Για ποιους λόγους εμφανίζεται η μαστίτιδα κατά το θηλασμό;
Η μαστίτιδα συνήθως εμφανίζεται εντός των πρώτων 3 μηνών από την έναρξη του θηλασμού. Εντούτοις, δεν αποκλείεται να εμφανιστεί και αργότερα, ακόμα και όταν η γυναίκα βρίσκεται σε διαδικασία διακοπής του θηλασμού.
Ανατρέχοντας στις βασικές αρχές της ανατομίας του μαστού, η οποία απεικονίζεται σχηματικά στην παρακάτω εικόνα διακρίνουμε το μαστικό αδένα, ο οποίος είναι και η έδρα παραγωγής του γάλακτος. Ο μαστικός αδένας αποτελείται από τμήματα, που ονομάζονται λοβοί. Έκαστος λοβός συνδέεται με ένα λεπτό σωλήνα: τον γαλακτοφόρο πόρο. Οι γαλακτοφόροι πόροι «συρρέουν» σε πόρους όλο και μεγαλύτερης διαμέτρου, για να καταλήξουν τελικά στη θηλή, από όπου και εκρέει το γάλα.
Το βασικό αίτιο της μαστίτιδας είναι η απόφραξη κάποιου εκ των γαλακτοφόρων πόρων. Η απόφραξη των γαλακτοφόρων πόρων προκαλείται από την πήξη γάλακτος εντός αυτών, η οποία συνήθως οφείλεται στην ανεπαρκή αποφόρτιση του μαστού.
Δηλαδή, αν δεν «αδειάζουν» αρκετά οι μαστοί, υπάρχει η πιθανότητα το γάλα να «πήξει» εντός αυτών και να δημιουργήσει ένα είδος «πώματος». Έτσι το γάλα, που συνεχίζει να παράγεται συλλέγεται πίσω από το πώμα αυτό και αποτελεί ιδανικό υπόστρωμα («τροφή»), για μικρόβια, τα οποία πολλαπλασιάζονται και προκαλούν τη φλεγμονή.
Τα μικρόβια, που προκαλούν τη μαστίτιδα κατά κανόνα είναι μικρόβια, τα οποία εντοπίζονται υπό φυσιολογικές συνθήκες στο δέρμα της μητέρας ή στο στόμα του μωρού. Κανονικά, τα μικρόβια αυτά, αν και εισέρχονται σε κάθε περίπτωση στους γαλακτοφόρους πόρους, εξέρχονται σχετικά άμεσα λόγω της συνεχούς ροής του γάλακτος, κάτι που δεν συμβαίνει στην περίπτωση απόφραξης κάποιου γαλακτοφόρου πόρου.
Έτερη «πύλη εισόδου» των μικροβίων αυτών εντός του μαστού αποτελούν ενδεχόμενες ασυνέχειες (μικρά ή μεγαλύτερα τραύματα) του δέρματος, που καλύπτει το μαστό ή τη θηλή. Ειδικά δε επί της θηλής τέτοιου είδους ασυνέχειες είναι αρκετά συνηθισμένες, αν το μωρό δεν πιάνει σωστά τη θηλή, διότι στην περίπτωση αυτή οι θηλαστικές κινήσεις του στόματός του επί της θηλής, προκαλούν μικρότερους ή μεγαλύτερους τραυματισμούς.