Economist: Οι Βρετανοί έγιναν οι νέοι Τούρκοι - Ένας μεγάλος γείτονας που «χτυπά» την Ευρώπη

Το άρθρο αρχίζει κάνοντας αναφορά στις ταραγμένες σχέσεις Βρετανίας- ΕΕ στη μετά-Brexit εποχή και στα θέματα που έχουν δημιουργήσει εντάσεις μεταξύ τους- από την άρνηση της βρετανικής κυβέρνησης να προσφέρει καθεστώς πρέσβη στον άνθρωπο της ΕΕ στο Λονδίνο και τις διαφωνίες για τη Βόρεια Ιρλανδία μέχρι τις κατηγορίες των Βρετανών προς την ΕΕ για «εθνικισμό των εμβολίων» στον απόηχο της πανδημίας. «Οι κατηγορίες περί υποκρισίας ή ακόμα και κακοβουλίας μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών πάνε και έρχονται, σαν το Eurostar» αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Μετά την έξοδο, σημειώνεται στο δημοσίευμα, το δίλημμα της Βρετανίας ήταν πάντα το εξής: Θα ήταν σαν την Ελβετία ή σαν την Τουρκία; «Οι χώρες που είναι γείτονες του μεγαλύτερου οικονομικού μπλοκ του κόσμου πρέπει είτε να αποδεχτούν την υπεροχή του είτε να προσπαθήσουν να του αντισταθούν».

«Η Ελβετία και η Τουρκία αντιπροσωπεύουν καλύτερα αυτές τις δύο επιλογές. Οι Ελβετοί, που έχουν ένα πολύπλοκο συνονθύλευμα συμφωνιών με την ΕΕ, μπορεί να γκρινιάζουν για την κυριαρχία της ΕΕ…μα εν τέλει αποδέχονται την παρέμβαση. Η Τουρκία έχει μια πολύ απλούστερη σχέση: Μία τελωνειακή ένωση που επιτρέπει να κινούνται σχετικά ελεύθερα τα αγαθά. Ωστόσο η κυβέρνηση του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν τα βάζει με τους Ευρωπαίους σε κάθε ευκαιρία».

Η Βρετανία, όπως σημειώνεται, θα μπορούσε να ακολουθήσει οποιαδήποτε από τις δύο πορείες. Η Τερέζα Μέι ήταν περισσότερο της ελβετικής προσέγγισης: Όπως εκτιμούσε, μετά την έξοδο από την ΕΕ η Βρετανία θα μπορούσε να συνεχίσει να επιδιώκει να την επηρεάζει, εμπλεκόμενη σε θέματα που κυμαίνονται από την εξωτερική πολιτική μέχρι νόμους προστασίας δεδομένων με τον ίδιο τρόπο που το κάνει η Ελβετία, συνδεόμενη σε διάφορους κανόνες της ΕΕ. «Το σχέδιο ήταν να κάνει φίλους και να ασκεί επιρροή, με επιμελή διπλωματία να αντισταθμίζει την απώλεια μιας θέσης στο τραπέζι» σημειώνεται σχετικά.

Ωστόσο ο διάδοχος της Μέι, Μπόρις Τζόνσον- ο οποίος παρεμπιπτόντως είναι απόγονος ενός Οθωμανού πολιτικού, έχει υιοθετήσει μια πιο «τουρκική» προσέγγιση: Έβγαλε τη Βρετανία από την ΕΕ και έκλεισε μια πιο χαλαρή συμφωνία ελευθέρου εμπορίου. «Βλέπει την Ευρώπη ως κυρίαρχο αντίπαλο, και οι διπλωμάτες του ακολουθούν το παράδειγμά του. Οι κατ’ιδίαν συζητήσεις είναι εκτός. Οι δημόσιες αντιπαραθέσεις είναι εντός. Οι Βρυξέλλες είναι για να τις χτυπάς, ειδικά όταν κάνουν εξωφρενικά πράγματα, όπως το να απειλούν ότι θα μπλοκάρουν τις εξαγωγές εμβολίων στη Βρετανία».

Η Βρετανία, συνεχίζει το άρθρο, ανακάλυψε μάλλον αργά αυτή την επιθετική φιλοσοφία: Μετά τη νίκη του Brexit στο δημοψήφισμα του 2016, συνέχισε να ακολουθεί τους κανόνες της Ένωσης σε πολλά ζητήματα.

«Βρετανοί αξιωματούχοι ήταν παρόντες σε συναντήσεις για την πολιτική της ΕΕ για τους νέους κλπ, ακόμα και ενώ η πολιτική ζωή στη Βρετανία ήταν ένα τετραετές χάος. Αλλά πλέον υιοθετούν πιο αιχμηρούς τόνους. Κατά τις δύσκολες συνομιλίες ενώ μια μεταβατική περίοδος τελείωνε στις 31 Δεκεμβρίου, οι αξιωματούχοι φορούσαν μπρελόκ με τη βρετανική σημαία…οι απειλές για εγκατάλειψη υπαρχουσών συμφωνιών ήταν συχνές. Ήταν μια τακτική που οι διπλωμάτες της ΕΕ που διαπραγματεύονται με την Τουρκία θα αναγνώριζαν, δεδομένων των επανειλημμένων απειλών του κ. Ερντογάν να εγκαταλείψει τη συμφωνία με την ΕΕ για τους πρόσφυγες. Η Τουρκία παίζει το παιχνίδι αυτό εδώ και πολύ καιρό. Η Βρετανία, αντίθετα, πειραματίζεται ακόμα» σημειώνεται σχετικά.

