Ανασκόπηση 2020: Οι ανακαλύψεις της χρονιάς - Από το νερό στη Σελήνη στο εμβόλιο του κορονοϊού

Με χρυσά γράμματα στα επιστημονικά χρονικά θα γραφτεί το 2020 αφού για πρώτη φορά στην ιστορία της ιατρικής η ανακάλυψη ενός εμβολίου έρχεται λίγους μόνο μήνες μετά το ξέσπασμα μιας φονικής πανδημίας προκειμένου να συνδράμει στον περιορισμό της. Η ανακάλυψη αυτή χαρακτηρίστηκε μάλιστα ως το σημαντικότερο επιστημονικό επίτευγμα του φετινού έτους και από το κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό «Science».
5'

Όλα ξεκίνησαν στις 7 Ιανουαρίου του 2020, όταν κινέζοι αξιωματούχοι ανακοινώνουν πως απομονώθηκε ένας νέος ιός, στον οποίο δόθηκε η ονομασία 2019-nCov. Στις 11 Ιανουαρίου, η Κίνα ανακοινώνει τον πρώτο θάνατο στην Ουχάν. Μέσα σε μερικές ημέρες, κρούσματα εμφανίζονται σε όλη την Ασία, τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Στα τέλη Ιανουαρίου, οι χώρες αρχίζουν να επαναπατρίζουν τους πολίτες τους που βρίσκονται στην Κίνα. Τα σύνορα θα αρχίσουν να κλείνουν και περισσότεροι από 50 εκατομμύρια κάτοικοι της πόλης Ουχάν, στην επαρχία Χουμπέι, μπαίνουν σε καραντίνα.

Οι εικόνες ενός άνδρα να κείτεται νεκρός σ' ένα πεζοδρόμιο της Ουχάν, με μάσκα στο πρόσωπο και μια πλαστική σακούλα στο χέρι, μαρτυρούν τον τρόμο που κατέλαβε την πόλη, παρόλο που κανένας αξιωματούχος δεν επιβεβαίωσε ποτέ την ακριβή αιτία του θανάτου του.

Όταν το κρουαζιερόπλοιο «Diamond Princess» φθάνει στις αρχές Φεβρουαρίου στην Ιαπωνία, περισσότεροι από 700 επιβάτες του έχουν μολυνθεί από τον ιό και 13 έχουν καταλήξει.

Η φρίκη είναι πλέον παγκόσμια και η κούρσα για το εμβόλιο έχει ήδη αρχίσει. Μια μικρή γερμανική εταιρεία, η BioNTech, βάζει στην άκρη τις έρευνές της για τον καρκίνο για να επικεντρωθεί σε ένα νέο πρόγραμμα. Το όνομά του: «Ταχύτητα της αστραπής».

Στις 11 Φεβρουαρίου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δίνει όνομα στο νέο κακό: Covid-19. Τέσσερις ημέρες αργότερα, η Γαλλία ανακοινώνει τον πρώτο θάνατο που καταγράφεται έξω από την Ασία. Η Ευρώπη βλέπει με φρίκη τον βορρά της Ιταλίας να γίνεται το επίκεντρο της νόσου στη γηραιά ήπειρο.

Τον Μάρτιο, ο Ορλάντο Γκουάλντι, δήμαρχος του χωριού Βέρτοβα στη Λομβαρδία, όπου 36 θάνατοι έχουν καταγραφεί μέσα σε 25 ημέρες, εξομολογείται τη σύγχυσή του: «Είναι παράλογο να βλέπεις ότι το 2020 μπορεί να υπάρξει μια τέτοια πανδημία, είναι χειρότερο από πόλεμο...».

Η Ιταλία και μετά η Ισπανία, η Γαλλία και η Βρετανία κηρύσσουν lockdown. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοινώνει πως η Covid-19 είναι μια πανδημία. Τα σύνορα των Ηνωμένων Πολιτειών, που είναι ήδη κλειστά με την Κίνα, κλείνουν και για τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Για πρώτη φορά σε καιρό ειρήνης, οι θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες αναβάλλονται.

