Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΠΟΥ ΑΛΛΑΞΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
Η μετεωρολογική βόμβα που απειλεί τη Βόρεια Ελλάδα - Τι συνέβη πριν 169 χρόνια όταν εμφανίστηκε ξανά
Αντιμέτωπη με μια νέα κακοκαιρία βρίσκεται η Ελλάδα, με την μετεωρολογική βόμβα που θα πλήξει τα βόρεια της χώρας να συγκρίνεται με μια από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές: Αυτή που συνέβη το 1854 στη Μαύρη Θάλασσα με την ολική καταστροφή του Αγγλογαλλικού στόλου.
«Τότε η πίεση στο κέντρο του χαμηλού είχε πέσει στα 993,5 hPa. Τώρα, η πίεση θα πέσει πολύ πιο κάτω και είναι λογικό να προβλέψει κάποιος περισσότερες καταστροφές, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι στις μέρες μας πολλά πράγματα (υποδομές, πλοία κ.λπ.) είναι ανθεκτικότερα», σημειώνει για το νέο σύστημα ο μετεωρολόγος, και αντιπρόεδρος του ΔΣ Κέντρου Μελετών Διαχείρισης Κρίσεων της ΓΓΠΠ, Δημήτρης Ζιακόπουλος.
Το «τότε» που εννοεί ο κύριος Ζιακόπουλος έχει σημειωθεί στα αλμανάκ και στα καλεντάρια της ιστορίας με την ημερομηνία 14 Νοεμβρίου 1854. Τότε που ο Αγγλογαλλικός στόλος βρέθηκε αντιμέτωπος με μια παρόμοια μετεωρολογική βόμβα σαν αυτή που έρχεται...
Είναι δε τόσο ιστορικής σημασίας τα όσα διαδραματίστηκαν που η Μεγάλη Θύελλα (όπως έμεινε στην ιστορία) που σημειώθηκε έγινε η αφορμή ώστε να υπάρξουν μεγάλες αλλαγές στην αντιμετώπιση των καιρικών φαινομένων.
Τι συνέβη τότε στη Μαύρη Θάλασσα
Σύμφωνα με το ιστολόγιο του κυρίου Ζιακόπουλου, η τύχη του Κριμαϊκού πολέμου εν πολλοίς κρίθηκε σε αυτή την μετεωρολογική βόμβα:
«Στον Κριμαϊκό Πόλεμο (1854-1856) αντίπαλοι ήταν από τη μια πλευρά η Ρωσία του Νικολάου Α΄ και από την άλλη η συμμαχία που βασικά αποτελούνταν από την Αγγλία, τη Γαλλία και την Τουρκία.
Η θύελλα που έπληξε την περιοχή της Κριμαίας στις 14 Νοεμβρίου 1854 και προξένησε μεγάλες καταστροφές στον Αγγλογαλλικό στόλο είχε σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη της επιχειρησιακής μετεωρολογίας. Ας δούμε όμως πρώτα τα γεγονότα από την καθαρά μετεωρολογική τους πλευρά.
Το πρωί της 14ης Νοεμβρίου ένα βαθύ βαρομετρικό χαμηλό κινούμενο από τα νοτιοδυτικά προς τα βορειοανατολικά με ταχύτητα 30 χιλιομέτρων την ώρα άρχισε να πλησιάζει την περιοχή της Κριμαίας.
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις των πολεμικών πλοίων των εμπόλεμων χωρών, η χαμηλότερη πίεση που καταγράφηκε ήταν 993,5 hPa στο χρονικό διάστημα από 10:30 ως 11:00 τοπική ώρα και η ένταση του ανέμου έφθασε τα 11 μποφόρ (ένα αγγλικό πλοίο ανέφερε ένταση ανέμου ακόμα και 12 μποφόρ).
Τα αποτελέσματα της φοβερής θύελλας ήταν καταστροφικά. Στη Σεβαστούπολη ξηλώθηκαν στέγες σπιτιών, ξεριζώθηκαν πολλά δένδρα και σημειώθηκαν πλημμύρες. Ακόμα πιο μεγάλες ήταν οι ζημιές στη θάλασσα ιδιαίτερα για τους Συμμάχους. Οι Άγγλοι έχασαν συνολικά 21 μικρά και μεγάλα πλοία και οι Γάλλοι 16, τα περισσότερα από τα οποία ήταν εμπορικά.
