Τσαβούσογλου: Θα συνεργαστούμε με τον Μπορέλ για να συνεχίσουμε τη θετική ατζέντα Τουρκίας- ΕΕ

Ο κ. Τσαβούσογλου πρόσθεσε πως χρειάζεται περισσότερη συνεργασία ως προς την επικαιροποίηση της τελωνιακής ένωσης, την απελευθέρωση βίζας, την παράτυπη μετανάστευση και τη μάχη κατά της τρομοκρατίας. Επίσης, όπως συμπλήρωσε, συζητήθηκαν περιφερειακά ζητήματα, μεταξύ των οποίων η Συρία, το Αφγανιστάν και η Λιβύη.

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών είχε συνάντηση τη Δευτέρα με τον επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας στις Βρυξέλλες, όπου συζητήθηκαν οι διμερείς σχέσεις, περιφερειακά ζητήματα και άλλα θέματα.

Από τον περασμένο Δεκέμβριο η ΕΕ έχει παρατηρήσει μερικά σημάδια προς θετική κατεύθυνση και βήματα προς αποκλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας, ανέφερε ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου μετά την ολοκλήρωση του Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Υποθέσεων (ΣΕΥ) τη Δευτέρα. Ωστόσο, όπως σημείωσε ο Ζοζέπ Μπορέλ, «η διαδικασία της αποκλιμάκωσης είναι εύθραυστη», υπογραμμίζοντας ότι η προσπάθεια πρέπει να είναι διαρκής.

Ο ύπατος εκπρόσωπος ανέφερε, επίσης, ότι οι κινήσεις της Τουρκίας σχετικά με το φιλοκουρδικό κόμμα HDP και η απόσυρση από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης πρέπει να ληφθούν υπόψη.

«Είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να έχουμε θετική ατζέντα, αλλά όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι εάν χρειαστεί» πρόσθεσε ο ύπατος εκπρόσωπος.

Η έκθεση για τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία την οποία κλήθηκε να ετοιμάσει ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ τέθηκε στο τραπέζι των συζητήσεων των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ.

Με τίτλο «Η κατάσταση των πολιτικών, οικονομικών και εμπορικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας» η έκθεση κάνει αναφορά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου 2020 σημειώνοντας πως η Τουρκία έχει προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες και προκλήσεις και κλιμάκωσε τη ρητορική της εναντίον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των κρατών μελών της και των Ευρωπαίων ηγετών και τονίζει πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να υποβάλουν έκθεση σχετικά με την πορεία των πολιτικών, οικονομικών και εμπορικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.

Παράλληλα, επισημαίνεται ότι «το πολιτικό πλαίσιο στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια, κάτι που οφείλεται κυρίως στις τουρκικές ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο, αμφισβητώντας τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στις θαλάσσιες ζώνες της και την ραγδαία αύξηση των προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας κατά της Ελλάδας» .

Υπογραμμίζεται επίσης ότι «η περαιτέρω επιδείνωση της εσωτερικής κατάστασης στην Τουρκία, ιδίως στον τομέα των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της οικονομικής διακυβέρνησης, είχε σαφείς αρνητικές επιπτώσεις στις σχέσεις της Τουρκίας με τα κράτη μέλη της ΕΕ και στη διμερή ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας».

Στην έκθεση γίνεται αναφορά στα γεγονότα στον Έβρο το 2020 υπογραμμίζοντας πως «τα τελευταία χρόνια, οι εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο αυξήθηκαν. Έφτασαν στο αποκορύφωμά τους στα τέλη Φεβρουαρίου 2020, όταν η Τουρκία, σε αντίθεση με τη δήλωση ΕΕ-Τουρκίας του Μαρτίου 2016, ενθάρρυνε τους μετανάστες και τους πρόσφυγες να εισέλθουν στην ΕΕ. Αυτό οδήγησε σε καταστάσεις βίας στα ελληνικά χερσαία και θαλάσσια σύνορα».

«Μια μεγάλη κρίση αποτράπηκε μετά από ισχυρή διπλωματική δράση, συμπεριλαμβανομένης της επίσκεψης στην 'Αγκυρα του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Ύπατου Εκπροσώπου και κοινή επίσκεψη στα ελληνικά σύνορα από τους Προέδρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ακολούθησε επίσκεψη στις Βρυξέλλες του Προέδρου Ερντογάν στις αρχές Μαρτίου», αναφέρει η έκθεση.

Στην έκθεση γίνεται αναφορά και στην κρίση με το «Ορούτς Ρέις» σημειώνοντας πως «η Τουρκία ανέπτυξε ένα σεισμικό ερευνητικό σκάφος κοντά στο Καστελόριζο, και επέλεξε την κλιμάκωση με πιθανή μια σύγκρουση μεταξύ των δύο συμμάχων του ΝΑΤΟ. Αυτές οι ενέργειες συνοδεύτηκαν από ρητορική που αμφισβητεί τα δικαιώματα τόσο της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και της Ελλάδας».

Στη έκθεση του Μπορέλ γίνεται αναφορά και στο τουρκολιβυκό μνημόνιο το «οποίο αύξησε περαιτέρω τις εντάσεις, υπήρξε μια περαιτέρω αύξηση στις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας με το μνημόνιο να παραβιάζει τα δικαιώματα των νησιών στις θαλάσσιες ζώνες τους, στις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, στις τουρκικές υπερπτήσεις ελληνικών κατοικημένων περιοχών, καθώς σε απειλές με ναυτικές ασκήσεις με συνοδευτική ρητορική τούρκων αξιωματούχων καθ 'όλη τη διάρκεια του έτους».

