Αλλεργία σε τσίμπημα μέλισσας ή σφήκας: Τι πρέπει να γνωρίζετε (pics)
Τα υμενόπτερα χωρίζονται σε οικογένειες, κυριότερες από τις οποίες είναι οι μέλισσες και οι σφήκες.
Στις πρώτες, ανήκει η κοινή μέλισσα και η αγριομέλισσα ή βομβίνος (buble bee), στις δεύτερες οι σφήκες (υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη), ο πολίστας (μικρή σφήκα που βρίσκεται συνήθως σε στέγες και σοφίτες και φτιάχνει φωλιά που μοιάζει από χαρτί) και η μεγάλη σφήκα ή σερσέγκι ή σκούρκος (European Hornet).
Τα δηλητήριά τους έχουν ορισμένα κοινά αλλεργιογόνα αλλά και κάποια άλλα που είναι ειδικά για κάθε ομάδα – αν υπάρχουν δηλαδή στη μέλισσα δεν υπάρχουν στη σφήκα και το αντίστροφο. Εξαιτίας αυτών, ένας ασθενής μπορεί να είναι αλλεργικός μόνο στη μέλισσα, μόνο στη σφήκα ή και στα δύο.
Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας οι εξετάσεις που γίνονται για τη διερεύνηση της αλλεργίας, δείχνουν αν ένας ασθενής είναι ευαισθητοποιημένος. Αυτό δε σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και αλλεργικός!
Μπορεί δηλαδή σε κάποιον, όλα τα τεστ και οι εξετάσεις να «δείχνουν αλλεργία» αλλά να ανέχεται τα τσιμπήματα χωρίς οποιοδήποτε πρόβλημα. Αυτό έχει την εξής σημαντική συνέπεια: οι εξετάσεις είναι απαραίτητες και εξαιρετικά χρήσιμες σε περίπτωση θετικού ιστορικού αντίδρασης, σε περίπτωση δηλαδή που έχει ήδη τσιμπηθεί κάποιος και έχει προκληθεί ορισμένου βαθμού αντίδραση.
Αντίθετα, αν δεν υπάρχει ιστορικό τσιμπήματος ή αν αυτό προκάλεσε μόνο ήπια, τοπική αντίδραση, εξετάσεις μπορούν να γίνουν αλλά τα αποτελέσματά τους δε δίνουν σαφείς απαντήσεις. Με άλλα λόγια, δυστυχώς στην παρούσα φάση δε μπορεί να γίνει αξιόπιστος προληπτικός έλεγχος του πληθυσμού.
Ποιες είναι οι εξετάσεις που οδηγούν στην ορθή διάγνωση;
Δείτε στη gallery που ακολουθεί:
Αντιμετώπιση αλλεργίας
Μετά, λοιπόν, από την αναγνώριση του υπεύθυνου εντόμου και τη συζήτηση σχετικά με τους τρόπους προφύλαξης, ο αλλεργιολόγος θα χορηγήσει φαρμακευτική αγωγή ανάλογα με τη βαρύτητατης αντίδρασης.
Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας θα αυτή χωρίζεται σε δύο κατηγορίες.
Η πρώτη είναι η συμπτωματική αγωγή, φάρμακα δηλαδή που θα πρέπει να χορηγηθούν άμεσα σε περίπτωση τσιμπήματος και τα οποία θα πρέπει να βρίσκονται πάντα δίπλα στον ασθενή όπου και αν αυτός κινείται (το παιδί στο σχολείο, στο χώρο εργασίας, στην εξοχή ή την παραλία κ.λπ.).
Τα υμενόπτερα βρίσκονται παντού – δεν υπάρχει η πολυτέλεια τα φάρμακα να μένουν στο φαρμακείο του σπιτιού! Είναι απαραίτητο να έχει ο ασθενής δίπλα του ένα κουτί πρώτων βοηθειών που θα περιλαμβάνει αδρεναλίνη, αντιισταμινικά, κορτιζονούχα σκευάσματα και ενδεχομένως εισπνεόμενα φάρμακα.
Η αλλεργία στα υμενόπτερα εξαιτίας της δυνητικά επικίνδυνης φύσης της προκαλεί μεγάλο άγχος και ανασφάλεια στην οικογένεια και επιδρά στην ποιότητα ζωής όλων των μελών της. Εδώ έρχεται να δώσει τη λύση η δεύτερη κατηγορία αγωγής που είναι η ανοσοθεραπεία. Η ανοσοθεραπεία είναι αιτιολογική παρέμβαση και εφαρμόζεται μόνο από ειδικό αλλεργιολόγο.
Με αυτήν το ανοσοποιητικό «μαθαίνει» τα δηλητήρια, αναπτύσσει αμυντικούς μηχανισμούς εναντίον τους και εξασφαλίζει ότι ενδεχόμενο νέο τσίμπημα δε θα προκαλέσει επικίνδυνη αντίδραση. Ενδείκνυται κυρίως σε περίπτωση αναφυλαξίας καθώς και σε ορισμένες ειδικές περιπτώσεις ηπιότερων αντιδράσεων (π.χ. σε μελισσοκόμους). Δεν γίνεται ανοσοθεραπεία προληπτικά ή σε περιπτώσεις ήπιων τοπικών αντιδράσεων.
Η επιτυχία της ανοσοθεραπείας ανέρχεται για την μέλισσα σε ποσοστό 85-90%, ενώ για τις σφήκες το ποσοστό είναι πάνω από 90%. Ειδικά στα παιδιά, των οποίων το ανοσοποιητικό σύστημα φαίνεται να είναι πιο ευέλικτο, εμφανίζει μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχίας. Η επιτυχής ανοσοθεραπεία συνεπάγεται ότι ο ασθενής μπορεί να ανεχτεί τσίμπημα από μέλισσα ή σφήκα και να μην πάθει απολύτως τίποτα ή να έχει μόνο τοπική, ήπια αντίδραση όσο επικίνδυνη και αν αυτή ήταν στο παρελθόν.