Δυστυχώς όμως για τους Γάλλους μεταξύ των πλοίων που βυθίστηκαν ήταν και το θωρηκτό Henri IV, το καμάρι του Γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού, γεγονός που είχε τεράστιο ψυχολογικό αντίκτυπο σε όλο το στρατό τους. Οι Ρώσοι, έχοντας υποστεί πολύ μικρότερες απώλειες από τη θύελλα, υποδέχθηκαν με μεγάλη χαρά την καταστροφή του στόλου των αντιπάλων τους. Είναι χαρακτηριστική η αντίδραση του τσάρου Νικολάου Α΄, ο οποίος όταν έμαθε τα νέα, έγραψε στον στρατάρχη πρίγκιπα Μένσικοφ: «Ευχαριστούμε για τη θύελλα, μας βοήθησε σημαντικά. Θα επιθυμούσαμε ακόμα μία».
Μετά την καταστροφή, ο Γάλλος στρατάρχης Βεγιό, επιστημονικός σύμβουλος του Γάλλου υπουργού Πολέμου, ζήτησε από τον Ουρβανό Λε Βεριέ, ονομαστό αστρονόμο και διευθυντή του Αστεροσκοπείου του Παρισιού, να ερευνήσει την υπόθεση αν η πορεία της θύελλας μπορούσε να προβλεφθεί και κατ’ επέκταση αν μπορούσε να υπάρξει έγκαιρη προειδοποίηση του στόλου ώστε να πάρει τα κατάλληλα μέτρα προστασίας.
Ο Λε Βεριέ ήλθε σε επαφή με μεγάλο αριθμό επιστημονικών ινστιτούτων στην Ευρώπη από τα οποία ζήτησε τις μετεωρολογικές παρατηρήσεις που είχαν καταγράψει τις μέρες που προηγήθηκαν της θύελλας, καθώς και οποιαδήποτε άλλη σχετική με το θέμα πληροφορία. Ο Λε Βεριέ έλαβε απαντήσεις από 250 Ινστιτούτα και Οργανισμούς, μελέτησε όλα τα στοιχεία και κατέληξε στο παρακάτω συμπέρασμα με το οποίο συμφωνούσαν και οι μετεωρολόγοι της εποχής: «Η πορεία της θύελλας θα μπορούσε να προβλεφτεί».
Έχει γραφεί ότι το βαρομετρικό χαμηλό που κατέστρεψε μέρος του Αγγλογαλλικού στόλου στην Κριμαία είχε διασχίσει την Ευρώπη κινούμενο από τα Δ-ΒΔ προς τα Α-ΝΑ της ηπείρου μας, αλλά ο χάρτης με την πορεία του χαμηλού το πρωί της 14ης Νοεμβρίου 1854 δείχνει ότι το χαμηλό πλησίασε την Κριμαία από τα νοτιοδυτικά.
Αυτό σημαίνει ότι το συγκεκριμένο χαμηλό είχε διασχίσει τη νότια Ευρώπη και το πιθανότερο τη Μεσόγειο κινούμενο από τα Δ-ΝΔ προς τα Α-ΒΑ. Η βορειοανατολική πορεία του χαμηλού ενισχύεται και από το γεγονός ότι, σύμφωνα με τις ανεμολογικές παρατηρήσεις των πλοίων, οι άνεμοι που επικράτησαν στην περιοχή της Κριμαίας μετά την απομάκρυνση του χαμηλού (από το μεσημέρι της 14ης Νοεμβρίου ως το πρωί της 15ης του μήνα) ήταν Δ-ΝΔ.
Σε κάθε περίπτωση, το συμπέρασμα του Λε Βεριέ σηματοδότησε το ξεκίνημα της συνοπτικής μετεωρολογίας και της πρόγνωσης του καιρού που συνδέεται άμεσα με αυτή».
Καλλιάνος: Έχω χρόνια να δω κάτι παρόμοιο
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τον μετεωρολόγο Γιάννη Καλλιάνο, βαρομετρικό χαμηλό με ανάλογες πιέσεις έχει να εμφανιστεί χρόνια στην Ελλάδα.