Το νέο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης AlphaFold

Εκτός από τα εμβόλια, ανάμεσα στις άλλες σημαντικές ανακαλύψεις που επέλεξε το «Science», είναι το νέο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης AlphaFold της Google Deep Mind που προβλέπει την ακριβή αναδίπλωση των πρωτεϊνών, οι πρώτες θεραπείες κληρονομικών ασθενειών του αίματος με βάση τη νέα γενετική τεχνική CRISPR, ο εντοπισμός για πρώτη φορά της προέλευσης των μυστηριωδών γρήγορων εκρήξεων ραδιοκυμάτων (FRBs) στο σύμπαν, η επίτευξη για πρώτη φορά υπεραγωγιμότητας σε συνθήκες θερμοκρασίας δωματίου, η ανακάλυψη στην Ινδονησία της αρχαιότερης στον κόσμο κυνηγετικής σκηνής σε βραχογραφία, η ανακάλυψη της απρόσμενα υψηλής νοητικής ικανότητας των πουλιών (κορακιών και περιστεριών) κ.α.

Αίγυπτος: 100 άθικτες σαρκοφάγοι 2.500 ετών στη Νεκρόπολη της Σακκάρα

Την ανακάλυψη της χρονιάς ανακοίνωσε η κυβέρνηση της Αιγύπτου τον περασμένο Οκτώβριο φέρνοντας στο φως μία μοναδική συλλογή 100 άθικτων σαρκοφάγων της 26ης Δυναστείας, που ανακαλύφθηκαν στη Νεκρόπολη της Σακκάρα. Οι σαρκοφάγοι αναμένεται να εκτεθούν σε τρία διαφορετικά Μουσεία, στο Μεγάλο Αρχαιολογικό Μουσείο των Πυραμίδων στη Γκίζα, στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Καΐρου στην πλατεία Ταχρίρ και στο Εθνικό Μουσείο Αιγυπτιακού Πολιτισμού.

Ο Υπουργός Αρχαιοτήτων Χάλιντ Ελ Ανάνι έκανε τα εντυπωσιακά αποκαλυπτήρια σε ειδική εκδήλωση παρουσία διπλωματών και δημοσιογράφων λέγοντας μάλιστα χαρακτηριστικά: «Αυτά που βλέπετε δεν είναι ούτε το 1% των όσων βρίσκονται θαμμένα».

Βρέθηκε νερό στη Σελήνη

Η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) και επιστήμονες στις ΗΠΑ ανίχνευσαν πέραν κάθε αμφιβολίας νερό στη φωτεινή (ορατή) πλευρά της Σελήνης. Οι επιστήμονες εκτιμούν επίσης ότι στη Σελήνη υπάρχουν πολλές μικρές και μεγάλες και μόνιμες «παγίδες νερού», δηλαδή περιοχές όπου το νερό μπορεί να παγιδευτεί σταθερά, και οι οποίες καλύπτουν μια συνολική έκταση έως 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Οι σχετικές ανακοινώσεις έγιναν τον Οκτώβριο του 2020 σε δύο επιστημονικές δημοσιεύσεις στο περιοδικό αστρονομίας «Nature Astronomy» και σε σχετική συνέντευξη τύπου που διοργάνωσε η NASA.

Η ανακάλυψη αναμένεται να έχει σημαντικές θετικές επιπτώσεις για τις μελλοντικές αποστολές στο φεγγάρι. Η NASA έχει ως στόχο την επιστροφή των αστροναυτών της στη Σελήνη το 2024 στο πλαίσιο του προγράμματος «'Αρτεμις», διαδόχου του ιστορικού προγράμματος «Απόλλων» των δεκαετιών 1960 και 1970.

Η μεγάλη πρωτιά του Space X

Η Space X γράφει ιστορία σχεδόν σε κάθε αποστολή της και το ίδιο έγινε τον Αύγουστο του 2020 με την ασφαλή προσθαλάσσωση του επανδρωμένου Crew Dragon. Δύο μήνες μετά την επιτυχημένη εκτόξευση, πρόσδεση και μεταφορά των αστροναυτών στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), το διαστημικό σκάφος της εταιρείας επέστρεψε στη Γη.

Η επιτυχής ολοκλήρωση της αποστολής συνοδεύεται από πολλές πρωτιές, καθώς είναι η πρώτη που πραγματοποιήθηκε με ιδιωτικό διαστημικό σκάφος, η πρώτη επανδρωμένη που απογειώθηκε από τις ΗΠΑ μετά την απόσυρση του Space Shuttle από τη NASA το 2011, αλλά και η πρώτη που προσθαλασσώνεται μετά από 45 χρόνια.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr