Ποιο είναι το πρόβλημα με τους εμβολιασμούς στην ΕΕ: Οι λόγοι για το χάος σε 5 ερωταπαντήσεις

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν επικριθεί για τους ρυθμούς του προγράμματος εμβολιασμών, καθώς κάτω από το 12% του πληθυσμού της ΕΕ έχει κάνει την πρώτη του ένεση- τη στιγμή που, πχ, στο Ηνωμένο Βασίλειο το ποσοστό αυτό είναι περίπου 40%.

Το BBC εξηγεί τα προβλήματα και τους λόγους τους σε εκτενές δημοσίευμα.

Πού οφείλεται η τελευταία αντιπαράθεση;

H EE ανησυχεί πως το Ηνωμένο Βασίλειο είχε άδικο πλεονέκτημα στα συμβόλαια που υπέγραψε με τους κατασκευαστές εμβολίων, κάποιοι εκ των οποίων εδρεύουν στην ΕΕ.

Το τελευταίο θέμα αντιπαράθεσης έχει να κάνει με τις δόσεις των εμβολίων AstraZeneca που κατασκευάζονται στην Ολλανδία, με στελέχη της ΕΕ να λένε πως θα έπρεπε να διανεμηθούν μεταξύ των χωρών- μελών και να μην αποσταλούν στη Βρετανία. Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είπε ότι η ΕΕ έχει εξάγει πάνω από 10 εκατ. δόσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο, μα το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχει εξάγει από πλευράς του.

Παράλληλα, σημείωσε πως εάν δεν βελτιωθεί η κατάσταση με τις προμήθειες στην Ευρώπη, η ΕΕ θα εξετάσει το ενδεχόμενο παύσης εξαγωγών του εμβολίου της AstraZeneca στο Ηνωμένο Βασίλειο. Την υποστήριξή της προς την πρόεδρο της Κομισιόν στο θέμα εξέφρασε και η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ.

Τι πήγε στραβά με τη διάθεση των εμβολίων;

Τον Ιούνιο του 2020, οι 27 χώρες- μέλη συμφώνησαν σε ένα σχέδιο που έδινε στην ΕΕ την κεντρική ευθύνη για την αγορά εμβολίων. Ωστόσο η ΕΕ καθυστέρησε, σε σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο, να υπογράψει συμβόλαιο με την AstraZeneca, κάτι που προκάλεσε προβλήματα προμηθειών. Επίσης, έκλεισε συμφωνίες με τις Pfizer- BioNTech και Moderna, που αντιμετώπισαν προβλήματα παραγωγής και διανομής.

Τον Φεβρουάριο η φον ντερ Λάιεν παραδέχτηκε τα λάθη, λέγοντας πως «αργήσαμε πολύ να δώσουμε άδεια. Ήμασταν πολύ αισιόδοξοι ως προς τη μαζική παραγωγή, και ίσως πολύ βέβαιοι πως αυτά που παραγγείλαμε θα παραδίδονταν εγκαίρως».

Η ΕΕ έχει κλείσει συμφωνίες και για την αγορά άλλων τριών εμβολίων, όταν περάσουν τις κλινικές δοκιμές: Των Sanofi-GSK, Johnson & Johnson και CureVac.

Ποια είναι τα θέματα με την AstraZeneca;

Τον Ιανουάριο ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) ενέκρινε τη χρήση του εμβολίου της Οξφόρδης/ AstraZeneca για όλες τις ηλικιακές ομάδες, μα ένας αριθμός χωρών αρχικά αρνήθηκαν να συστήσουν τη χρήση του για άτομα άνω των 65.

Η Γαλλία και η Γερμανία αναθεώρησαν τη στάση τους και ενέκριναν τη χρήση του για τους πολίτες 65-74 ετών, στις αρχές του Μαρτίου. Ωστόσο ήταν μεταξύ 13 χωρών που «πάγωσαν» τους εμβολιασμούς με το εμβόλιο της AstraZeneca τον Μάρτιο, εν μέσω αναφορών πως ένας αριθμός ατόμων που εμβολιάστηκαν είχαν θρομβοεμβολικά επεισόδια.

Οι εμβολιασμοί άρχισαν εκ νέου αφού ο ΕΜΑ είπε πως δεν υπήρχαν στοιχεία πως το εμβόλιο προκαλούσε τους θρόμβους. Ωστόσο οι γαλλικές αρχές λένε πως μόνο τα άτομα 55 ετών και άνω θα έπρεπε να κάνουν το εμβόλιο της Οξφόρδης/ AstraZeneca.

Ο θόρυβος γύρω από το συγκεκριμένο εμβόλιο έχει μειώσει την εμπιστοσύνη προς αυτό στην ΕΕ: Έρευνα του YouGov έχει δείξει πως μόνο το 1/3 των Γερμανών και το 23% των Γάλλων το θεωρούν ασφαλές.

Μπορούν οι χώρες της ΕΕ να κλείσουν δικές τους συμφωνίες;

Οι χώρες- μέλη μπορούν να κλείσουν δικές τους, ξεχωριστές συμφωνίες με κατασκευαστές εμβολίων που δεν έχουν υπογράψει συμφωνίες με την ΕΕ. Η Ουγγαρία και η Σλοβακία έχουν αγοράσει δόσεις του ρωσικού εμβολίου Sputnik V, και η Τσεχία φέρεται να εξετάζει το ενδεχόμενο και η ίδια.

Η Αυστρία και η Δανία έχουν ανακοινώσει συνεργασία με το Ισραήλ για παραγωγή εμβολίων δεύτερης γενιάς εναντίον μεταλλάξεων του κορονοϊού.

Στο πλαίσιο του σχεδίου της ΕΕ οι χώρες- μέλη δεν προβλέπεται να κλείνουν συμφωνίες με κατασκευαστές με τους οποίους η ΕΕ το έχει κάνει ήδη. Ωστόσο η γερμανική κυβέρνηση υπέγραψε τη δική της συμφωνία με την Pfizer για 30 εκατ. επιπλέον δόσεις τον Σεπτέμβριο. Τον Ιανουάριο η Κομισιόν απέφυγε να διευκρινίσει εάν αυτό παραβίαζε τους όρους του σχεδίου της ΕΕ.

Αληθεύει πως το Ηνωμένο Βασίλειο έκανε ταχύτερα εμβολιασμούς λόγω Brexit;

Το Ηνωμένο Βασίλειο ενέκρινε το εμβόλιο της Pfizer τον Νοέμβριο, σχεδόν τρεις εβδομάδες πριν τις αρμόδιες αρχές της ΕΕ. Η βρετανική κυβέρνηση υποστήριξε πως το ότι ήταν εκτός της ΕΕ της επέτρεψε να έχει μεγαλύτερη ευελιξία στο θέμα. Ωστόσο, όπως γράφει το BBC, η έγκριση του εμβολίου από το Ηνωμένο Βασίλειο θα επιτρεπόταν ούτως ή άλλως βάσει των κανόνων της ΕΕ.

Το Ηνωμένο Βασίλειο μπορούσε να μπει στο σχέδιο της ΕΕ για τους εμβολιασμούς πέρυσι, ενώ ήταν ακόμα στη μεταβατική φάση, μα επέλεξε να μην το κάνει. Όπως σημειώνει το BBC, εάν το είχε κάνει, ίσως να μην ήταν σε θέση να κλείσει τόσες συμφωνίες με εταιρείες κατασκευής εμβολίων.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Χαμός on air στον ΣΚΑΪ: Ο Λουράντος έδιωξε το συνεργείο από το φαρμακείο του