Η ανάρτηση του Γιάννη Καλλιάνου
«ΕΧΩ ΑΡΚΕΤΟ ΚΑΙΡΟ ΝΑ ΔΩ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΝΑ ΒΑΡΟΜΕΤΡΙΚΟ ΧΑΜΗΛΟ ΜΕ ΤΕΤΟΙΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ
Έχω αρκετό καιρό να δω ένα βαρομετρικό χαμηλό που να περνάει πάνω από τη χώρα μας και να είναι τόσο βαθύ, να έχει δηλαδή τόσο χαμηλή βαρομετρική πίεση στο κέντρο του που θα αγγίξει ακόμα και τα 980 mbar. Προφανώς και έχει ξανασυμβεί, όμως ομολογώ ότι δεν συμβαίνει πολύ συχνά. Αυτό σημαίνει πολλά ως προς την ένταση κάποιων καταιγίδων αλλά και κυρίως ως προς την σφοδρότητα των ανέμων.
Ασχέτως όμως με το τι γράφτηκε αλλά και τι ειπώθηκε σε διάφορα μέσα, προσωπικά εκτιμώ ότι η αυριανή μέρα θα έχει κάποιες μικροεκπλήξεις σε ότι αφορά στα υψόμετρα χιονοπτώσεων.Δηλαδή, για το χρονικό διάστημα από το απόγευμα / βράδυ του Σαββάτου έως και το πρωί / μεσημέρι της Κυριακής :
ΣΥΜΦΩΝΩ απόλυτα ότι θα χιονίσει έστω και πρόσκαιρα στις περισσότερες ορεινές περιοχές της ηπειρωτικής χώρας.
ΔΙΑΦΩΝΩ όμως ότι θα απασχοληθούν μόνο τα ηπειρωτικά από χιονοπτώσεις. Θα χιονίσει πρόσκαιρα και σε ορεινά τμήματα των βορείων Επτανήσων αλλά και σε ορεινά τμήματα των νησιών του βορειοανατολικού Αιγαίου (σε κάποιες περιπτώσεις και στα ημιορεινά εκεί)
ΣΥΜΦΩΝΩ ότι πρόσκαιρα οι χιονοπτώσεις θα κατέβουν χαμηλότερα υψομετρικά στη Βόρεια Ελλάδα.
ΔΙΑΦΩΝΩ όμως ότι στα Βόρεια (Μακεδονία - Θράκη) θα χιονίσει μόνο πάνω από τα 500-700 μέτρα ενδεικτικά. Για παράδειγμα, στην Κεντρική Μακεδονία, στην Ανατολική Μακεδονία και στη Θράκη, τοπικά (δηλαδή σε ορισμένες περιοχές) οι χιονοπτώσεις θα κατέβουν και ακόμα χαμηλότερα, δηλαδή ακόμα και πάνω από τα 250-300 μέτρα υψόμετρο. Μπορεί να μην είναι παντού πυκνές, αλλά θα απασχολήσουν έστω και πρόσκαιρα και περιοχές χαμηλότερου υψομέτρου σε σχέση με τα 500-700 μέτρα.
ΥΓ_1 : Επειδή θα έχει προηγηθεί βροχή πριν την έλευση των ψυχρότερων αερίων μαζών, δεν θα είναι εξαιρετικά εύκολη η χιονόστρωση. Αυτό θα συμβεί μόνο σε περιοχές που επιμείνουν οι χιονοπτώσεις και είναι κατά περιόδους πυκνές. Πάντως, σε γενικές γραμμές, οι χιονοπτώσεις στα περισσότερα τμήματα δεν θα είναι πάρα πολύ μεγάλης διάρκειας.
ΥΓ_2 : Οι άνεμοι θα είναι σφοδρότατοι ειδικά το Σάββατο και μέχρι και το πρωί της Κυριακής. Θα φτάνουν οι μέσες εντάσεις τους τα 8-9 μποφόρ, ενώ οι ριπές τους ενδέχεται να φτάσουν ακόμα και τα 10-11 μποφόρ. Αυτές οι εντάσεις των ανέμων δεν θα απασχολούν μόνο νησιωτικές και θαλάσσιες περιοχές, θα απασχολούν και τα ηπειρωτικά τμήματα.
