Τι συμβαίνει με τα εμβόλια των J&J και AstraZeneca: Πόσο ανησυχητικά είναι τα επεισόδια θρομβώσεων

Οι εξελίξεις αυτές λαμβάνουν χώρα μετά τις ανακοινώσεις του ΕΜΑ περί πιθανής σχέσης του εμβολίου της AstraZeneca με πολύ σπάνια περιστατικά θρομβώσεων σε κάποιους ενήλικες που είχαν κάνει το εμβόλιο. Από πλευράς της η αρμόδια αρχή της Βρετανίας έχει συστήσει οι κάτω των 30 να κάνουν κάποιο άλλο εμβόλιο, αν είναι δυνατόν.

Το Reuters παρουσιάζει όσα γνωρίζουμε μέχρι τώρα:

Τι έχει συμβεί;

Τόσο για το εμβόλιο της AstraZeneca όσο και της Johnshon & Johnson υπάρχουν αναφορές για πολύ σπάνια περιστατικά θρομβώσεων, μεταξύ των οποίων και ένα είδος θρόμβου ονόματι CVST (εγκεφαλική φλεβική θρόμβωση), που παρατηρήθηκαν σε συνδυασμό με θρομβοπενία (χαμηλά επίπεδα αιμοπεταλίων).

Επιτροπή του CDC των ΗΠΑ σχεδιάζει να εξετάσει τις περιπτώσεις που συνδέονται με το εμβόλιο της J&J και η FDA (US Food and Drug Administration) θα αξιολογήσει την ανάλυσή της.

Οι υπηρεσίες αυτές, όπως και οι αντίστοιχες ευρωπαϊκές, έχουν χαρακτηρίσει τα περιστατικά αυτά ως εξαιρετικά σπάνια.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) έχει πει ότι το σύστημα παρατήρησης παρενεργειών του είχε λάβει 169 αναφορές CVST ως τις 4 Απριλίου και 53 περιπτώσεις SVT (θρομβώσεις σε φλέβες στην κοιλιά). Αυτές οι περιπτώσεις είναι μεταξύ 34 εκατομμυρίων δόσεων που έχουν χορηγηθεί στη Βρετανία και στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο μέσα στους τρεις τελευταίους μήνες.

Η επιτροπή ασφαλείας του ΕΜΑ πραγματοποίησε ανάλυση 62 περιπτώσεων CVST και 24 περιπτώσεων SVT, εκ των οποίων 18 ήταν θανατηφόρες. Οι περισσότερες έλαβαν χώρα εντός δύο εβδομάδων από τη λήψη της πρώτης δόσης.

Γερμανοί αξιωματούχοι, που κατέγραψαν 29 περιπτώσεις CVST σε γυναίκες 20-59 ετών που έλαβαν το εμβόλιο της AstraZeneca, είπαν πως ο βαθμός εμφάνισης του φαινομένου σε αυτή την ομάδα ήταν 20 φορές υψηλότερος μέσα σε 16 ημέρες από τον εμβολιασμό από ό,τι θα αναμενόταν κανονικά.

Το υπουργείου Υγείας της Γερμανίας έχει πει πως στο διάστημα αυτό θα αναμένονται 1 με 1,4 περιπτώσεις CVST.

Ποιοι βίωσαν τις παρενέργειες;

Στην περίπτωση της J&J, οι έξι παραλήπτες ήταν γυναίκες μεταξύ 18 και 48 ετών, και τα συμπτώματα εκδηλώθηκαν 6-13 ημέρες μετά τον εμβολιασμό. Συνολικά πάνω από 6,8 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της Johnson & Johnson είχαν χορηγηθεί στις ΗΠΑ ως τις 12 Απριλίου.

Αντίστοιχα, οι περισσότερες περιπτώσεις που έχουν αναφερθεί στην Ευρώπη έχουν εκδηλωθεί σε γυναίκες κάτω των 60, αν και αυτό ίσως να είναι παραπλανητικό, δεδομένου ότι η Γερμανία και η Βρετανία λένε πως περισσότερες γυναίκες έχουν κάνει το εμβόλιο της AstraZeneca από ό,τι άνδρες.

Οι περισσότερες περιπτώσεις προέκυψαν εντός δύο εβδομάδων από τη λήψη της πρώτης δόσης του εμβολίου της AstraZeneca.

Τι έχουν πει οι εταιρείες;

Η J&J έχει πει πως συνεργάζεται στενά με τις αρχές και δεν έχει διαπιστώσει ξεκάθαρη αιτιώδη συνάφεια μεταξύ των περιστατικών και του εμβολίου της.

Η AstraZeneca είπε ότι «εργάζεται για την κατανόηση μεμονωμένων περιπτώσεων και πιθανών μηχανισμών που θα μπορούσαν να εξηγούν αυτά τα εξαιρετικά σπάνια περιστατικά».

Τι λένε οι αρμόδιες αρχές;

Το CDC συστήνει παύση της χορήγησης του μονοδοσικού εμβολίου της J&J «λόγω υπερβάλλουσας προσοχής» για να διασφαλιστεί πως οι πάροχοι υπηρεσιών υγείας γνωρίζουν τις πιθανές παρενέργειες και μπορούν να κάνουν σχέδια για «σωστή αναγνώριση και διαχείριση».

Η αρμόδια βρετανική αρχή, στο μεταξύ, σύστησε χρήση άλλου εμβολίου από αυτό της AstraZeneca στους κάτω των 30, μετά από εξέταση 79 περιπτώσεων σπάνιων θρομβώσεων σε συνδυασμό με χαμηλά αιμοπετάλια, με 19 θανάτους- 13 γυναίκες και έξι άνδρες. Έντεκα από τους νεκρούς ήταν κάτω των 50 και τρεις ήταν κάτω των 30.

