GRU: Ποια είναι η σκιώδης ρωσική υπηρεσία που προκαλεί «πονοκεφάλους» στη Δύση
Οι πρόσφατες αποκαλύψεις περί εμπλοκής της GRU - της ρωσικής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών- σε έκρηξη σε αποθήκη όπλων στην Τσεχία τον Οκτώβριο του 2014 είχαν ως αποτέλεσμα μια μεγάλη διπλωματική κρίση στις σχέσεις Πράγας- Μόσχας.
Ωστόσο, όπως σημειώνει το BBC, η υπόθεση αυτή προκαλεί ερωτήματα ως προς το τι είναι ικανή να κάνει η GRU, εάν μπορεί να αποτραπεί η δραστηριότητά της και τι άλλες επιχειρήσεις μπορεί να έχει αναλάβει.
Σύμφωνα με το εν λόγω δημοσίευμα, ευρωπαϊκές υπηρεσίες πληροφοριών εκτιμούν πως η αποστολή της Μονάδας 29155 της GRU περιλαμβάνει δολιοφθορές, υπονόμευση και δολοφονίες.
Μετά τον δηλητηριασμό του Σεργκέι Σκριπάλ στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2018, οι υπηρεσίες ασφαλείας ανά την Ευρώπη παρακολουθούν τις δραστηριότητές της, «ιχνηλατώντας» τις κινήσεις των 20 περίπου στελεχών της που αναλαμβάνουν επιχειρήσεις στο εξωτερικό.
Αυτό έχει ρίξει νέο φως σε γεγονότα όπως ο δηλητηριασμός ενός Βούλγαρου εμπόρου όπλων το 2015, καθώς και η έκρηξη στην Τσεχία.
Η μονάδα αυτή επίσης έχει συνδεθεί και με μια απόπειρα πραξικοπήματος στο Μαυροβούνιο του 2016, με σκοπό την αποτροπή της προσέγγισης της χώρας με το ΝΑΤΟ. Άτομα που είχε θεωρηθεί πως ήταν πράκτορες καταδικάστηκαν ερήμην στο δικαστήριο.
Οι γαλλικές υπηρεσίες ασφαλείας είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα πως η μονάδα χρησιμοποιούσε μια περιοχή στις Άλπεις ως βάση επιχειρήσεων για ταξίδια σε άλλες χώρες. Επίσης, έχει συνδεθεί με την προσφορά αμοιβών σε Ταλιμπάν για επιθέσεις εναντίον αμερικανικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν, αν και την προηγούμενη εβδομάδα Αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν ότι η βεβαιότητά τους για αυτό ήταν «από χαμηλή έως μέτρια».
Τα περισσότερα από τα συμβάντα ενδιαφέροντος φαίνονται να είναι από το 2014 και μετά. Πρόκειται για τη χρονιά - δεδομένης και της κρίσης στην Ουκρανία- που η Ρωσία άρχισε να θεωρεί ότι βρίσκεται σε σύγκρουση με τη Δύση. Η συγκεκριμένη σύγκρουση έχει «υβριδικό»/ «γκρίζο» χαρακτήρα, και βρίσκεται κάτω από το «όριο» μιας «παραδοσιακού» τύπου πολεμικής σύγκρουσης. Περιλαμβάνει δραστηριότητες όπως επιχειρήσεις online παραπληροφόρησης και hacking με στόχο τη Δύση (πχ σε εκλογικές αναμετρήσεις) από κάποιες μονάδες εντός της GRU, μα επίσης και τη χρήση της Μονάδας 29155 για πιο «κλασικού» χαρακτήρα συμβατικές επιχειρήσεις.