ΥΓ_3 : Η "ισχύς" του βαρομετρικού χαμηλού που θα περάσει από τη Βόρεια Ελλάδα και θα κατευθυνθεί προς τη Μαύρη Θάλασσα είναι τέτοια (990 mbar έως 980 mbar στα Βόρεια και καταλήγει με πίεση 966-970 mbar μέσα στη Μαύρη Θάλασσα), που οι εντάσεις των ανέμων πιθανότατα θα δημιουργήσουν προβλήματα.
ΥΓ_4 : Πέρα από τις ανοιχτές θάλασσες, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στον Θερμαϊκό κόλπο (και στον ευρύτερο νομό Θεσσαλονίκης), στον Κορινθιακό κόλπο, στον Πατραϊκό κόλπο αλλά και στα ορεινά της ηπειρωτικής χώρας. Οι άνεμοι εκεί ενδέχεται να προκαλέσουν τεράστια προβλήματα.»
Αλαλούμ με τη νέα κακοκαιρία «Phil» – «Πόλεμος» μετεωρολόγων για τις ονομασίες
Τι θα γίνει τελικά με τη νέα κακοκαιρία «Bettina» που έκανε την εμφάνιση της χθες, Παρασκευή 24 Νοεμβρίου και αναμένεται να χτυπήσει την χώρα μας σύμφωνα με τις προβλέψεις των μετεωρολόγων.
Συγκεκριμένα, σε μια ανάρτηση προχώρησε σήμερα ο διευθυντής της ΕΜΥ, Θοδωρής Κολυδάς, αναφορικά με την συζήτηση που έχει ξεκινήσει ανάμεσα στους μετεωρολόγους για μια νέα κακοκαιρία η οποία ακούει στο όνομα «Philip».
Σύμφωνα με τον μετεωρολόγο το μεσημέρι της Παρασκευής οι Ιταλοί έδωσαν ως επίσημο όνομα της κακοκαιρία το «Bettina» στο νέο χαμηλό ενώ το απόγευμα εμφανίστηκε ο «Oliver» ενώ τώρα ήρθε ανεπίσημα ο «Phil».
Την ίδια ώρα επικρατεί αναστάτωση στους πολίτες με τις τέσσερις διαφορετικές ονομασίες της κακοκαιρίας που εμφανίστηκαν σε λιγότερο από 24 ώρες.
Συγκεκριμένα ο διευθυντής της ΕΜΥ, Θοδωρής Κολυδάς με ανάρτηση του στο Twitter έγραψε: «ΟΙ "ΤΡΑΜΠΕΣ" ΤΩΝ ΧΑΜΗΛΩΝ
1. Ο #Alexis έσβησε στην Τυνησία
2. Μέχρι να βγει νέα ονομασία το μεσημέρι , είχε δοθεί αυτόματα το ανεπίσημο #Oliver
3. Το μεσημέρι οι Ιταλοί έδωσαν το επίσημο #Bettina στο νέο χαμηλό.
4. To απόγευμα ο #Oliver "πήγε" ΒΔ & ήρθε ανεπίσημα ο #Phil».
Συμβουλές προστασίας από την Πολιτική Προστασία για τους θυελλώδεις ανέμους
Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (civilprotection.gov.gr) του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας, έχει ενημερώσει τις αρμόδιες υπηρεσιακά εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες, καθώς και τις περιφέρειες και τους δήμους της χώρας, ώστε να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα πολιτικής προστασίας, προκειμένου να αντιμετωπίσουν άμεσα τις επιπτώσεις από την εκδήλωση των έντονων καιρικών φαινομένων.
Παράλληλα, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας συνιστά στους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, μεριμνώντας για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας από κινδύνους που προέρχονται από την εκδήλωση των έντονων καιρικών φαινομένων.
Ειδικότερα, σε περιοχές όπου προβλέπεται η εκδήλωση έντονων βροχοπτώσεων, καταιγίδων ή θυελλωδών ανέμων:
- Να ασφαλίσουν αντικείμενα τα οποία αν παρασυρθούν από τα έντονα καιρικά φαινόμενα ενδέχεται να προκαλέσουν καταστροφές ή τραυματισμούς.