H έκθεση του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ αναφέρει επίσης ότι «η κατάσταση άρχισε να αλλάζει προς το τέλος του έτους. Η Τουρκία χαιρέτισε τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου και άρχισε να στέλνει μηνύματα σχετικά με τη σημασία που αποδίδεται στη σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της» και προσθέτει ότι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών θα πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων με καλή πίστη, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, και τη σύμβαση για το Δίκαιο της θάλασσας (UNCLOS).

Αναφορικά με το μεταναστευτικό στην έκθεση επισημαίνεται ότι «στα τέλη Φεβρουαρίου 2020, οι μετανάστες ενθαρρύνθηκαν από τουρκικούς παράγοντες να ακολουθήσουν τη χερσαία διαδρομή προς την Ευρώπη μέσω της Ελλάδας. Αυτό οδήγησε στη δημιουργία ενός άτυπου καταυλισμού στα ελληνοτουρκικά σύνορα, με μεγάλο αριθμό μεταναστών και προσφύγων σε άθλιες συνθήκες».

Στις έκτακτες συνεδριάσεις του Συμβουλίου των Υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ στις 4 Μαρτίου 2020 και των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις 6 Μαρτίου 2020, η ΕΕ επανέλαβε την ανάγκη να συμμορφωθεί πλήρως η Τουρκία με τη δήλωση ΕΕ-Τουρκίας. Το Συμβούλιο κάλεσε επίσης την τουρκική κυβέρνηση και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και οργανισμούς να μεταδώσουν το μήνυμα ότι οι μετανάστες δεν πρέπει να ενθαρρυνθούν να επιχειρήσουν παράνομες μετακινήσεις από ξηρά ή θάλασσα, καθώς και να καταπολεμήσουν τη διάδοση ψευδών πληροφοριών.

Στην έκθεση γίνεται αναφορά «στους αργούς ρυθμούς επιστροφών τις οποίες οι τουρκικές αρχές ανέστειλαν επικαλούμενοι περιορισμούς COVID-19. Παρά τα επανειλημμένα αιτήματα των ελληνικών αρχών και της Επιτροπής, το ζήτημα δεν έχει επιλυθεί. Η Επιτροπή επέμεινε ότι η Τουρκία πρέπει να τηρήσει πλήρως τις δεσμεύσεις της βάσει της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας. Στις 14 Ιανουαρίου 2021, η Ελλάδα υπέβαλε επίσημο αίτημα επανεισδοχής 1450 επαναπατριζόμενων που η Τουρκία δεν αποδέχθηκε» υπογραμμίζει η έκθεση.

Ταυτόχρονα, τονίζεται ότι σε περίπτωση που η Άγκυρα τηρήσει τις υποσχέσεις της, η ΕΕ τάσσεται υπέρ της συνεργασίας σε διάφορα πεδία.

Όπως μετέδωσε η Deutsche Welle, η έκθεση χαρακτηρίστηκε αντικειμενική γιατί επιχειρείται μια διττή προσέγγιση της ΕΕ έναντι της Τουρκίας, δηλαδή μια θετική ατζέντα για την αναθέρμανση των σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών, ενώ παράλληλα όλες οι επιλογές, μεταξύ των οποίων και ενδεχόμενες κυρώσεις, παραμένουν στο τραπέζι.

Προτάσσουμε μια θετική ατζέντα με την Τουρκία, αλλά διατηρούμε όλες τις εναλλακτικές στο τραπέζι, ανέφερε μετά τη συνεδρίαση ο κ. Μπορέλ, ο οποιος ωστόσο εμφανίστηκε ιδιαίτερα επικριτικός σε σχέση με την εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία.

Από την πλευρά του, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, δήλωσε ότι η έκθεση είναι θετική, επειδή προσλαμβάνει σωστά την Τουρκία ως πρόβλημα που αφορά το σύνολο της ΕΕ και για αυτό προτείνει τη διπλή ατζέντα, δηλαδή θετικά μέτρα μεν, αλλά και τη δυνατότητα κυρώσεων αν η Άγκυρα διολισθήσει στην απαράδεκτη παραβατική συμπεριφορά. Πάντως, στη έκθεση υπάρχουν και ελλείψεις, τις οποίες επισήμανε στην παρέμβασή του ο κ. Δένδιας. Όπως είπε, στην έκθεση γίνεται σαφής αναφορά για τις υπερπτήσεις ελληνικού εδάφους, όμως δεν υπάρχει ευρύτερη αναφορά στο γεγονός ότι η Τουρκία έχει επανειλημμένα παραβιάσει την συμφωνία για το δίκαιο της θάλασσας. Επίσης, δεν υπάρχει αναφορά στη χρησιμοποίηση από την Άγκυρα της απειλής πολέμου δηλαδή του «casus belli», κάτι που αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

Η έκθεση θα αποτελέσει τη βάση της συζήτησης για τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας στην τηλεδιάσκεψη των Ευρωπαίων ηγετών την Πέμπτη και την Παρασκευή.

(με επιπλέον πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, DW)

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Ρεπορτάζ Newsbomb.gr: 206 ιδιώτες γιατροί στη «μάχη» με τον ιό - «Λεκές στο ιατρικό σώμα η επίταξη»