Οι πρόσφατες αποκαλύψεις για τα γεγονότα στην Τσεχία κάνουν πολλούς να διερωτώνται εάν υπάρχει ένας βαθμός «προχειρότητας» στις επιχειρήσεις της μονάδας- πχ το ότι δύο άνδρες που φέρονται να είναι πράκτορές της χρησιμοποίησαν τις ίδιες ταυτότητες («Πέτροφ» και «Μποσίροφ») για την επιχείρηση στην Τσεχία και για αυτήν στο Σάλσμπερι. Επίσης, κάποιες έρευνες φαίνονται να έχουν αποκαλύψει τον τρόπο που κάποιοι πράκτορες της GRU κάποιες φορές είχαν χρησιμοποιήσει συνεχόμενους αριθμούς διαβατηρίων.
Ωστόσο, και πάλι χρειάστηκαν επτά χρόνια για να έρθει στο φως η υπόθεση Τσεχία, και το ότι μια ομάδα μπορεί κατά καιρούς να κάνει λάθη δεν σημαίνει πως δεν εξακολουθεί να είναι επικίνδυνη: Στην Τσεχία σκοτώθηκαν δύο άνθρωποι, ενώ στο Σάλσμπερι μία ντόπια, η Ντον Στέρτζες, πέθανε λόγω έκθεσης σε νευροτοξικό παράγοντα.
Επίσης, όπως σημειώνει το BBC, μπορεί να υπάρχουν ακόμα πολλά πράγματα που αναμένεται να αποκαλυφθούν. Υπάρχουν άλλα γεγονότα- μεταξύ των οποίων θάνατοι και εκρήξεις- που αναμένεται να αξιολογηθούν εκ νέου, υπό το φως νέων στοιχείων, και να συνδεθούν με τη μονάδα, καθώς αναλύονται οι κινήσεις των μελών της.
Όπως σημειώνει το BBC, από το Σάλσμπερι και μετά όλο και περισσότερες χώρες εμφανίζονται πρόθυμες να συνεργαστούν για τον διαμοιρασμό πληροφοριών και να έρθουν σε αντιπαράθεση με Μόσχα- λόγω «ασφάλειας στο πλήθος» και ολοένα και μεγαλύτερης ενόχλησης από τις όλο και πιο επιθετικές τακτικές της Ρωσίας. Πολλές χώρες της ανατολικής Ευρώπης, όπως η Πολωνία, η Τσεχία και η Βουλγαρία, προβαίνουν σε ενέργειες εναντίον Ρώσων πρακτόρων.
Ωστόσο, είναι άγνωστο κατά πόσον κάτι τέτοιο θα λειτουργούσε αποτρεπτικά για τη Ρωσία και τη GRU, δεδομένου του τρόπου με τον οποίο το Κρεμλίνο βλέπει τον κόσμο: Η Ρωσία αρνείται τις κατηγορίες, τις οποίες χαρακτηρίζει παράλογες και «τραβηγμένες» και δεν φαίνεται να ανησυχεί ιδιαίτερα για την έκθεση που συνεπάγονται αυτές οι δραστηριότητες.
Παρόλα αυτά, σύμφωνα με το BBC, ελπίζεται πως οι αποκαλύψεις για τους κατασκόπους και τις επιχειρήσεις τους θα τις κάνουν τουλάχιστον πιο δύσκολες- για παράδειγμα, οι δύο άνδρες που κατηγορούνται για εμπλοκή στο Σάλσμπερι και την έκρηξη στην Τσεχία μάλλον δεν θα μπορούν να ταξιδεύουν εκτός Ρωσίας, εφόσον έχουν δημοσιοποιηθεί οι ταυτότητές τους.
Στη θέση τους πάντως μπορεί να εκπαιδευτούν άλλοι, και λίγοι είναι αυτοί που πιστεύουν ότι η Μόσχα θα μπει στη διαδικασία να «μαζέψει» τους πράκτορές της.
Με πληροφορίες από BBC
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.
Διαβάστε επίσης:
Τραγωδία: Νεκρός σε τροχαίο ο 17χρονος ανιψιός του τραγουδιστή Θάνου Ανεστόπουλου