβουλία Εγκεφάλου (Brain Initiative) με αρχική χρηματοδότηση 110 εκατ. δολαρίων.
Η Ιαπωνία, η Κίνα, ο Καναδάς και άλλες χώρες έχουν ή σχεδιάζουν τα δικά τους μεγάλα ερευνητικά προγράμματα νευροεπιστήμης. Το Διεθνές Εργαστήριο Εγκεφάλου είναι το πρώτο διεθνώς στο πεδίο της νευροεπιστήμης, που έχει δημιουργηθεί με πρότυπο το CERN. Αφενός συνενώνει θεωρητικούς και πειραματικούς νευροεπιστήμονες καθώς και ειδικούς στην ανάλυση δεδομένων, αφετέρου έχει υιοθετήσει μια επίπεδη ιεραρχία και μια συνεργατική διαδικασία λήψης αποφάσεων, η οποία βασίζεται σε σχεδόν καθημερινές συσκέψεις επιστημόνων μέσω του διαδικτύου.
Οι νευροεπιστήμονες θα προσπαθήσουν να βρουν μια ενιαία θεωρία για το πώς ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις πληροφορίες και τις μετατρέπει σε αποφάσεις και συμπεριφορές, καταλήγοντας - αν είναι δυνατό- σε κάτι ανάλογο με το ενιαίο «Καθιερωμένο Πρότυπο» (Standard Model) που ήδη διαθέτει η Φυσική, με τη βοήθεια και του CERN. Κάθε πείραμα θα επαναλαμβάνεται από τουλάχιστον ένα ακόμη εργαστήριο, με τη χρήση ενός κοινού πρωτοκόλλου, προτού τα ευρήματα δημοσιοποιηθούν. Όλα τα ερευνητικά αποτελέσματα θα είναι αμέσως ανοιχτά και διαθέσιμα σε όλα τα μέλη της ερευνητικής κοινοπραξίας, καταργώντας έτσι τα στεγανά της μυστικοπάθειας, η οποία σήμερα διακρίνει πολλά εργαστήρια νευροεπιστήμης.