Πυρηνικό πρόγραμμα Ιράν: Η διαρροή των συνομιλιών Ζαρίφ κλυδωνίζει τις διαπραγματεύσεις

Η εν λόγω διαρροή, νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, δείχνει πως, ακόμα και αν ο Ζαρίφ είναι το «πρόσωπο» της συμφωνίας (για την αποκατάσταση της οποίας είναι σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις), οι ένοπλες δυνάμεις έχουν την πραγματική δύναμη στην Τεχεράνη, και ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας κάποιες φορές μάθαινε για τις αποφάσεις τους από τις ΗΠΑ.

Η διαρροή αποκαλύπτει επίσης την έκταση των χασμάτων μεταξύ των πολιτικών και στρατιωτικών ελίτ στην Τεχεράνη και την έκταση της ισχύος που έχουν οι Φρουροί της Επανάστασης.

Μεταξύ άλλων, ο Ζαρίφ- επικεφαλής διαπραγματευτής του Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα- εμφανίζεται να περιγράφει πώς ο ο Τζον Κέρι, τότε ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, του είπε για την κλιμάκωση της ιρανικής εμπλοκής στη Συρία, αναφέρεται στις δύσκολες σχέσεις του με τη Μόσχα, λέει πως οι ιρανικές ένοπλες δυνάμεις του είπαν ψέματα για τον πραγματικό λόγο μιας συντριβής αεροσκάφους και εξιστορεί πως συνειδητοποίησε πως ο πρόεδρος Άσαντ της Συρίας ήταν στην Τεχεράνη μόνο όταν άνοιξε την τηλεόραση.

Η δημοσιοποίηση των συνομιλιών λαμβάνει χώρα ενώ είναι σε εξέλιξη οι συνομιλίες για την αποκατάσταση της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα στη Βιέννη, από την οποία ο Ντόναλντ Τραμπ είχε βγάλει τις ΗΠΑ. Ο νέος πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, εμφανίζεται πρόθυμος να επιστρέψει στη συμφωνία, εάν το Ιράν αρχίσει και αυτό να την τηρεί.

Στο μεταξύ, με τον κεντρώο Χασάν Ρουχανί να πρόκειται να αποχωρήσει από τη θέση του προέδρου του Ιράν μετά από δύο θητείες, ο Ζαρίφ είχε θεωρηθεί ως πιθανός μεταρρυθμιστής υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του Ιουνίου- ωστόσο οι νέες αυτές εξελίξεις «τορπιλίζουν» την πιθανή του υποψηφιότητα.

Δεν είναι ξεκάθαρο από πού προήλθε η διαρροή της εν λόγω εμπιστευτικής συνέντευξης, που είχε καταγραφεί από το γραφείο του Ιρανού προέδρου στο πλαίσιο ενός ερευνητικού προγράμματος «προφορικής ιστορίας» και δεν προοριζόταν για δημοσίευση. Μεταδόθηκε από το Iran International, τηλεοπτικό σταθμό που μεταδίδει πρόγραμμα στα περσικά με έδρα το Λονδίνο. Το γραφείο του Ζαρίφ επιβεβαίωσε πως η συνέντευξη έλαβε όντως χώρα, μα κάποια τμήματά της εκλαμβάνονταν εκτός πλαισίου, ενώ οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να προβούν σε σχόλια.

Οι σχέσεις μεταξύ της κυβέρνησης Ροχανί και των Φρουρών είναι ιδιαίτερα σημαντικές, καθώς το εν λόγω παραστρατιωτικό, σκληροπυρηνικό σώμα έχει τόσο μεγάλη δύναμη που μπορεί να εμποδίσει οποιαδήποτε προσέγγιση με τη Δύση εάν θεωρήσει πως κάτι τέτοιο θα έθετε σε κίνδυνο τα οικονομικά και πολιτικά του συμφέροντα.

Στη συνέντευξη ο Ζαρίφ ακούγεται να λέει πως έχει «μηδενική» επιρροή στην εξωτερική πολιτική του Ιράν. «Ποτέ δεν ήμουν σε θέση να πω σε έναν στρατιωτικό διοικητή να κάνει κάτι για να βοηθήσει τη διπλωματία» είπε σχετικά.

Επίσης, χρησιμοποιώντας ασυνήθιστα έντονη γλώσσα, παραπονέθηκε για την επιρροή του νεκρού πλέον κορυφαίου αξιωματικού των Φρουρών, Κασέμ Σολεϊμανί, στην εξωτερική πολιτική του Ιράν, υπαινισσόμενος πως είχε προσπαθήσει να «τορπιλίσει» τη συμφωνία του 2015 προσεταιριζόμενος τη Ρωσία. «Μου ζητούσε να κάνω εκείνη ή την άλλη παραχώρηση ή σχόλιο σχεδόν κάθε φορά που πήγαινα να διαπραγματευτώ» είπε στην καταγραφή.

«Η επιτυχία των στρατιωτικών είναι πιο σημαντική από την επιτυχία της διπλωματίας. Διαπραγματευόμουν για την επιτυχία των στρατιωτικών» πρόσθεσε.

Επίσης, αναφερόμενος στην πολύνεκρη κατάρριψη κατά λάθος ενός ουκρανικού επιβατηγού, είπε τα εξής: «Είπα ότι ο κόσμος λέει πως το αεροπλάνο χτυπήθηκε από πυραύλους. Αν το αεροπλάνο χτυπήθηκε στα αλήθεια από πυραύλους, πείτε το μας για να δούμε πώς μπορούμε να το φτιάξουμε. Μου είπαν “όχι, πήγαινε κάνε tweets και αρνήσου το”».

Στο μεταξύ, ο Ιρανός πρόεδρος Ροχανί εκτίμησε σήμερα ότι η διαρροή συνομιλίας του υπουργού Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ είχε στόχο να προκαλέσει «διχόνοια» στην Τεχεράνη.

«Η κλοπή ενός εγγράφου, μιας ηχογράφησης, είναι κάτι που θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο έρευνας. Γιατί αυτή τη στιγμή; Κατά τη γνώμη μου η ηχογράφηση αυτή (…) θα μπορούσε να έχει δημοσιευθεί και πριν μία εβδομάδα», δήλωσε ο Ροχανί στη διάρκεια συνεδρίασης του υπουργικού του συμβουλίου, σύμφωνα με τις δηλώσεις του που μεταδόθηκαν από την τηλεόραση.

Όμως η διαρροή των δηλώσεων του Ζαρίφ έγινε «ακριβώς τη στιγμή που οι συνομιλίες της Βιένης βρίσκονταν στο απόγειο της επιτυχίας τους, με τρόπο ώστε να προκληθεί διχόνοια στο εσωτερικό» του Ιράν, κατήγγειλε ο Ιρανός πρόεδρος.

«Δεν μπορούμε να άρουμε τις κυρώσεις παρά μόνο αν είμαστε ενωμένοι», τόνισε.

Εκπρόσωποι των χωρών που παραμένουν δεσμευμένες στη συμφωνία του 2015 (Ιράν, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Γερμανία και Βρετανία) συναντήθηκαν χθες Τρίτη στην πρωτεύουσα της Αυστρίας και συμφώνησαν “να επιταχύνουν τη διαδικασία”, σύμφωνα με την Τεχεράνη, για τη διάσωση της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Με πληροφορίες από Financial Times, Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Μένιος Φουρθιώτης: Τι τον «πρόδωσε» - Ποιες κατηγορίες αντιμετωπίζει