- Να βεβαιωθούν ότι τα λούκια και οι υδρορροές των κατοικιών δεν είναι φραγμένα και λειτουργούν κανονικά.
- Να αποφεύγουν να διασχίζουν χειμάρρους και ρέματα, πεζή ή με όχημα, κατά τη διάρκεια καταιγίδων και βροχοπτώσεων, αλλά και για αρκετές ώρες μετά το τέλος της εκδήλωσής τους
- Να αποφεύγουν τις εργασίες υπαίθρου και δραστηριότητες σε θαλάσσιες και παράκτιες περιοχές κατά τη διάρκεια εκδήλωσης των έντονων καιρικών φαινομένων (κίνδυνος από πτώσεις κεραυνών).
- Να προφυλαχτούν αμέσως κατά τη διάρκεια μιας χαλαζόπτωσης. Να καταφύγουν σε κτίριο ή σε αυτοκίνητο και να μην εγκαταλείπουν τον ασφαλή χώρο, παρά μόνο όταν βεβαιωθούν ότι η καταιγίδα πέρασε. Η χαλαζόπτωση μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη και για τα ζώα.
- Να αποφύγουν τη διέλευση κάτω από μεγάλα δέντρα, κάτω από αναρτημένες πινακίδες και γενικά από περιοχές, όπου ελαφρά αντικείμενα (π.χ. γλάστρες, σπασμένα τζάμια κλπ.) μπορεί να αποκολληθούν και να πέσουν στο έδαφος (π.χ. κάτω από μπαλκόνια).
- Να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες των κατά τόπους αρμοδίων φορέων, όπως Τροχαία κλπ.
Σε περιοχές όπου προβλέπεται η εκδήλωση χιονοπτώσεων και παγετού:
Αν πρόκειται να μετακινηθούν με το αυτοκίνητο:
- Να ενημερωθούν για τον καιρό και για την κατάσταση του οδικού δικτύου
- Να έχουν στο όχημά τους αντιολισθητικές αλυσίδες και το ρεζερβουάρ γεμάτο καύσιμα
- Να ταξιδεύουν, εφόσον είναι αναγκαίο, κατά προτίμηση στη διάρκεια της ημέρας προτιμώντας τους κεντρικούς δρόμους
- Να ενημερώνουν τους οικείους τους για τη διαδρομή που πρόκειται να ακολουθήσουν
- Να μεταβάλλουν το πρόγραμμα των μετακινήσεών τους ώστε να αποφεύγουν την αιχμή των καιρικών φαινομένων
- Να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες των κατά τόπους αρμοδίων φορέων, όπως Τροχαία κλπ.
Αν μετακινούνται πεζή :
- Να ντύνονται με πολλά στρώματα από ελαφριά ρούχα αντί για ένα βαρύ ρούχο και να φορούν κατάλληλα παπούτσια ώστε να αποφύγουν τραυματισμούς λόγω της ολισθηρότητας
- Να αποφεύγουν τις άσκοπες μετακινήσεις κατά την διάρκεια αιχμής των φαινομένων (έντονη χιονόπτωση, συνθήκες παγετού)
Για πληροφορίες και ανακοινώσεις σχετικά με την επικρατούσα κατάσταση και την βατότητα του οδικού δικτύου λόγω εισροής πλημμυρικών υδάτων σε αυτό ή λόγω χιονοπτώσεων και παγετού, οι πολίτες μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της ΕΛ.ΑΣ. www.astynomia.gr.
Για περισσότερες πληροφορίες και οδηγίες αυτοπροστασίας από τα έντονα καιρικά φαινόμενα, οι πολίτες μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση civilprotection.gov.gr
Κακοκαιρία: Ήχησε στη Θεσσαλονίκη το 112 για επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα
Όπως αναφέρει το μήνυμα της Πολιτικής Προστασίας, έρχονται επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα (θυελλώδεις άνεμοι) και συστήνει την αποφυγή μετακινήσεων κατά τη διάρκεια αυτών.