Ποιες είναι οι διαφορές στη θεραπεία;

Στις ΗΠΑ αξιωματούχοι του χώρου της υγείας είπαν ότι η αντιμετώπιση θρόμβων αίματος με πιθανή σχέση με το εμβόλιο της J&J διαφέρει από αυτήν που θα λάμβανε χώρα κανονικά. «Συνήθως χρησιμοποιείται ένα αντιθρομβωτικό φάρμακο, η ηπαρίνη, για την αντιμετώπιση των θρόμβων αίματος» είπαν . «Σε αυτή την περίπτωση η χορήγηση ηπαρίνης μπορεί να είναι επικίνδυνη, και μπορεί να χρειάζονται εναλλακτικές θεραπείες».

Αντίθετα, Γερμανοί γιατροί και επιστήμονες που διερευνούν θρομβώσεις οι οποίες συσχετίζονται με εμβόλια AstraZeneca έχουν συστήσει οι γιατροί να επιδιώκουν υψηλές συγκεντρώσεις ηπαρίνης, μονοκλωνικού αντισώματος που μπλοκάρει Fc-υποδοχείς και ενδοφλέβιας ανοσοσφαιρίνης.

Πώς κατέληξαν οι αρχές στις αποφάσεις τους;

Ο ΕΜΑ είπε στις 18 Μαρτίου πως κατά μέσο όρο μόλις 1,35 περιπτώσεις CVST μπορεί να αναμένονταν κανονικά μεταξύ ανθρώπων κάτω των 50 εντός 14 ημερών από τη λήψη του εμβολίου της AstraZeneca, ενώ κατά την ίδια περίοδο κατεγράφησαν 12 περιπτώσεις. Συγκριτικά τέσσερις γυναίκες στις 10.000 αποκτούν θρόμβο από τη χρήση αντισυλληπτικών που λαμβάνονται από το στόμα.

Βρετανοί αξιωματούχοι χρησιμοποίησαν στατιστικά στοιχεία από το Winton Centre for Risk and Evidence Communication του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ για να εξηγήσουν τις συστάσεις τους περί χρήσης εναλλακτικού εμβολίου στους νέους ενώ οι μεγαλύτερης ηλικίας συνεχίζουν να χρησιμοποιούν της AstraZeneca.

Σύμφωνα με το εν λόγω κέντρο, ο κίνδυνος σοβαρής βλάβης εξαιτίας του εμβολιασμού μειώνεται όσο μεγαλύτεροι ηλικιακά είναι οι άνθρωποι και ο αριθμός των εισαγωγών σε ΜΕΘ μειώνεται δραστικά εξαιτίας των εμβολιασμών, ενισχύοντας τη σχέση οφέλους- ρίσκου για το εμβόλιο της AstraZeneca.

Το κέντρο κατέληξε στο συμπέρασμα πως μόνο 0,4 άτομα για κάθε 100.000 στην ομάδα των 50-59 υφίστανται βλάβη που σχετίζεται με το εμβόλιο, ενώ αποτρέπονται 65,6 εισαγωγές σε ΜΕΘ ανά 100.000 άτομα.

Τι κάνει η ΕΕ αυτή τη στιγμή;

Ο ΕΜΑ, ο οποίος έχει επανειλημμένα πει ότι τα οφέλη από τη χρήση του εμβολίου της AstraZeneca συνεχίζουν να υπερέχουν των ρίσκων, είπε ότι ασυνήθιστοι θρόμβοι με χαμηλά αιμοπετάλια θα έπρεπε να καταχωρηθούν ως πολύ σπάνιες παρενέργειες και οι χώρες να αποφασίζουν οι ίδιες πώς θα προχωρήσουν.

Ποιες είναι οι θεωρίες για την αιτία των θρόμβων;

Μεταξύ των πιθανών αιτίων που διερευνώνται είναι πως το εμβόλιο προκαλεί ένα ασυνήθιστο φαινόμενο σε σπάνιες περιπτώσεις.

Γερμανοί επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο του Γκράιφσβαλντ σε επιστημονικό τους άρθρο που δημοσιεύτηκε στο New England Journal of Medicine κατέληξαν στο συμπέρασμα πως οι εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις θρόμβωσης με χαμηλά αιμοπετάλια προκαλούνται από αντισώματα που εντοπίζονται στους επηρεαζόμενους ασθενείς μετά από εμβολιασμό με το εμβόλιο της AstraZeneca.

Μια ομάδα Νορβηγών επιστημόνων κατέληξε σε παρόμοια συμπεράσματα- πως το εμβόλιο της AstraZeneca προκάλεσε μια ανοσολογική αντίδραση που μπορεί να οδήγησε σε θρόμβωση σε μικρό αριθμό ανθρώπων- σε δικό της επιστημονικό άρθρο, που δημοσιεύτηκε επίσης στο New England Journal of Medicine.

O Αντρέας Γκράιναχερ, ειδικός του Γκράιφσβαλντ στις ανοσολογικές αντιδράσεις που προκαλούνται από φάρμακα, αναζητεί, όπως και ο ΕΜΑ, στοιχεία σχετικά με το γιατί σε σπάνιες περιπτώσεις εμφανίστηκαν θρόμβοι και χαμηλά αιμοπετάλια μετά τον εμβολιασμό, και όχι στη συντριπτική πλειονότητα.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Γερμανικά ΜΜΕ: Γιατί έπρεπε να πεθάνει ο Καραϊβάζ - Σχετίζεται η δολοφονία με το οργανωμένο έγκλημα;