Γενικότερα, όπως συμπληρώνεται, στη σχέση υπάρχει ένα στοιχείο μηδενισμού: Καμία πλευρά δεν φαίνεται να θέλει ή να περιμένει μια βαθύτερη σχέση σύντομα. Η Βρετανία δεν έχει πρόβλημα να συγκρούεται με την ΕΕ, επειδή δεν «παίζονται» πολλά, καθώς σε πολλές περιπτώσεις οι απειλές από την ευρωπαϊκή πλευρά έχουν να κάνουν με θέματα που οι Βρετανοί θεωρούν ούτως ή άλλως χαμένες υποθέσεις.

«Η απειλή απόσυρσης μιας προσφοράς που κάποιος δεν σκόπευε να κάνει ποτέ δεν είναι πολύ αποτελεσματική, όπως μπορεί να πει η τουρκική κυβέρνηση. Η Τουρκία άρχισε τη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ το 1987, ωστόσο…ξέρει πως οι προοπτικές ένταξής της είναι ανύπαρκτες και συμπεριφέρεται ανάλογα».

Στην Ευρώπη, όπως τονίζεται, γεωγραφία σημαίνει πεπρωμένο. «Όλες οι πλευρές έχουν κολλήσει η μία με την άλλη, είτε το αποδέχονται οι κυβερνήσεις είτε όχι. Η Ελβετία εξομαλύνει τις διαφωνίες της μέσω συνεχούς διαπραγμάτευσης με την ΕΕ, παζαρεύοντας για τα πάντα, από την ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων μέχρι το τραπεζικό απόρρητο, σε έναν αέναο κύκλο συνομιλιών. Το να είσαι μια μικρή περίκλειστη χώρα στην καρδιά της ευρωπαϊκής ηπείρου οδηγεί από μόνο του σε απρόθυμο συμβιβασμό».

«Η Τουρκία είναι σε μια πολύ πιο πολύπλοκη θέση. Δεν θεωρείται ιδιαίτερα ευρωπαϊκή από τις Βρυξέλλες και είναι ταυτόχρονα πολύ μικρή για να αποτελέσει πρόκληση μα πολύ μεγάλη για να της επιβάλλεσαι. Εν ολίγοις, είναι σε μια θέση που θυμίζει τη Βρετανία. Αυτό αποτελεί γρίφο για την ΕΕ, επίσης. Αντίθετα με την Ελβετία, τόσο η Βρετανία όσο και η Τουρκία είναι στρατιωτικοί εταίροι, όχι μόνο οικονομικοί. Και οι δύο είναι μέλη του ΝΑΤΟ. Τα πιο πιεστικά στρατηγικά προβλήματα της ΕΕ, μεταξύ των οποίων μια ασταθής βόρεια Αφρική και μια παρεμβατική Ρωσία, θα επιλύονταν ευκολότερα εάν η Τουρκία και η Βρετανία ήταν στην πλευρά της».

Ωστόσο, καταλήγει το άρθρο, μπορεί να είναι ακόμα δυσκολότερο για την ΕΕ να δημιουργήσει μια εποικοδομητική σχέση με τη Βρετανία παρά με την Τουρκία. «Εν τέλει η ΕΕ δεν ενδιαφέρεται και πολύ για τη μοίρα της Τουρκίας, εφόσον παραμένει σταθερή. Στην περίπτωση της Βρετανίας και της ΕΕ, η κάθε πλευρά χρειάζεται η άλλη να υποφέρει (αν και καμία πλευρά δεν θα το παραδεχτεί αυτό)».

«Για την Ευρώπη, η Βρετανία πρέπει να είναι εμφανώς χειρότερα, λόγω της εξόδου της από την Ένωση. Με αντάλλαγμα την τήρηση των κανόνων της, η ΕΕ υπόσχεται ευημερία. Η προοπτική μιας μεγάλης, επιτυχημένης οικονομίας με μια διαφορετική κοσμοθεωρία λίγο παραπέρα από τις βορειοδυτικές ακτές της είναι άβολη. Για την βρετανική κυβέρνηση, ο πόνος της εξόδου από την ΕΕ πρέπει να φανεί ότι άξιζε τον κόπο. Είναι ευκολότερο να ισχυριστείς κάτι τέτοιο εάν η ΕΕ αποτύχει να καταστεί φάρος διακρατικής ευδαιμονίας. Η τριβή είναι αναπόφευκτη».

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

«Βόμβα» Σαρηγιάννη στο Newsbomb.gr: 9.000 κρούσματα μέχρι το Μάιο - Έρχεται «τσουνάμι»